Thông báo:
Trong một thời gian dài, mục Hỏi Đáp Phật Pháp của trang web đã nhận được rất nhiều câu hỏi của Phật tử từ khắp nơi gởi đến. Thầy Viên Minh đã trả lời tất cả các câu hỏi liên quan đến vấn đề học Pháp, hành Pháp. Hiện tại mục Hỏi đáp đã có khoảng hơn hai mươi ngàn câu hỏi đáp, trong đó Thầy đã chỉ ra cốt lõi của việc hành đạo, sống Thiền. Do vậy Thầy đã quyết định tạm ngưng mục Hỏi đáp trong một thời gian để có thể chuyên tâm làm các Phật sự cần thiết khác.
Vậy, nếu có nhu cầu, Quý vị có thể sử dụng mục Tìm kiếm bên dưới (gõ từ khoá) hoặc bấm vào các tag đã được gắn theo từng chủ đề để tham khảo các câu Hỏi - Đáp về vấn đề của mình hoặc tương tự.
Sadhu sadhu lành thay!
Ngày gửi: 18-02-2018
Câu hỏi:
Con xin tri ân Thầy vô lượng!
Thời gian qua con cứ thiền với tâm tham muốn. Nhưng khi đọc phần trao đổi, hỏi đáp con ngồi thiền với cái tâm buông xả. Quan sát tự nhiên con thấy thân tâm nhẹ nhàng nhiều, tuy có phóng tâm, lăng xăng nhiều nhưng lại rất nhẹ nhàng chứ không gò bó. Trong khi làm việc, sinh hoạt con cũng ứng dụng như khi ngồi thì nó rất tốt thầy ạ cảm giác cũng nhẹ nhàng và không còn nói năng, suy nghĩ để tổn thương mình và mọi người nhiều như trước nữa. Nhưng hiện tại con cũng có chỗ này đang bị kẹt. Kính thầy giúp con với.
1. Con mất ngủ 6 năm liền, khi con biết tới Phật pháp tình trạng tốt lên và nó là không vấn đề lớn với con trong suy nghĩ. Nhưng khi ban ngày con chú tâm quan sát thì khi nằm ngủ con rất khó vô giấc ngủ. Con thử buông xả, buông lỏng toàn bộ nhưng cứ đến gần vô giấc lại cứ có gì đó thức mình rồi suy nghĩ sáng lên. Đợi lâu như vậy vài lần lâu mới vô giấc khi nào. Con không biết phải làm sao để vô giấc dễ dàng để khi nào cần ngủ mà ngủ ạ.
2. Trước đây con suy nghĩ là tách thiền định và thiền tuệ ra riêng. Nhưng khi con thực hành thiền định thì rơi vào ham muốn quá nhiều và khi ngồi với tâm xả hoàn toàn không cần dòm ngó vô cái gì cụ thể tự nhiên lại định và an lạc nhiều hơn mà ngăn chặn được ham muốn. Vậy con nghĩ thiền định với thiền tuệ nên là một bổ trợ cho nhau là tốt với con và con nên làm như vậy mà con không nên ngồi thiền định với cái tâm tập trung vào đối tượng cụ thể thì nên phải không thầy? Nhưng con nghe nói để thấy ra vấn đề, cần một mặt phát triển tuệ giác, một mặt đi sâu vào thiền định để khám phá ra các tầng thiền gì đó. Liệu con không cần có tầng thiền nào mà con cũng có thể thấy ra được vấn đề không ạ?
Kính Thầy củng cố giúp con để con thực hành cho đúng với căn cơ con hiện tại ạ.
Con xin đảnh lễ Thầy ạ!
Ngày gửi: 12-02-2018
Câu hỏi:
Dạ kính bạch Thầy,
Sau nhiều lần con tưởng là con đã hiểu trên thân mình về 2 chữ tự nhiên và vô tâm nhưng vẫn chưa phải. Con có xu hướng khi tâm khởi, con biết ngay lúc đó nhưng sau đó con dùng lý trí dập tắt nó. Tình cờ hôm nay tâm khởi con định dập tắt rồi nhưng không hiểu sao con lại để nguyên để quan sát tiếp. Sau đó con cảm thấy tuy tâm khởi mình vẫn biết nhưng có một cảm giác nhẹ nhàng và con cảm thấy bình an với chính mình hơn những lần khác. Con xin chia sẻ trải nghiệm của mình ạ. Con cảm ơn Thầy ạ.
Ngày gửi: 15-01-2018
Câu hỏi:
Dạ kính thưa Thầy,
Dạo gần đây con thấy mình vui biết buồn biết, giận biết, ganh tị biết, so sánh biết, tham biết, tiếc biết... Cái biết đó nó xảy ra trong tích tắc, nhưng biết là biết vậy, chứ vẫn buồn, vui, tham, tiếc, so sánh, ganh tị, giận, tham... Cái biết tham, ganh tị... đó xen lẫn với cái tham, ganh tị... và cái biết rằng mình đang tham, ganh tị.. rồi lại xen với cái buồn vì biết mình tham, ganh tị... rồi lại biết mình buồn vì biết mình .tham, ganh tị... Nó cứ liên tù tì như vậy, kéo dài có khi cả buổi. Có lúc con cứ theo dõi những cái biết đó, có khi con dùng lý trí để 'chấn chỉnh' lại thái độ ganh tị, so sánh... đó. Có điều con thấy hơi mệt khi theo dõi tiến trình đó, có phải vì con lại vận dụng lý trí kiểm soát và không muốn những cái lý trí cho là bất thiện tiếp tục không Thầy?
Con mong Thầy cho con lời khuyên nên tiếp tục thế nào ạ.
Con kính đảnh lễ và tri ân Thầy.
Ngày gửi: 02-01-2018
Câu hỏi:
Con xin cảm ơn Hòa Thượng. Xin Hòa thượng nói thêm là có trường hợp thấy vô tướng qua trực nhận không ạ? vì trạng thái tiếp xúc với Pháp lúc đấy của con là vô tâm ạ. Thật may mắn vì được biết Hòa Thượng. Con xin cảm ơn.
Ngày gửi: 09-12-2017
Câu hỏi:
Con thành kính đảnh lễ thầy.
Xin thầy chỉ dẫn cho con.
1. Gần đây con bị kẹt vào sự ghi nhận. Do con có ý muốn biết các tâm sinh khởi hoạt động thế nào. Đồng thời con nghe một số bài pháp thoại hướng dẫn thiền Vipassana của các vị cũng nói đến sự ghi nhận đối tượng như nó đang là. Trên thực tế trải nghiệm con nhận thấy trong thái độ dù như là tâm không sinh khởi ghi nhận đối tượng thân, thọ, tâm, pháp nhưng trên thực tế thì thái độ này vẫn là ý trí chứ chưa phải là tự nhiên vô tâm như thầy dạy. Tự nhiên vô tâm như thầy dạy thì mới phát hiện ra thái độ trên còn là lý trí sử dụng cái biết làm ta và của ta. Tự nhiên vô tâm thực sự là trả pháp lại cho pháp, không còn người thấy và đối tượng thấy. Cũng như pháp học và pháp hành cũng phải buông luôn vì còn nắm giữ thì còn khái niệm.
2. Chấp ngũ uẩn: Cái ta thể hiện ở công đoạn Hành. Tuy nhiên các công đoạn Sắc uẩn, Thọ uẩn, Tưởng uẩn thì hoạt động tự động theo quán tính. Như con thấy thì cái ta cũng tội nghiệp vì nó không biết ngũ uẩn mới thực sự chi phối nó mà nó thì lại tạo ra ngũ uẩn mà không biết gì hết.
3. Có một bài pháp hướng dẫn thiền, thầy hướng dẫn là cần phân biệt tập khí và thái độ bằng cái nhìn cái thấy. Bình thường thì ở chỗ không sinh khởi con thấy tập khí sinh khởi tự động rồi thì mơ màng trong đó còn ý thức thì không ý thức được tình trạng này. Nhưng khi ý thức được thì có thái độ muốn ghi nhận, muốn biết dòng tâm đã qua. Hoặc bình thường cũng có nhiều phản ứng tâm tự động như mắt thấy sắc thì liền kéo theo một chuỗi phản ứng trên đối tượng mà chính ý thức cũng không biết tình trạng này. Như con thấy thì ý thức phải đi kèm với cái ta thành ta biết nên cái ta biết rất ít so với các tiến trình tâm khởi lên mà nó không ý thức được…. Con có chỗ không thông được là tập khí khi khởi lên tạo ra một chuỗi vận hành tâm nối tiếp các vấn đề với nhau nhưng sao có thể sinh sôi nảy nở được như là rất hợp lý hoặc trong giấc mơ sao tập khí lại hư cấu được các sự kiện, viễn cảnh rất hoàn hảo… Nhờ thầy khai thị cho con. Con thành kính tri ân thầy. Con chúc thầy luôn mạnh khỏe.
Ngày gửi: 26-11-2017
Câu hỏi:
Kính bạch Thầy,
Khi con thấy ra được những khái niệm, quan niệm (mình nghĩ là, tưởng là, cho là, chắc là, muốn phải là...), kể cả những kết luận (à thì ra là như vậy!) mà con luôn đeo bám, không có những ý niệm đó xen vào nữa thì cái thực tại đang là sẽ tự nhiên hiển bày. Vì có những lúc con thấy mình chỉ trọn vẹn bằng nỗ lực ý chí của bản ngã, rồi tìm kiếm cái thực tại như một đối tượng bên ngoài. Con nhiều khi thấy bản ngã còn mạo danh tánh biết nữa, tức là có một "mình" đang thấy, hay "mình" đang trọn vẹn. (Con thấy chiêu này cũng giống cái tính cướp công của pháp mà Thầy hay dạy).
Khi thấy ra và không còn bị những tư niệm xen vào nữa, thực tại sao thì trả lại vậy, con cảm thấy những lúc đó thật sự rất tự do, có gì đó vượt ra ngoài những gì bấy lâu con cho là khổ. Rồi trong sinh hoạt cuộc sống, con thấy đúng là không cần có cái ý thức của bản ngã điều khiển, ràng buộc (cho là bản thân mình đang làm gì đó) mà vẫn có thể làm, lại còn nhẹ nhàng hơn, cứ làm tự nhiên không có thấy uể oải nữa.
Và điều cuối cùng, điều này con chỉ cảm thấy trong thoáng chốc, rất mạnh mẽ, nhưng con lại không rõ phải diễn đạt ra sao. Khi đó con đang nghe Thầy giảng ví dụ con sóng và nước. Khi Thầy nói con sóng lo là khi nó chết nó về đâu mà không biết bản chất nó là nước. Thì con chợt thấy trong con cái sợ chết, cái muốn tái sanh chỗ lành..., rồi tự nhiên liền đó con không còn cảm giác lo lắng, bất an không biết khi chết đi về đâu, không còn băn khoăn, không quan trọng về luân hồi sinh tử. Bỗng nhiên con thấy "con" có luân hồi hay không không phải là vấn đề gì để giải quyết. Mọi thứ vận hành ra sao thì cứ để tự nhiên nó vận hành vậy. Nhưng điều này thật khó diễn tả, thưa Thầy.
Con xin trình Thầy những điều con thấy trong thời gian qua. Nếu con có vướng kẹt chỗ nào, kính xin Thầy từ bi chỉ lỗi và dạy bảo.
Con cảm ơn Thầy.
Ngày gửi: 12-09-2017
Câu hỏi:
Con kính bạch thầy!
Con đã tìm hiểu và theo Đạo Phật được hơn 3 năm. Nhưng đến gần đây con cảm thấy không có nhu cầu thậm chí không muốn tiếp xúc, nói chuyện với đám đông là những người cùng nơi công tác hoặc chính họ hàng trong gia đình mà chưa đủ duyên biết đến Đạo Phật. Con nhận thấy rõ ràng sự suy nghĩ và tư duy của con khác hẳn họ, trái ngược luôn với số đông. Khi đến cơ quan, con chỉ muốn ngồi vào làm việc cho đến hết giờ thì về, không có nhu cầu tán gẫu, tụ tập ăn uống. Nhiều khi trong thảo luận, con đưa ra những ý kiến trái ngược với đám đông (đại đa số) nên không được ủng hộ. Mà con cũng chả quan trọng việc mọi người có ủng hộ mình hay không. Con chỉ tập trung làm hết mình phần việc của mình. Con muốn sư giải đáp giúp cho con, vậy con có vấn đề gì không ạ?
Ngày gửi: 10-09-2017
Câu hỏi:
Thưa Thầy, mấy hôm nay con tiếp tục thực hành như lời Thầy dạy, ngày ngày vẫn nghe pháp thoại của Thầy để xem mình còn vướng mắc nào không.
Con nhận ra lúc trước khi con hành Thiền theo phương pháp, trong đó có 1 kỹ năng là trước khi nói hoặc viết điều gì con quan sát tâm rất kỹ trong khi viết, sau khi viết xong thì con quay ra làm chuyện khác để tạm quên điều đó rồi quay lại đọc với tâm hoàn toàn mới, từ đó con cắt gọt được nhiều đoạn mình viết do phô trương bản ngã hoặc khoe khoang, lan man hoặc chỉ trích một ai đó/điều gì đó mà đoạn đó không cần thiết. Nhờ quan sát tâm kỹ cho nên khi viết ra đoạn văn rất khúc chiết và đúng vấn đề cần nói. Nhưng bên cạnh đó con thấy phương pháp thực hành cũ làm cho mình quá chậm, quá kỹ trong mọi tình huống và không ít trong đó là lo lắng về hình ảnh của cá nhân, của bản ngã.
Khi hành buông xả thì tâm con nhanh hơn, chính vì vậy nên cũng nhiều lúc để bản ngã nói mà không kịp nhận ra, chỉ sau khi dứt lời/viết mới nhận ra và tự điều chỉnh. Nhưng đồng thời con cũng nhận ra là con ít bị kẹt hơn vào việc quan tâm đến việc người ta nghĩ gì về mình, vì con tự biết là mình đã nhận ra lời nói, hành vi của mình chưa đúng tại thời điểm đó rồi, và con của giây phút này khác với con của giây phút trước.
Con đang phân vân là con cần chậm lại hơn hay vẫn cứ giữ nguyên tốc độ như hiện tại, vì con thấy cả 2 cách đều có hay dở của riêng nó. Nhưng con có phần thích cách mới hơn vì con thấy mình ít bị kẹt lại do mình theo pháp kịp, còn việc đúng sai thì con nghĩ pháp tự điều chỉnh. Và con có niềm tin là sau này mình sẽ vẫn giữ theo đúng tốc độ của pháp nhưng vẫn nói năng đủ thận trọng.
Con xin Thầy cho con lời khuyên. Con cũng còn nhiều thắc mắc nữa nhưng con sẽ trình với Thầy sau ạ.
Con cảm ơn Thầy.
Ngày gửi: 15-08-2017
Câu hỏi:
Con kính đảnh lễ thầy.
Thưa thầy con là người hôm bữa trình pháp về việc loay hoay trở về trọn ven tỉnh thức. Chắc con sẽ không loay hoay nữa.
Sau bài trình pháp với thầy hôm đó con vẫn cứ thử nhiều cách nhằm trở về. Nhưng vẫn bị căng thẳng, con có xu hướng muốn ý thức được mình mọi lúc. Vì con thấy có những lúc con không cảm nhận được mình. Nhưng hình như vậy cũng chưa đúng lắm.
Mấy ngày gần đây con thấy là nếu cần biết thì tâm sẽ tự biết, không cần muốn biết. Như là con ngủ tâm nó diễn biến ở mức độ nào đó. Hoặc là lúc con đang "quên mình" thì nhớ ra mình cần quay về... chắc khi nào cần nhớ thì sẽ nhớ ra. Chứ con cứ bị căng cứng hoài khi cố gắng. Con thử tiếp vậy.
Con kính đảnh lễ tri ân thầy.
Học đạo thật là vui
Tới, lui, tới lui hoài
Vậy thôi ta đừng bước
Thấy đường khỏi tối thui.
Con xin dâng thầy bài thơ con cóc của con.
Ngày gửi: 08-08-2017
Câu hỏi:
Con xin kính đảnh lễ thầy.
Trong quá trình con thực hành trở về trọn vẹn tỉnh thức con thấy có vài điểm sau. Có khi đang không ý thức được mình thất niệm con tự nhiên thấy mình đang thất niệm, khi đó con loay hoay trở về với chánh niệm. Khi có ý muốn trở về với chánh niệm con không thể nào trọn vẹn được. Cứ có cái gì đó khiến con không hoàn toàn thoải mái được. Như là con thấy mình căng thẳng, con tự nhủ, buông ra, buông ra để hết căng thẳng. Nhưng tự nhủ vậy con vẫn không buông được. Ngoài tự nhủ buông buông con còn loay hoay nhiều cách khác nữa. Nhưng đôi khi con cảm thấy mình buông được thật, cảm thấy như được nhẹ nhàng dù những suy nghĩ vẫn tiếp tục. Lúc đó con cảm thấy trọn vẹn ở một chừng mực nào đó. Đôi khi trong lúc nghĩ mình đang trọn vẹn con nhớ lại lời thầy là đừng kết luận điều gì cả. Lúc đó có hai trường hợp xảy ra. Một là con kệ, cứ để yên, cứ xem như việc nhớ đến lời dạy của thầy là vậy. Con có chủ ý để yên.
Hai là con mất trọn vẹn.
Con đo lường trọn vẹn hay không bằng cảm thọ nơi thân khi những suy nghĩ đó nảy sinh.
Con chưa biết đúng là đâu, con chỉ biết mình chưa đúng ở đâu đó.
Thưa thầy con có đang gặp lỗi gì không ạ?
Con kính đảnh lễ thầy.
Nhân tiện thầy cho con hỏi chùa mình đã nhận đóng góp để xây Liêu Cốc chưa ạ?