|
Phước Thiện Bố Thí Cho Quả Hiện Tại
Phước thiện bố thí là dục giới thiện nghiệp nếu có cơ hội thì cho quả ngay hiện tại, cho quả tái sinh ngay kiếp sau kế tiếp và cho quả từ kiếp thứ 3 cho đến khi trở thành bậc Thánh A-ra-hán trước khi tịch diệt Niết Bàn. Phước thiện bố thí cho quả ngay hiện tại thì thí chủ phải hội đầy đủ 4 pháp Sampadā cần thiết.
Sampadā ([1]) có 4 pháp là: 1- Paccayadhammika: Vật thí hợp pháp, đó là vật thí dù ít dù nhiều cũng được phát sinh một cách hợp pháp và hoàn toàn trong sạch, không làm khổ mình, không làm khổ chúng sinh khác. 2- Cetanāmahatta: Tác ý thiện tâm trong sạch có trong 3 thời pubbacetanā, muñcacetanā, aparacetanā đầy đủ và có nhiều năng lực. 3- Guṇātirekā: Bậc thọ thí có ân đức cao thượng đó là Đức Phật Chánh Đẳng Giác, hoặc bậc Thánh A-ra-hán. 4- Vatthusampatti: bậc Thánh A-ra-hán vừa xả diệt thọ tưởng, rồi đi khất thực thọ nhận vật thí ấy của thí chủ.
Nếu thí chủ làm phước thiện bố thí hợp đầy đủ 4 pháp như vậy thì chắc chắn phước thiện bố thí ấy sẽ cho quả ngay hiện tại không lâu. Trong thời Đức Phật Gotama đang còn hiện hữu trên thế gian, có những thí chủ làm phước thiện bố thí liền được quả báu của phước thiện bố thí ngay hiện tại như sau: Bà-la-môn Cūḷekasāṭaka, người bán hoa Sumana, ông bà làm thuê Puṇṇa, bà Mallikādevī, bà Gopāla-mātādevī, cô Suppiyā upāsikā, … là những thí chủ làm phước thiện bố thí liền được quả báu ngay ngày hôm ấy.
(Xem một số tích trong quyển “Tìm Hiểu Phước Thiện Bố Thí")
Tác Ý Bố Thí (Cetanādāna)
Phước thiện bố thí có được phước thiện vô lượng, có được quả báu vô lượng do cetanā tác ý trong 3 thời: pubbacetanā, muñcacetanā, aparacetanā. * Pubbacetanā: Tác ý thiện tâm hoan hỷ trước khi làm phước thiện bố thí có thời gian lâu hoặc mau tùy theo thí chủ và công việc làm phước thiện bố thí. * Muñcacetanā: Tác ý thiện tâm hoan hỷ đang khi làm phước thiện bố thí (thời gian ngay khi ấy). * Aparacetanā: Tác ý thiện tâm hoan hỷ sau khi làm phước thiện bố thí có thời gian không hạn định. Trong 3 thời cetanā tác ý này, thời aparacetanā tác ý thiện tâm hoan hỷ sau khi đã làm phước thiện bố thí xong rồi có thời gian không hạn định, mỗi khi thí chủ niệm tưởng đến phước thiện bố thí ấy, thì phước thiện bố thí lại phát sinh và tăng trưởng. Cho nên, trong 40 đề mục pháp hành thiền định, có đề mục Cāgānussati: Đề mục thiền định niệm phước thiện bố thí của mình.
Năng Lực Của Cetanā Trong 3 Thời Kỳ
Cetanā: Tác ý có 3 thời, tác ý trong mỗi thời có năng lực cho quả khác nhau như sau:
1- Pubbacetanā: Tác ý thiện tâm trước khi làm phước thiện bố thí. * Nếu thí chủ có tác ý thiện tâm hoan hỷ trước khi làm phước thiện bố thí đến người thọ thí, thì khi thiện nghiệp ấy có cơ hội cho quả tốt lành trong thời ấu niên, tùy theo năng lực của thiện nghiệp ấy. * Nếu thí chủ có tác ý bất thiện tâm không hoan hỷ trước khi làm phước thiện bố thí đến người thọ thí mà vẫn làm phước thiện bố thí, thì khi bất thiện nghiệp (ác nghiệp) trước khi làm phước thiện bố thí ấy có cơ hội cho quả xấu trong thời ấu niên, tùy theo năng lực của bất thiện nghiệp (ác nghiệp) ấy. Ví dụ:
Như tích Pañcapāpī ([2]) được tóm lược như sau:
Cô Pañcapāpī là con gái của một gia đình nghèo khổ nhà ở gần cửa phía Đông trong kinh thành Bārāṇasī. Sở dĩ người ta gọi cô là Pañcapāpī, bởi vì thân hình của cô có 5 bộ phận xấu là tay, chân, miệng, mắt, lỗ mũi. Do nguyên nhân nào thân hình của cô có 5 bộ phận xấu như vậy? Tiền kiếp của cô là con gái của gia đình nghèo khổ, chuyên nhồi đất cho nhuyễn để bán cho người ta trát vách nhà. Một hôm, Đức Phật Độc Giác cần đất nhuyễn để trát vách chỗ ở của Ngài, nên Ngài mặc y, mang bát ngự vào cửa thành phía Đông kinh thành Bārāṇasī, đến đứng trước nhà cô gái đang ngồi nhồi đất. Nhìn thấy Đức Phật Độc Giác đứng trước nhà, cô gái phát sinh tâm sân bực mình nói rằng: “Mattikampi bhikkhati!” Đến đất mà cũng đi xin! Dù cô nói với giọng bực bội như vậy, Đức Phật Độc Giác vẫn đứng tự nhiên, nên cô phát sinh đức tin trong sạch nơi Đức Phật Độc Giác, rồi bạch rằng: - Kính bạch Ngài Sa-môn, Ngài muốn được đất nhuyễn phải không? Kính thỉnh Ngài đợi con một lát.
Phước Thiện Bố Thí Đất Nhuyễn Đặc Biệt
Bạch xong, cô hoan hỷ nhồi đất thật nhuyễn rất đặc biệt, rồi cô cung kính đem làm phước thiện bố thí cúng dường đất nhuyễn rất đặc biệt ấy, đặt trong bát của Đức Phật Độc Giác. Ngài đem về trát vách chỗ ở của Ngài.
Kiếp Sau Cô Gái Nghèo
Về sau, cô gái nghèo ấy chết, thiện nghiệp bố thí đất nhuyễn ấy cho quả tái sinh đầu thai vào lòng người đàn bà nghèo, nhà ở gần cửa thành Bārāṇasī. Khi trẻ sơ sinh ra đời, thân hình có 5 bộ phận xấu xí là tay, chân, miệng, mắt, lỗ mũi, người ta gọi cô là Pañcapāpī. Đó là do quả của tác ý bất thiện trước khi làm phước thiện bố thí cúng dường đất nhuyễn đặc biệt đến Đức Phật Độc Giác trong tiền kiếp của cô. Khi cô trưởng thành, hễ ai tiếp xúc, đụng đến thân thể của cô, đều có cảm giác như tiếp xúc với đối tượng xúc của cõi trời, cảm giác sung sướng say mê chưa từng có. Đó là quả báu của phước thiện bố thí cúng dường đất thật nhuyễn đặc biệt đến Đức Phật Độc Giác trong tiền kiếp của cô. Thật vậy, một đêm nọ Đức Vua Bārāṇasī tên là Baka giả dạng dân thường ngự đi xem xét dân chúng trong kinh thành, khi Đức Vua Baka đến chỗ cô Pañcapāpī đang chơi trò bắt nhau với các cô bạn gái trong xóm, vì không biết Đức Vua Baka, nên cô đưa tay bắt nhầm tay của Đức Vua. Khi bàn tay Đức Vua Baka tiếp xúc với bàn tay của cô Pañcapāpī, Đức Vua có cảm giác say mê không còn biết mình, như tiếp xúc với đối tượng xúc trên cõi trời, phát sinh tâm tham ái say mê trong đối tượng xúc ấy. Đức Vua Baka đưa tay nắm lấy tay cô Pañcapāpī truyền hỏi rằng: - Này cô em! Cô là con gái của ai? Đã có chồng hay chưa? Nghe Đức Vua truyền hỏi như vậy, cô thưa rằng: - Thưa ông, tôi là con gái của cha mẹ nhà nghèo ở gần cửa thành, chưa có chồng. Đức Vua truyền bảo rằng: - Này cô! Ta sẽ là người chồng của cô. Vậy, cô nên trở về xin phép cha mẹ. Cô Pañcapāpī trở về thưa với cha mẹ rằng: - Kính thưa cha mẹ, có một người đàn ông hỏi con, muốn lấy con làm vợ. Nghe cô Pañcapāpī thưa như vậy, cha mẹ của cô nghĩ rằng: “Người đàn ông ấy chắc không phải là người nghèo khổ”, nên bảo rằng: - Này con! Nếu người đàn ông ấy muốn lấy con làm vợ thì may mắn cho đời con biết dường nào! Cô Pañcapāpī trở lại gặp Đức Vua Baka báo cho biết cha mẹ đã cho phép rồi. Ngay đêm hôm ấy, Đức Vua Baka sống chung với cô Pañcapāpī tại nhà cô, đến cuối canh chót đêm mới ngự trở về cung điện. Từ đó về sau, mỗi đêm Đức Vua Baka thường giả dạng dân thường ngự đến gặp cô Pañcapāpī, không còn quan tâm đến Chánh cung Hoàng hậu, các hoàng hậu và các thứ phi khác trong cung điện nữa. Về sau, Đức Vua Baka bày ra mưu kế để rước cô Pañcapāpī vào cung điện, rồi tấn phong cô Pañcapāpī lên ngôi Chánh cung Hoàng hậu của Đức Vua Baka trong kinh thành Bārāṇasī. Cha mẹ của cô Pañcapāpī cũng được Đức Vua ban cho nhiều của cải, nên cuộc sống được đầy đủ hạnh phúc an lạc. Từ đó, Đức Vua Baka chỉ say mê đắm đuối với Chánh cung Hoàng hậu Pañcapāpī mà thôi, bỏ bê việc triều chính, các quan tỏ ra thái độ bất bình.
Chánh Cung Hoàng Hậu Pañcapāpī Nằm Mộng
Một đêm nọ, Chánh cung Hoàng hậu Pañcapāpī nằm mộng, qua giấc mộng ấy thấy mình sẽ là Chánh cung Hoàng hậu của 2 Đức Vua. Bà tâu giấc mộng lên Đức Vua Baka. Đức Vua Baka truyền lệnh cho mời các vị thầy Bà-la-môn đoán mộng vào chầu, Đức Vua kể lại giấc mộng của Chánh cung Hoàng hậu. Các vị thầy Bà-la-môn bị mua chuộc, nên đoán rằng: - Muôn tâu Đại Vương, Chánh cung Hoàng hậu nằm mộng thấy ngồi trên cổ con bạch tượng. Đó là điều báo trước sự băng hà đến Đại Vương. - Muôn tâu Đại Vương, Chánh cung Hoàng hậu nằm mộng thấy ngồi trên cổ con bạch tượng, rồi sờ tay lên mặt trăng vuốt ve chơi. Đó là điều báo trước sẽ đem Đức Vua kẻ thù đến Đại Vương.
Thuyền Chở Chánh Cung Hoàng Hậu Thả Trôi
Nghe vị thầy Bà-la-môn đoán mộng như vậy, Đức Vua Baka truyền hỏi rằng: - Này các ngươi! Nếu như vậy thì Trẫm phải làm thế nào? Xin các ngươi tâu cho Trẫm rõ. Các vị thầy Bà-la-môn tâu với Đức Vua Baka nên đưa Chánh cung Hoàng hậu Pañcapāpī xuống chiếc thuyền, rồi thả trôi theo dòng nước. Nghe theo lời tâu của vị thầy Bà-la-môn, Đức Vua Baka chuẩn tấu, đưa Chánh cung Hoàng hậu Pañcapāpī xuống chiếc thuyền có đầy đủ các món vật thực, nước uống, các đồ trang sức quý giá của Bà. Đến ban đêm, Đức Vua truyền lệnh thả chiếc thuyền trôi xuôi theo dòng nước trên con sông lớn. Chiếc thuyền chở Chánh cung Hoàng hậu Pañcapāpī trôi đến chỗ bến nước nơi Đức Vua Bāvarika đang ngự trên thuyền đi chơi trên sông. Nhìn thấy chiếc thuyền lạ từ xa trôi đến, Đức Vua Bāvarika truyền bảo rằng: “Người trên thuyền thuộc về của Trẫm.” Chiếc thuyền vừa đến gần, nhìn thấy Chánh cung Hoàng hậu Pañca-pāpī, Đức Vua Bāvarika truyền hỏi rằng: - Này cô tên gì? Sao thân hình xấu xí đáng ghê vậy! Nghe Đức Vua truyền hỏi như vậy, Cô Pañcapāpī cười, rồi tâu rằng: - Muôn tâu Hoàng Thượng, tiện nữ là Chánh cung Hoàng hậu của Đức Vua Baka ngự kinh thành Bārāṇasī, tên là Pañcapāpī. Cô Pañcapāpī tâu trình mọi sự việc xảy ra, Đức Vua Bāvarika biết cô Pañcapāpī nổi tiếng khắp cõi Nam thiện bộ châu, nên Đức Vua Bāvarika đưa tay nắm tay của cô Pañcapāpī đưa lên chiếc thuyền rồng, vừa tiếp xúc bàn tay của cô Pañcapāpī, Đức Vua phát sinh tâm tham ái say mê đối tượng xúc trong thân cô như đối tượng xúc trên cõi trời, chưa từng có nơi người nữ nào như vậy. Đức Vua Bāvarika đưa cô về cung điện, làm lễ tấn phong cô Pañcapāpī lên ngôi Chánh cung Hoàng hậu. Từ đó Đức Vua Bāvarika chỉ say mê Chánh cung Hoàng hậu Pañcapāpī mà thôi, không còn quan tâm đến Chánh cung Hoàng hậu, các hoàng hậu, các thứ phi nào khác nữa.
Cô Pañcapāpī Là Chánh Cung Hoàng Hậu Của 2 Đức Vua
Hay tin Đức Vua Bāvarika tấn phong cô Pañcapāpī lên ngôi Chánh cung Hoàng hậu, nên Đức Vua Baka nổi cơn ghen tức nghĩ rằng: “Ta sẽ không chịu để Chánh cung Hoàng hậu Pañcapāpī của ta trở thành Chánh cung Hoàng hậu của Đức Vua Bāvarika được.” Đức Vua Baka kinh thành Bārāṇasī thân chinh dẫn đầu các đoàn binh tiến quân đến đóng quân bên bờ sông, rồi gửi tối hậu thư đến Đức Vua Bāvarika rằng: “Đức Vua Bāvarika hãy trả Chánh cung Hoàng hậu Pañcapāpī lại cho bổn vương hoặc chiến tranh” Đức Vua Bāvarika phúc đáp rằng: “Bổn vương chấp nhận chiến tranh, chứ không bao giờ chịu giao Chánh cung Hoàng hậu Pañcapāpī.” Như vậy, cuộc chiến tranh sẽ xảy ra giữa Đức Vua Bāvarika với Đức Vua Baka. Khi ấy, các vị quan của 2 nước hội họp, để bàn thảo với nhau rằng: “Nếu có cuộc chiến xảy ra thì ắt gây chết chóc đau khổ, chỉ vì nguyên nhân một người đàn bà. Đó là điều không hợp lý chút nào cả. Vậy, cô Pañcapāpī nên thuộc về Đức Vua Baka, vì đã từng là phu quân của cô, và cô Pañcapāpī cũng nên thuộc về Đức Vua Bāvarika, vì được từ trên chiếc thuyền trôi dạt đến địa phận của Đức Vua. Cho nên, cô Pañcapāpī nên trở thành Chánh cung Hoàng hậu của cả 2 Đức Vua là Đức Vua Baka và Đức Vua Bāvarika.” Sau khi bàn thảo xong, mỗi nhóm quan trở về tâu trình lên Đức Vua của mình, hai Đức Vua cũng đều chuẩn tấu như vậy. Mỗi Đức Vua đều xây dựng một cung điện tại 2 bên bờ sông, Chánh cung Hoàng hậu Pañcapāpī sống chung với Đức Vua Bāvarika 7 ngày xong, rồi lên chiếc thuyền rồng sang sống chung với Đức Vua Baka. Cứ như vậy, mỗi Đức Vua sống chung với Chánh cung Hoàng hậu Pañcapāpī 7 ngày. Cho nên cô Pañcapāpī trở thành Chánh cung Hoàng hậu của 2 Đức Vua.
Tích Kusajātaka được tóm lược những điểm chính như sau:
Trong tích Kusajātaka ([3]) này Đức Bồ Tát Kusa tiền kiếp của Đức Phật Gotama là Đức Vua ngự tại kinh thành Kusāvatī trị vì đất nước Malla. Đức Vua Bồ Tát Kusa có oai lực phi thường, có giọng nói như sư tử rống, nhưng có thân hình và gương mặt rất xấu xí đáng ghê sợ. (Đó là quả của tác ý bất thiện trước khi làm phước thiện bố thí cúng dường đến Đức Phật Độc Giác.) Đức Bồ Tát Kusa là Thái tử của Đức Vua Okkāka và Chánh cung Hoàng hậu Sīlavatī. Đức Bồ Tát Thái tử Kusa còn có Hoàng đệ là Jayampati. Khi Đức Bồ Tát Thái tử Kusa trưởng thành năm 16 tuổi, Đức Phụ Vương và Mẫu hậu muốn truyền ngôi báu cho Đức Bồ Tát Thái tử Kusa lên ngôi làm vua, ngự tại kinh thành Kusāvatī, trị vì đất nước Malla, nhưng Đức Bồ Tát Thái tử Kusa không muốn lên ngôi vua, bởi vì nghĩ rằng: “Ta có thân hình và gương mặt xấu xí đáng ghê sợ như thế này, các công chúa chê cười ta thì đáng xấu hổ lắm. Do đó không muốn ngôi vua, và không muốn thành hôn với công chúa nào, mà muốn sống như vậy, để phụng dưỡng Đức Phụ Vương và Mẫu hậu cho đến khi hai Người băng hà, ta sẽ từ bỏ cung điện, ngự đi vào rừng núi Himavanta, xuất gia trở thành đạo sĩ sống trong rừng núi ấy.
Tượng Hình Công Chúa Xinh Đẹp Bằng Vàng Ròng
Dù đã nhiều lần từ khước lời tha thiết khẩn khoản của Đức Phụ Vương và Mẫu hậu vẫn không được, nên Đức Bồ Tát Thái tử Kusa bày ra kế tự mình khắc một tượng hình một công chúa xinh đẹp tuyệt trần như thiên nữ bằng vàng ròng. Nếu có được công chúa xinh đẹp giống như vậy thì mới chịu lên ngôi vua và làm lễ thành hôn với công chúa ấy. Chánh cung Hoàng hậu Sīlavatī truyền lệnh các quan làm sứ giả chở tượng hình ấy trên xe đi tìm khắp các nước trong cõi Nam thiện bộ châu này, nếu có công chúa của Đức Vua nào xinh đẹp như tượng hình này thì dâng tượng hình bằng vàng ròng này đến Đức Vua ấy gọi là đồ sính lễ đám hỏi.
Công Chúa Pabhāvatī Xinh Đẹp Tuyệt Trần
Đức Vua Madda ngự tại kinh thành Sāgala trị vì đất nước Madda, Đức Vua có 8 công chúa, Công chúa đầu lòng tên Pabhāvatī có sắc đẹp tuyệt trần như thiên nữ, đặc biệt có ánh sáng tỏa ra từ thân hình như ánh sáng mặt trời mát dịu suốt ngày đêm xung quanh rộng 4 cùi tay, nên ban đêm trong phòng không cần dùng đèn mà vẫn sáng như ban ngày. (Đó là quả báu của phước thiện bố thí bơ lỏng trong sạch đến Đức Phật Độc Giác.) Các quan sứ giả của Đức Vua Okkāka đến kinh thành Sāgala nghe tin Đức Vua Madda có Công chúa đầu lòng tên Pabhāvatī rất xinh đẹp tuyệt trần như thiên nữ, nên xin phép vào chầu đảnh lễ Đức Vua Madda, tâu rằng: - Muôn tâu Đại Vương, Đức Vua Okkāka của chúng thần ngự tại kinh thành Kusāvatī, trị vì đất nước Malla, có ý định truyền ngôi báu cho Thái tử Kusa có oai lực phi thường, có giọng nói như sư tử rống, nên gửi chúng thần đến chầu Đại Vương, xin Đại Vương ban Công chúa Pabhāvatī cho Thái tử Kusa, để làm Chánh cung Hoàng hậu. - Muôn tâu Đại Vương, kính xin Đại Vương nhận tượng hình Công chúa bằng vàng ròng cùng các phẩm vật quý báu này. Nghe các sứ giả tâu như vậy, Đức Vua Madda vô cùng hoan hỷ thọ nhận lễ vật ấy, bởi vì Công chúa của Đức Vua sẽ trở thành Chánh cung Hoàng hậu của một đất nước lớn có nhiều thế lực trong cõi Nam thiện bộ châu. Sau đó, các sứ giả đảnh lễ Đức Vua Madda, rồi xin phép bái biệt, vội trở về kinh thành Kusāvatī. Khi về đến kinh thành Kusāvatī, các quan đến chầu Đức Vua Okkāka và Chánh cung Hoàng hậu Sīlavatī tâu trình rõ mọi điều. Đức Vua Okkāka và Chánh cung Hoàng hậu Sīlavatī vô cùng hoan hỷ ban thưởng các quan, rồi truyền lệnh làm lễ đón rước Công chúa Pabhāvatī. Đức Vua Okkāka và Chánh cung Hoàng hậu Sīlavatī ngồi trên voi báu dẫn đầu đoàn tùy tùng hộ giá đông đảo, ngự ra khỏi kinh thành Kusāvatī lên đường đi đến kinh thành Sāgala. Đức Vua Madda ngự cùng các quan ra tận bên ngoài kinh thành để đón rước Đức Vua Okkāka và Chánh cung Hoàng hậu Sīlavatī cùng đoàn hộ giá ngự vào kinh thành Sāgala, thỉnh mời vào cung điện tiếp đãi rất long trọng. Đức Vua Okkāka và Đức Vua Madda rất hài lòng mối giao hảo giữa hai nước với nhau. Qua 2- 3 ngày sau, Chánh cung Hoàng hậu Sīlavatī tâu với Đức Vua Madda rằng: - Muôn tâu Đại Vương, xin Đại Vương cho phép bổn thiếp gặp Công chúa Pabhāvatī, con dâu tương lai. Đức Vua Madda đáp rằng: - Tâu Chánh cung Hoàng hậu, hay lắm! Đức Vua Madda truyền bảo các quan mời Công chúa Pabhāvatī ra mắt Chánh cung Hoàng hậu Sīlavatī. Công chúa Pabhāvatī trang điểm các thứ nữ trang quý giá vô cùng lộng lẫy ngự ra cùng với đàn thị nữ theo hầu đến cung kính đảnh lễ dưới hai bàn chân của Chánh cung Hoàng hậu Sīlavatī, Mẫu hậu tương lai. Nhìn thấy Công chúa Pabhāvatī xinh đẹp tuyệt trần như thiên nữ, nên Chánh cung Hoàng hậu Sīlavatī nghĩ rằng: “Công chúa Pabhāvatī có sắc đẹp tuyệt trần đến như thế này, còn Thái tử Kusa của ta có thân hình và gương mặt xấu xí đáng ghê sợ đến như thế kia. Nếu công chúa nhìn thấy Thái tử Kusa của ta thì chắc chắn phát sinh tâm kinh sợ, dù trong chốc lát cũng không thể sống chung với nhau được, chắc chắn Công chúa Pabhāvatī sẽ bỏ Thái tử trở lại kinh thành Sāgala liền. Vậy, ta nên bày ra diệu kế vậy.” [1] Trong các bộ M.U.Aṭṭhakathā, Aṅguttaranikāya, Dhammapadatṭhakathā, Ahidhamma aṭṭhakathā, v.v.…. [2] Trong Chú giải Jātakaṭṭhakathā, tích Kuṇālajātaka [3] Bộ Chú giải Jātaka, Phần Sattatinipāta, Tích Kusajātaka Chánh cung Hoàng hậu Sīlavatī truyền thỉnh Đức Vua Madda đến, Bà tâu rằng: - Muôn tâu Đại Vương, Công chúa Pabhāvatī xinh đẹp tuyệt trần thật là xứng đáng với Thái tử Kusa của bổn Thiếp, nhưng trong hoàng gia của bổn Thiếp có một truyền thống, nếu Công chúa thực hành theo truyền thống ấy được thì bổn Thiếp xin đón rước Công chúa ngự trở về kinh thành Kusāvatī. Nghe Chánh cung Hoàng hậu Sīlavatī tâu như vậy, Đức Vua Madda truyền hỏi rằng: - Tâu Chánh cung Hoàng hậu, trong hoàng gia của Bà có truyền thống như thế nào? Chánh cung Hoàng hậu Sīlavatī tâu rằng: - Muôn tâu Đại Vương, trong hoàng gia của bổn Thiếp có một truyền thống là “Chánh cung Hoàng hậu không gặp mặt Đức Vua lúc ban ngày cho đến khi mang thai mới gặp được.” Nếu Công chúa Pabhāvatī thực hành theo truyền thống này được thì bổn Thiếp xin đón rước về kinh thành Kusāvatī, trong đại lễ đăng quang Thái tử Kusa lên ngôi Vua, đồng thời sẽ làm lễ tấn phong Công chúa Pabhāvatī lên ngôi Chánh cung Hoàng hậu của Đức Vua Kusa. Nghe tâu như vậy, Đức Vua Madda truyền hỏi Công chúa Pabhāvatī rằng: - Này con yêu quý! Con có thể thực hành theo truyền thống ấy được hay không? Công chúa Pabhāvatī tâu rằng: - Muôn tâu Đức Phụ Vương, con có thể thực hành theo truyền thống ấy được. Khi ấy, Đức Vua Okkāka làm lễ ban nhiều phẩm vật quý báu của hoàng gia đến Đức Vua Madda, rồi Đức Vua Okkāka làm lễ đón rước Công chúa Pabhāvatī, ngự trở về kinh thành Kusāvatī. Đức Vua Madda cùng đoàn tùy tùng đông đảo theo tiễn đưa Công chúa Pabhāvatī một đoạn đường xa.
Công Chúa Pabhāvatī Trở Thành Chánh Cung Hoàng Hậu Của Đức Vua Bồ Tát Kusa
Khi ngự trở về đến kinh thành Kusāvatī, Đức Vua Okkāka truyền lệnh trang hoàng kinh thành thật lộng lẫy, rồi tổ chức đại lễ đăng quang cho Thái tử Kusa lên ngôi vua, và tấn phong Công chúa Pabhāvatī lên ngôi Chánh cung Hoàng hậu của Đức Vua Kusa. (Lời phát nguyện của tiền kiếp Đức Vua Bồ Tát Kusa được thành tựu như ý.)
Đức Thái Thượng Hoàng Okkāka truyền lệnh cho các quan thông báo các Đức Vua trong toàn cõi Nam thiện bộ châu rằng: “Nay toàn đất nước Malla là của Đức Vua Kusa, Đức Vua nào có Công chúa, thì hãy dâng Công chúa đến Đức Vua Kusa, có Thái tử, hoàng tử thì hãy đến xin phục vụ kết tình thân thiện với Đức Vua Kusa.” Cho nên, Đức Vua Bồ Tát Kusa có nhiều Công chúa đến hầu hạ, có nhiều Thái tử, hoàng tử là thuộc hạ. Đức Vua Bồ Tát Kusa có oai lực phi thường, uy thế của Đức Vua Bồ Tát khiến cho các nước trong cõi Nam thiện bộ châu đều phải khâm phục. Ban ngày, Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī không có cơ hội nhìn thấy Đức Vua Bồ Tát Kusa xấu xí đáng ghê sợ, và Đức Vua Bồ Tát Kusa cũng không có cơ hội nhìn thấy Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī xinh đẹp tuyệt trần như thiên nữ. Đức Vua Bồ Tát Kusa và Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī chỉ gặp nhau ban đêm mà thôi. Ban đêm, trong phòng của Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī có ánh sáng mát tỏa ra từ thân hình của Bà như ban ngày, nên không cần đốt đèn, nhưng khi Đức Vua Bồ Tát Kusa ngự vào phòng của Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī, do oai lực của Đức Vua Bồ Tát Kusa, ánh sáng ấy biến mất, nên không nhìn thấy nhau được; cho đến khi Đức Vua Bồ Tát Kusa ngự ra khỏi phòng lúc ban đêm, thì ánh sáng lại tỏa ra như trước. Trải qua 2-3 ngày sau, muốn nhìn thấy gương mặt xinh đẹp của Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī như thế nào, nên Đức Vua Bồ Tát Kusa đến chầu Mẫu hậu, kính xin Mẫu hậu giúp cho có cơ hội nhìn thấy Chánh cung Hoàng hậu, nhưng Mẫu hậu khuyên Đức Vua Bồ Tát Kusa không nên vội vã, chờ đến khi nào có được một Thái tử sinh ra đời, khi ấy, nhìn thấy cũng không muộn. Đức Vua Bồ Tát Kusa không thể chờ đợi, nóng lòng muốn được nhìn thấy gương mặt Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī, nên lại đến chầu Mẫu hậu, kính xin Mẫu hậu giúp cho cơ hội để nhìn thấy Chánh cung Hoàng hậu của mình. Mẫu hậu của Ngài không khuyên được, nên bày ra diệu kế rằng: - Này Hoàng nhi yêu quý! Nếu con muốn vậy thì con đứng đóng vai người giữ chuồng voi báu, Mẫu hậu dẫn Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī đến xem voi báu, khi ấy, con sẽ nhìn thấy rõ Chánh cung Hoàng hậu của con, nhưng con chớ nên để cho nàng nghi ngờ. Đức Vua Bồ Tát Kusa làm theo lời dạy của Mẫu hậu. Mẫu hậu của Ngài truyền lệnh trang hoàng chuồng voi, Bà khuyên bảo Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī rằng: - Này con yêu quý! Mẫu hậu và con ngự đi xem voi báu của Đức Vua Kusa, Đức Phu quân của con. Nhìn thấy Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī ngự theo sau Mẫu hậu đến chuồng voi, Mẫu hậu chỉ cho nàng biết tên của mỗi con voi báu. Khi ấy, Đức Vua Bồ Tát Kusa đóng vai người nài voi báu, nhìn thấy Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī, liền đưa tay lấy phân voi ném sau lưng của nàng. Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī nổi cơn thịnh nộ truyền bảo rằng: “Ta sẽ tâu với Đức Vua Kusa truyền lệnh chặt tay của ngươi.” Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī tâu với Mẫu hậu xử phạt tên giữ voi vô lễ ấy, nhưng Mẫu hậu khuyên nàng nên tha tội cho người nài voi. Một lần khác, Mẫu hậu dẫn Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī ngự đi xem ngựa báu tại chuồng ngựa, Đức Vua Kusa đóng vai người giữ ngựa báu, nhìn thấy Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī, cũng đưa tay lấy phân ngựa ném sau lưng của nàng. Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī nổi cơn thịnh nộ truyền bảo rằng: “Ta sẽ tâu với Đức Vua Kusa truyền lệnh chặt tay của ngươi.” Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī tâu với Mẫu hậu xử phạt tên giữ ngựa vô lễ ấy, nhưng Mẫu hậu khuyên nàng nên tha tội cho người giữ ngựa. Một hôm, Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī muốn nhìn thấy Đức Vua Kusa, nên tâu với Mẫu hậu, kính xin Mẫu hậu giúp cho cơ hội nhìn thấy Đức Vua Kusa, Đức Phu quân của mình là người như thế nào. Mẫu hậu chiều ý, nên truyền bảo rằng: - Này con yêu quý! Nếu con muốn như vậy, thì sáng ngày mai Đức Vua Kusa ngự trên lưng voi báu đi kinh lý trong kinh thành, con đứng trên lâu đài mở cửa sổ nhìn Đức Vua Kusa ngự trên lưng voi báu. Mẫu hậu truyền bảo trang hoàng kinh thành, sắp đặt Hoàng tử Jayampati (Hoàng đệ của Đức Vua Kusa), mặc triều phục Đức Vua ngự phía trước voi báu, còn Đức Vua Bồ Tát Kusa như quan nài voi báu ngự phía sau đi xem kinh thành. Khi ấy, Mẫu hậu dẫn Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī đến đứng trên lâu đài nhìn xuống. Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī thấy Hoàng tử Jayampati tưởng là Đức Vua Kusa, nên nghĩ rằng: “Ta có được Đức Vua Kusa, Đức Phu quân thật xứng đáng với ta.” Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī rất hài lòng vô cùng hoan hỷ. Hôm ấy, Đức Vua Bồ Tát Kusa đóng vai vị quan nài voi báu ngự phía sau, biết phía trên lâu đài có Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī đứng nhìn, nên Đức Vua Bồ Tát Kusa ngoảnh đầu lên nhìn nàng, đưa tay vẫy, có cử chỉ không thích hợp. Khi voi báu đi qua khỏi, Mẫu hậu truyền hỏi Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī rằng: - Này con yêu quý! Con đã nhìn thấy Đức Vua Kusa, Đức Phu quân của con rồi phải không? Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī tâu rằng: - Muôn tâu Mẫu hậu, Con đã nhìn thấy Đức Vua Kusa Đức Phu quân của con rồi, nhưng vị quan nài voi báu ngồi phía sau Đức Vua Kusa, mặt mày xấu xí đáng ghê sợ, có cử chỉ không thích hợp như đưa tay vẫy con. - Muôn tâu Mẫu hậu, tại sao để cho người xấu xí đáng ghê sợ như vậy ngồi phía sau Đức Vua Kusa được. Nghe Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī tâu như vậy, Mẫu hậu khuyên bảo rằng: - Này con yêu quý! Người ấy có tài bảo vệ hộ giá Đức Vua Kusa, Đức Phu quân của con được. Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī suy nghĩ rằng: “Người nài voi này sao được đặc ân tha lỗi đặc biệt quá! Ông không biết tôn trọng Đức Vua Kusa, hay người nài voi này chính là Đức Vua Kusa phải không?” Để giải đáp điều hoài nghi này, Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī gọi bà Khujjā nữ hầu thân cận đến truyền bảo rằng: - Này bà Khujjā! Khi voi báu trở về cung điện, bà nên theo dõi Đức Vua Kusa ngự trên lưng voi báu phía trước hay phía sau? - Muôn tâu Chánh cung Hoàng hậu, làm sao con biết Đức Vua Kusa được? - Này bà Khujjā! Khi voi báu trở về cung điện, bà nên theo dõi, vị nào từ trên lưng voi báu ngự xuống trước vị đó là Đức Vua Kusa. Khi voi báu trở về cung điện, Đức Vua Bồ Tát Kusa từ trên lưng voi báu phía sau ngự xuống trước, Đức Vua Bồ Tát Kusa nhìn xung quanh, thấy bà Khujjā nữ hầu thân cận của Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī đứng lén nhìn nơi ấy, nên gọi bà lại mà bảo rằng: - Này bà Khujjā! Bà chớ nên tâu sự thật với Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī, mà bà phải tâu khác đi! Tuân lệnh Đức Vua Bồ Tát Kusa, bà Khujjā đến hầu Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī tâu khác rằng: “Đức Vua Kusa từ trên lưng voi báu phía trước ngự xuống trước.” Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī tin theo lời tâu của bà Khujjā nữ hầu của mình. Một hôm, Đức Vua Bồ Tát Kusa muốn đến gần Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī để có thể nhìn thấy rõ gương mặt xinh đẹp của Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī, nên đến chầu đảnh lễ Mẫu hậu, xin Mẫu hậu giúp cho có cơ hội. Mẫu hậu của Ngài không thể ngăn cản được, nên truyền bảo rằng: - Này Hoàng nhi yêu quý! Nếu vậy thì con giả dạng không để ai biết, rồi con ngự đến vườn thượng uyển, đứng dưới hồ nước đến cổ, lấy lá sen che đầu, lấy hoa sen che mặt lại. Hôm ấy, Mẫu hậu Sīlavatī dẫn Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī ngự đi cùng đoàn thị nữ du lãm vườn thượng uyển, đi xem các đàn chim đủ loài, các đàn nai, v.v…đi đến hồ nước lớn có nhiều loại hoa sen, hoa súng đủ màu rất xinh đẹp. Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī nhìn thấy hồ nước trong, nhiều hoa sen đẹp, nên xin Mẫu hậu cho phép xuống hồ tắm, hái hoa sen. Được Mẫu hậu cho phép, Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī cùng các thị nữ xuống hồ tắm. Khi ấy, Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī nhìn thấy đóa hoa sen nở đẹp, đưa cánh tay định hái hoa sen ấy, thì Đức Vua Bồ Tát Kusa đưa tay nắm cánh tay của Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī, rồi reo lên rằng: “ Ta là Đức Vua Kusa!” Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī nhìn thấy gương mặt của Đức Vua Bồ Tát Kusa xấu xí đáng ghê sợ, rồi kêu thất thanh rằng: “Dạ-xoa bắt tôi!” Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī ngã xuống nước chết giấc. Đức Vua Bồ Tát Kusa buông tay của Bà ra, các thị nữ đưa Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī lên bờ nằm cấp cứu cho tỉnh lại. Khi ấy, Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī hồi tưởng lại sự việc Đức Vua Bồ Tát Kusa nắm tay bà mà reo lên rằng: “Ta là Đức Vua Kusa!” Trước đây, tại chuồng voi, bà bị chính người này ném phân voi; tại chuồng ngựa, bà cũng bị chính người này ném phân ngựa; nay bà lại bị chính người này là Đức Vua Kusa nắm tay bà. Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī quyết định rằng: “Ta không thể có Đức phu quân là Đức Vua Kusa có gương mặt xấu xí đáng ghê sợ như thế này. ta phải bỏ Đức Vua Kusa này ngự trở về kinh thành Sāgala của ta mà thôi.” Sau khi quyết định, Công chúa Pabhāvatī truyền gọi các quan theo hầu của mình đến truyền bảo rằng: - Này các khanh! Các khanh hãy chuẩn bị xe cộ sẵn sàng cho ta ngự trở về kinh thành Sāgala, đất nước Madda ngay hôm nay. Nghe Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī truyền lệnh như vậy, các quan đến chầu Đức Vua Bồ Tát Kusa, rồi tâu ý định của Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī cho Đức Vua Bồ Tát Kusa biết. Đức Vua Bồ Tát Kusa suy nghĩ rằng: “Nếu Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī không được ngự trở về kinh thành Sāgala thì trái tim của nàng sẽ bị vỡ ra. Vậy, ta nên chấp thuận cho phép nàng ngự trở về trước, rồi ta sẽ cố gắng đưa nàng ngự trở lại bằng oai lực của ta.” Suy nghĩ như vậy, nên cho phép Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī ngự trở về kinh thành Sāgala.
Sau khi Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī ngự đi rồi, Đức Vua Bồ Tát Kusa cũng rời khỏi vườn thượng uyển, hồi cung ngự trở về cung điện, ngự lên lâu đài với nỗi khổ tâm cùng cực.
Vấn: - Do nguyên nhân nào mà Thái tử Bồ Tát Kusa có thân hình và gương mặt xấu xí đáng ghê sợ, được thành hôn với Công chúa Pabhāvatī xinh đẹp tuyệt trần như vậy? - Do nguyên nhân nào mà Công chúa Pabhāvatī có sắc đẹp tuyệt trần, đặc biệt có ánh sáng tỏa ra từ thân hình Công chúa suốt ngày đêm xung quanh khoảng 4 cùi tay như vậy? - Tại sao Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī không ưa thích Đức Vua Bồ Tát Kusa, bỏ trở về kinh thành Sāgala? - Do oai lực nào mà Đức Vua Bồ Tát Kusa đưa Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī trở lại kinh thành Kusāvatī?
Để giải đáp các vấn đề này, cần phải tìm hiểu về tiền kiếp của Thái tử Bồ Tát Kusa và tiền kiếp Công chúa Pabhāvatī.
Tiền Kiếp Của Thái Tử Bồ Tát Kusa Và Tiền Kiếp Công Chúa Pabhāvatī.
Thời quá khứ, trong xóm nhà có 2 gia đình ở gần cửa thành Bārāṇasī, một gia đình này có 2 người con trai: người anh cả và người em thứ là Đức Bồ Tát (là tiền kiếp Đức Bồ Tát Thái tử Kusa cũng là tiền kiếp của Đức Phật Gotama); và một gia đình kia có 1 người con gái (là tiền kiếp của Công chúa Pabhāvatī.) Gia đình bên này làm lễ cưới người con gái gia đình bên kia đem về làm vợ của người con cả, Đức Bồ Tát là con thứ chưa có vợ nên còn ở chung với vợ chồng người anh cả. Một hôm, trong nhà người chị dâu làm bánh chiên thật ngon, nhưng Đức Bồ Tát em chồng đi làm trong rừng từ sáng sớm, nên người chị dâu để dành một phần bánh cho Đức Bồ Tát em chồng, phần bánh còn lại đem chia cho các người trong gia đình dùng hết sạch. Nhìn ra trước cửa, thấy Đức Phật Độc Giác ngự đi khất thực đến đứng trước cửa nhà. Khi ấy, người chị dâu của Đức Bồ Tát nghĩ rằng: “Ta sẽ làm bánh chiên mới khác cho người em chồng.” Nghĩ vậy, người chị dâu lấy phần bánh chiên dành cho người em chồng đem ra cung kính hoan hỷ làm phước thiện bố thí cúng dường để bát đến Đức Phật Độc Giác. Ngay khi ấy, vừa đúng lúc Đức Bồ Tát em chồng từ rừng trở về, người chị dâu nói với Đức Bồ Tát em chồng rằng: - Này em trai! Xin em nên phát sinh thiện tâm hoan hỷ phần phước thiện bố thí thanh cao này, chị đã lấy phần bánh chiên dành cho em đem làm phước thiện bố thí, đặt bát cúng dường đến Đức Phật Độc Giác rồi, chị sẽ làm ngay bánh chiên mới khác cho em dùng. Nghe người chị dâu nói như vậy, Đức Bồ Tát em chồng đã không phát sinh thiện tâm hoan hỷ, trái lại phát sinh tâm sân giận dữ nói với người chị dâu rằng: “Các người ăn phần bánh chiên của mình hết rồi, lại lấy phần bánh chiên của ta đem làm phước thiện bố thí cúng dường đến Đức Phật Độc Giác nữa! Vậy, ta lấy gì để ăn bây giờ!" Nói bằng giọng hằn học như vậy, rồi Đức Bồ Tát em chồng vội lấy lại phần bánh chiên từ trong bát của Đức Phật Độc Giác. Nhìn thấy người em chồng làm như vậy, người chị dâu đảnh lễ Đức Phật Độc Giác thỉnh Ngài chờ một lát, nàng vội đi đến nhà cha mẹ mình lấy bơ lỏng mới và trong trẻo có màu giống màu hoa lan, đem về cung kính làm phước thiện bố thí cúng dường để đầy bát của Đức Phật Độc Giác, với thiện tâm vô cùng hoan hỷ. Nhìn thấy bơ lỏng tỏa ra ánh sáng, nàng phát sinh thiện tâm trong sạch phát nguyện rằng: - Kính bạch Ngài, do phước thiện bố thí cúng dường bơ lỏng mới trong trẻo này, xin cho thiện nghiệp bố thí này cho quả tái sinh kiếp sau của con có sắc đẹp tuyệt trần như thiên nữ, thân hình của con có ánh sáng tỏa ra suốt ngày đêm, đặc biệt xin cho kiếp sau của con không sống chung cùng một chỗ với kẻ ác như người em trai chồng này của con. Khi nghe lời phát nguyện của người chị dâu như vậy, Đức Bồ Tát em chồng vội đem phần bánh chiên của mình đến xin làm phước thiện bố thí cúng dường đặt trong bát đầy bơ lỏng của Đức Phật Độc Giác, rồi xin phát nguyện rằng: - Kính bạch Ngài, kiếp sau của người chị dâu này của con, dù ở bất cứ nơi xa xôi nào hằng trăm do tuần đi nữa, xin cho kiếp sau của con cũng có khả năng đem về làm vợ của con cho được. Đó là tiền kiếp của Thái tử Bồ Tát Kusa và tiền kiếp Công chúa Pabhāvatī với nghiệp của mỗi người và lời phát nguyện của mỗi người như vậy. * Sở dĩ Thái tử Bồ Tát Kusa có thân hình và gương mặt xấu xí đáng ghê sợ là vì quả của ác nghiệp giận dữ, lấy lại phần bánh chiên của mình từ trong bát của Đức Phật Độc Giác trong tiền kiếp của Ngài. Và phước thiện bố thí cúng dường đặt bát phần bánh chiên của mình đến Đức Phật Độc Giác, rồi phát nguyện, nên kiếp hiện tại Đức Bồ Tát Thái tử Kusa cưới được Công chúa Pabhāvatī đem về tấn phong lên ngôi Chánh cung Hoàng hậu, do lời phát nguyện trong tiền kiếp của Ngài. * Sở dĩ Công chúa Pabhāvatī có sắc đẹp tuyệt trần như thiên nữ, có ánh sáng tỏa ra từ thân hình của cô suốt ngày đêm xung quanh khoảng 4 cùi tay, là vì quả báu của phước thiện bố thí cúng dường bơ lỏng mới trong trẻo, đặt đầy bát của Đức Phật Độc Giác, với thiện tâm vô cùng hoan hỷ. Khi Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī biết Đức Vua Bồ Tát Kusa có gương mặt xấu xí đáng ghê sợ, nên Bà bỏ Đức Vua Bồ Tát Kusa ngự trở về lại kinh thành Sāgala, do lời phát nguyện trong tiền kiếp của Bà. Sau khi Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī ngự trở về kinh thành Sāgala, Đức Vua Bồ Tát Kusa ngự tại kinh thành Kusāvatī, tuy có nhiều Công chúa xinh đẹp, nhưng Đức Vua Bồ Tát Kusa không quan tâm đến người nào cả, Đức Vua Bồ Tát suốt đêm chỉ nhớ tưởng đến Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī mà thôi. Sáng ngày hôm sau, Đức Vua Bồ Tát Kusa đến chầu đảnh lễ Mẫu hậu, rồi tâu rằng: - Muôn tâu Mẫu hậu, con xin giao ngai vàng lại cho Đức Phụ Vương và Mẫu hậu, con xin rời khỏi kinh thành Kusāvatī, ngự đi đến kinh thành Sāgala tìm gặp lại Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī của con. Nghe Đức Vua Bồ Tát Kusa tâu như vậy, Mẫu hậu của Ngài vô cùng khổ tâm truyền bảo rằng: - Này Hoàng nhi yêu quý! Con chớ nên dể duôi! Mẫu hậu chuẩn bị mọi thứ cần thiết cho Đức Vua Bồ Tát Kusa. Nhận mọi thứ cần thiết ấy, Đức Vua Bồ Tát Kusa đảnh lễ Mẫu hậu, tâu rằng: - Muôn tâu Mẫu hậu, nếu con còn sống trên đời thì con sẽ ngự trở về chầu Mẫu hậu. Đức Vua Bồ Tát Kusa xin phép bái biệt. Đức Vua Bồ Tát Kusa trở về phòng lấy 5 loại khí giới đeo bên mình và mang theo một chiếc đàn, giả dạng như người bình thường rời khỏi kinh thành Kusāvatī, lên đường hướng về kinh thành Sāgala. Đức Bồ Tát Kusa có sức mạnh phi thường ngự đi đến kinh thành Sāgala khoảng cách hơn 100 do tuần do oai lực của Ngài. Khi đến kinh thành Sāgala, Đức Bồ Tát Kusa xin nghỉ nhờ đêm chỗ người nuôi voi báu của Đức Vua Madda. Do oai lực của Đức Bồ Tát Kusa, nên Công chúa Pabhāvatī không thể nằm trên giường ngủ, mà phải xuống nằm dưới nền để ngủ. Ngủ nghỉ khỏe xong, Đức Bồ Tát Kusa thức dậy, đem chiếc đàn ra gảy, vừa gảy đàn vừa ca hát, tiếng đàn réo rắt, lời ca làm xúc động lòng người, với ý nghĩ cho Chánh cung Hoàng hậu Pabhāvatī nghe rõ, những người trong cung điện và dân chúng trong kinh thành đều nghe rõ tiếng đàn và lời ca này. Công chúa Pabhāvatī nằm ngủ trên nền nghe tiếng đàn và lời ca liền biết ngay đó là tiếng đàn và lời ca của Đức Vua Kusa. Và Đức Vua Madda nghe tiếng đàn và lời ca hay chưa từng nghe bao giờ nên nghĩ rằng: “Ai gảy đàn và ca nghe hay quá! ngày mai mời người ấy vào cung điện trình diễn cho ta và hoàng gia nghe.” Đức Bồ Tát Kusa nghĩ rằng: “Ta ở chỗ này không thể nhìn thấy Công chúa Pabhāvatī.” Sáng sớm Đức Bồ Tát Kusa di chuyển sang chỗ khác.
* Tìm đến chỗ làm các đồ gốm cho Đức Vua Madda, Chánh cung Hoàng hậu, và các Công chúa dùng, Đức Bồ Tát Kusa xin vào làm học trò cốt để làm những món đồ gốm đẹp đặc biệt cho Công chúa Pabhāvatī dùng, nhưng khi nhận các món đồ gốm xinh đẹp ấy, Công chúa Pabhāvatī biết các món đồ ấy là do bàn tay của Đức Vua Kusa làm ra, nên Công chúa Pabhāvatī không dùng món đồ ấy. Biết như vậy, Đức Bồ Tát Kusa đổi chỗ làm khác. * Tìm đến chỗ làm các đồ đan cho Đức Vua Madda, Chánh cung Hoàng hậu, và các Công chúa dùng. Đức Bồ Tát Kusa xin vào làm học trò, cốt để làm những món đồ đan xinh đẹp đặc biệt cho Công chúa Pabhāvatī dùng, nhưng khi nhận các món đồ đan xinh đẹp ấy, Công chúa Pabhāvatī biết các món đồ ấy là do bàn tay của Đức Vua Kusa làm ra, nên Công chúa không dùng món đồ đan ấy. Biết như vậy, Đức Bồ Tát Kusa đổi chỗ làm khác. * Tìm đến chỗ kết vòng hoa cho Đức Vua Madda, Chánh cung Hoàng hậu, và các Công chúa trang sức. Đức Bồ Tát Kusa xin vào làm học trò, cốt để làm những vòng hoa xinh đẹp cho Công chúa Pabhāvatī trang sức, nhưng khi nhận các vòng hoa xinh đẹp ấy, Công chúa Pabhāvatī biết các vòng hoa ấy là do bàn tay của Đức Vua Kusa kết ra, nên Công chúa Pabhāvatī không trang sức. Biết như vậy, Đức Bồ Tát Kusa đổi chỗ làm khác. * Tìm đến chỗ nấu nướng đồ ăn cho Đức Vua Madda, Chánh cung Hoàng hậu, và các Công chúa dùng. Đức Bồ Tát Kusa xin vào làm phụ bếp, cốt để làm những món đồ ăn ngon đặc biệt cho Công chúa Pabhāvatī dùng. Đức Vua Madda biết có một người phụ đầu bếp mới tài giỏi, nên truyền bảo với người trưởng bếp rằng: - Này người trưởng bếp! Hằng ngày ngươi mang đồ ăn dâng đến Trẫm và Chánh cung Hoàng hậu, còn người phụ đầu bếp mới tài giỏi ấy mang đồ ăn dâng đến các Công chúa của Trẫm. Nghe Đức Vua truyền bảo như vậy, người trưởng bếp về nói lại với Đức Bồ Tát Kusa theo lệnh Đức Vua. Nghe nói vậy, Đức Bồ Tát Kusa cảm thấy vô cùng hoan hỷ, bởi vì ước nguyện gặp lại Công chúa Pabhāvatī chắc chắn sẽ được như ý vào ngày hôm sau.
Đức Bồ Tát Kusa Gặp Công Chúa Pabhāvatī
Sáng hôm ấy, Đức Bồ Tát Kusa nấu nướng đồ ăn dành cho Đức Vua Madda và Chánh cung Hoàng hậu, giao cho người trưởng bếp đem đi dâng lên Đức Vua Madda và Chánh cung Hoàng hậu, còn các phần ăn của các Công chúa thì đặt cẩn thận vào 2 bên làn bằng mây đựng đồ ăn (bhattakāja), Đức Bồ Tát Kusa hớn hở gánh 2 chiếc làn đựng đầy đồ ăn ngự bước lên lâu đài của Công chúa Pabhāvatī. Nhìn thấy Đức Vua Kusa đang gánh các phần ăn ngự bước lên lâu đài, Công chúa Pabhāvatī nghĩ rằng: “Đức Vua Kusa ngự đến cung điện này làm những công việc của những người tôi tớ, người làm công làm, thật không thích hợp với Đức Vua Kusa có oai lực phi thường, là Đức Vua của đất nước lớn, cũng là Đức Vua cao cả nhất trong toàn cõi cõi Nam thiện bộ châu này. Nếu ta làm thinh không nói 2-3 ngày thì Đức Vua Kusa tưởng rằng: “Nay Công chúa Pabhāvatī có cảm tình, thương yêu ta rồi!” Đức Vua sẽ ở lại đây, không chịu ngự trở về kinh thành Kusāvatī. Vậy, ta nên chê trách Đức Vua một cách thậm tệ, làm cho Đức Vua thất vọng, khổ tâm vì hổ thẹn mà mau trốn khỏi nơi này.” Công chúa Pabhāvatī mở hé cánh cửa, tay vẫn giữ cánh cửa, đứng bên trong tâu với Đức Vua Kusa rằng: - Muôn tâu Đại Vương, Đại Vương có oai lực phi thường, là Đức Vua của đất nước lớn, cũng là Đức Vua cao cả nhất trong toàn cõi cõi Nam thiện bộ châu này, ngự đến cung điện này làm người phụ đầu bếp, gánh đồ ăn ngự đến đây với tâm không chân thật, Đại Vương chịu bao nhiêu nỗi khổ thân khổ tâm suốt ngày đêm, Đại Vương sẽ được sự lợi ích gì với công việc vất vả khổ cực như vậy. Xin thỉnh Đại Vương ngự trở về kinh thành Kusāvatī của Đại Vương, rồi tấn phong nàng Dạ-xoa xấu xí đáng ghê sợ như Đại Vương lên ngôi Chánh cung Hoàng hậu, rồi an hưởng trên ngai vàng. Còn tiện thiếp hoàn toàn không ưa thích Đại Vương có gương mặt xấu xí đáng ghê sợ như vậy. Xin thỉnh Đại Vương mau ngự ra khỏi kinh thành Sāgala này. Hôm nay, Đức Bồ Tát Kusa vô cùng hoan hỷ được nghe tiếng nói của Công chúa Pabhāvatī, nên vui mừng hớn hở truyền bảo rằng: - Này ái khanh Pabhāvatī yêu quý! Quả nhân yêu tha thiết ái khanh, nên không thể ngự trở về kinh thành Kusāvatī được. Quả nhân rất hài lòng được nhìn thấy ái khanh, nên đã từ bỏ ngai vàng, kinh thành Kusāvatī, cả đất nước Malla rộng lớn, ngự đến kinh thành Sāgala, ở trong cung điện của Đức Vua Madda này. - Này ái khanh Pabhāvatī yêu quý! Quả nhân yêu thương say mê ái khanh, nên không còn biết phương hướng nữa. Quả nhân chỉ cần có ái khanh mà thôi, không cần ngai vàng ngôi vị Đế Vương.
Nghe Đức Bồ Tát Kusa truyền bảo như vậy, Công chúa Pabhāvatī nghĩ rằng: “Ta chê trách Đức Vua Kusa một cách thậm tệ như vậy, với hy vọng làm cho Đức Vua tuyệt vọng, khổ tâm vì hổ thẹn mà mau rời khỏi kinh thành Sāgala này, nhưng trái lại Đức Vua Kusa truyền bảo lời yêu thương tha thiết ta, yêu say mê ta. Nếu Người truyền bảo rằng: “Ta là Đức Vua Kusa đây!” Rồi ngự đến nắm tay của ta thì ai dám ngăn cấm Người được.” Nghĩ vậy, nên Công chúa Pabhāvatī lùi vào bên trong, đóng cánh cửa, cài chốt lại rồi ngồi trong phòng. Thấy Công chúa Pabhāvatī đóng cánh cửa kín, Đức Bồ Tát Kusa gánh các phần ăn ngự đến dâng 7 Công chúa khác. Công chúa Pabhāvatī truyền gọi bà Khujjā nữ hầu thân cận đến bảo rằng: - Này bà Khujjā! Bà hãy đi lấy phần ăn của ta đến đây. Vâng lệnh Công chúa Pabhāvatī, bà Khujjā đem phần ăn lại, rồi tâu rằng: - Tâu Công chúa, xin mời Công chúa dùng bữa. Công chúa Pabhāvatī truyền bảo rằng: - Này bà Khujjā! Ta không dùng các món ăn mà chính bàn tay của Đức Vua Kusa nấu nướng. Vậy, bà hãy dùng phần ăn ấy, còn phần ăn của bà đem dâng cho ta dùng. - Này bà Khujjā! Bà không được nói cho một ai biết Đức Vua Kusa đang hiện hữu tại nơi đây, Từ đó về sau, bà Khujjā dùng phần ăn của Công chúa Pabhāvatī, đem phần ăn của bà dâng đến Công chúa Pabhāvatī dùng. Và cũng bắt đầu từ ngày đó, Đức Vua Bồ Tát Kusa không còn nhìn thấy Công chúa Pabhāvatī. Đức Vua Bồ Tát Kusa suy nghĩ rằng: “Không biết Công chúa Pabhāvatī có còn thương nhớ đến ta nữa hay không?” Ta nên thử xem cho biết. Một hôm, sau khi đã đem dâng các phần ăn đến các Công chúa xong rồi, Đức Bồ Tát Kusa gánh đôi làn không ngự xuống lâu đài, vừa đến gần cửa phòng của Công chúa Pabhāvatī, giả bị vấp ngã nằm trên nền làm như bất tỉnh. Nghe có tiếng người vấp ngã, đồ đổ vỡ, Công chúa Pabhāvatī biết là Đức Vua Kusa bị vấp ngã, nên mở cửa ra nhìn, thấy Đức Vua Kusa nằm trên nền, cây đòn gánh đè ngang trên cổ, Công chúa Pabhāvatī suy nghĩ rằng: “Đức Vua Kusa là Đức Vua cao cả nhất trong cõi Nam thiện bộ châu này, ngự đến đây không ai hay biết, chịu bao nỗi khổ thân, khổ tâm chỉ vì ta mà thôi. Đức Vua Kusa là người an hưởng mọi sự an lạc trong đời, không quen vất vả khổ cực. Nay, hằng ngày Đức Vua Kusa phải nấu nướng, làm các món ăn xong, rồi gánh các phần ăn đem dâng đến các Công chúa. Bây giờ, Đức Vua Kusa bị vấp ngã nằm bất tỉnh, sinh mạng của Người hiện nay như thế nào? Suy nghĩ như vậy, nên Công chúa Pabhāvatī ngự ra khỏi phòng đến cúi đầu xuống gần sát gương mặt để xem hơi thở nơi 2 lỗ mũi của Đức Vua Bồ Tát Kusa. Khi ấy, Đức Bồ Tát Kusa ngậm đầy nước miếng trong miệng phun ra trên mặt của Công chúa Pabhāvatī. Công chúa Pabhāvatī nổi cơn thịnh nộ mắng Đức Vua Kusa, rồi ngự ngay vào phòng đóng cửa để hở, đứng bên trong tâu với Đức Vua Kusa rằng: - Tâu Đại Vương, người nào yêu người, mà người không yêu mình, người ấy chỉ có sự suy thoái mà thôi. Khi tiện nữ không yêu Đại Vương, mà Đại Vương muốn làm cho tiện nữ yêu Đại Vương sao được! Nghe Công chúa Pabhāvatī tâu như vậy, nhưng Đức Bồ Tát Kusa không phát sinh cơn thịnh nộ, bởi vì Đức Bồ Tát yêu say mê Công chúa Pabhāvatī, nên Đức Bồ Tát Kusa truyền bảo với Công chúa Pabhāvatī rằng: - Này Công chúa Pabhāvatī! Người nào được người không yêu mình, hoặc người yêu mình đem về làm người yêu của mình, ta tán dương ca tụng người ấy. Nếu không được thì là người tầm thường. Nghe Đức Vua Kusa truyền bảo như vậy, Công chúa Pabhāvatī tâu với lời lẽ đanh thép, để Đức Vua Kusa không còn hy vọng gì nữa mà ngự trốn khỏi kinh thành Sāgala này, nên tâu rằng: - Tâu Đại Vương, Đại Vương yêu tiện nữ mà tiện nữ chẳng hề yêu thương Đại Vương chút nào, ví như Đại Vương dùng cành cây khô mục mà phá đá để lấy viên ngọc quý, hoặc lấy lưới sưa đặt ngăn gió vậy.
Nghe Công chúa Pabhāvatī tâu như vậy, Đức Bồ Tát Kusa truyền bảo rằng: - Này Công chúa Pabhāvatī! Đá đã được chôn trong trái tim của Công chúa xinh đẹp dịu dàng có phải không? Bởi vì từ khi quả nhân rời khỏi kinh thành Kusāvatī ngự đến kinh thành Sāgala, làm việc nấu nướng đồ ăn cho Đức Vua Madda và các Công chúa, quả nhân chưa nhận được sự đón tiếp niềm nở của ái khanh, chưa được nghe lời yêu thương của ái khanh. - Này ái khanh! Nếu ái khanh còn có thái độ thờ ơ, lãnh đạm với Trẫm thì Trẫm vẫn còn là người phụ bếp trong cung điện của Đức Vua Madda. Nếu khi nào, ái khanh đón tiếp Trẫm một cách niềm nở, hớn hở vui mừng chuyện trò thân mật với Trẫm thì khi ấy Trẫm sẽ bỏ công việc phụ bếp, Trẫm cùng ái khanh ngự trở về kinh thành Kusāvatī lên ngôi vua như trước. - Này ái khanh! Tại sao ái khanh đối xử với Trẫm như vậy? Từ nay, xin ái khanh đừng có thái độ lãnh đạm với Trẫm như vậy nữa. Nghe Đức Vua Kusa truyền bảo như vậy, Công chúa Pabhāvatī nghĩ rằng: “Đức Vua Kusa càng truyền bảo lại càng ràng buộc khắng khít nơi ta. Như vậy, ta nên tâu dối để Đức Vua Kusa không còn hy vọng nơi ta nữa, mà ngự trở về kinh thành Kusāvatī.” Công chúa Pabhāvatī tâu rằng: - Tâu Đại Vương, tiện nữ đã từng hỏi nhóm thầy đoán số rằng: “Đức Vua Kusa là Đức phu quân của ta có phải hay không?” Họ đều đoán rằng: “Đức Vua Kusa không phải là Đức phu quân của Bà,” Nếu lời đoán số của các thầy ấy là đúng thì Đại Vương chắc chắn không phải là Đức phu quân của tiện nữ. Nghe Công chúa Pabhāvatī tâu như vậy, Đức Bồ Tát Kusa truyền bảo rằng: - Này ái khanh! Nếu quả nhân hỏi các thầy đoán số trong đất nước của Trẫm thì họ chắc chắn đoán rằng: “Đức Phu quân của Công chúa Pabhāvatī chỉ là Đức Vua Kusa có giọng nói như sư tử rống mà thôi. Ngoài Đức Vua Kusa ra, chẳng còn ai khác nữa. Nghe Đức Bồ Tát Kusa truyền bảo như vậy, Công chúa Pabhāvatī nghĩ rằng: “Ta không còn cách nào để cho Đức Vua Kusa rời khỏi kinh thành Sāgala, ngự trở về kinh thành Kusāvatī được. Đức Vua Kusa không phải là gì đối với ta nữa.” Nghĩ vậy, Công chúa đóng kín cánh cửa phòng không cho Đức Vua Kusa thấy nàng nữa. Đức Bồ Tát Kusa gánh những thứ đựng đồ ăn bước xuống lâu đài. Từ đó không còn nhìn thấy Công chúa Pabhāvatī nữa. Hằng ngày đêm, Đức Bồ Tát Kusa làm mọi công việc vô cùng vất vả, Ban đêm Đức Bồ Tát Kusa nằm ngủ tại nhà bếp, thức dậy sớm, nấu cháo, nấu các món ăn sáng để dâng đến Đức Vua Madda, Chánh cung Hoàng hậu và các Công chúa xong, trở lại nhà bếp, bổ củi, gánh nước, rửa nồi niêu, bát đĩa, nấu nướng các món ăn để dâng lên Đức Vua Madda, Chánh cung Hoàng hậu, và các Công chúa vào bữa ăn trưa và bữa ăn tối. Sở dĩ, Đức Bồ Tát Kusa chịu đựng bao nhiêu nỗi khổ thân, khổ tâm vất vả suốt ngày đêm như vậy, là vì quá yêu say mê Công chúa Pabhāvatī. Một hôm, nhìn thấy bà Khujjā, người hầu thân cận của Công chúa Pabhāvatī, Đức Bồ Tát Kusa ngự đến gặp bà, nhờ bà tâu với Công chúa Pabhāvatī gặp Ngài, và nói chuyện thân mật với Ngài. Nếu bà có khả năng làm được như vậy, Ngài sẽ ban thưởng xứng đáng cho bà. Bà Khujjā hứa với Đức Bồ Tát Kusa, bà sẽ cố gắng tâu với Công chúa Pabhāvatī. Một hôm, Bà Khujjā có cơ hộị tâu với Công chúa Pabhāvatī rằng: - Tâu Công chúa, xin Công chúa không nên thấy mình xinh đẹp tuyệt trần mà coi thường Đức Vua Kusa xấu xí đáng ghê sợ. Thật ra, Công chúa nên biết trong tâm rằng: Đức Vua Kusa có oai lực phi thường, rồi phát sinh tâm yêu thương Đức Vua. Đức Vua Kusa là Thái tử của Đức Vua Okkāka, là Đại Vương ngự kinh thành Kusāvatī, trị vì đất nước Malla rộng lớn, … Đức Vua Kusa là Đại Vương cao cả trong cõi Nam thiện bộ châu, … Đức Vua Kusa có giọng nói như sư tử rống, giọng nói hùng dũng, giọng nói trầm hùng, giọng nói ngọt ngào,… để cho Công chúa Pabhāvatī phát sinh tâm yêu thương Đức Vua. Bà Khujjā đã cố gắng diễn tả các tài đức của Đức Vua Kusa lớn lao không có Đức Vua nào trong cõi Nam thiện bộ châu này có thể sánh được, còn gương mặt xấu xí chỉ là bên ngoài không đáng kể, để cho Công chúa Pabhāvatī không nên ỷ lại vào sắc đẹp tuyệt trần của mình mà coi thường Đức Vua Kusa xấu xí. Nếu Công chúa Pabhāvatī nhận thức được điều ấy thì phát sinh tâm yêu thương Đức Vua Kusa, gặp, chuyện trò thân mật với Đức Vua. Nghe bà Khujjā, người hầu thân cận của mình tán dương ca tụng Đức Vua Kusa mà chê trách mình, nên Công chúa Pabhāvatī nổi cơn thịnh nộ quở trách bà Khujjā, nhưng bà Khujjā không sợ lại còn hăm dọa Công chúa Pabhāvatī rằng: - Tâu Công chúa, nếu Công chúa không chịu gặp Đức Vua Kusa, và không chuyện trò thân mật với Đức Vua thì con sẽ tâu lên Đức Phụ Vương và Mẫu hậu của Công chúa về sự hiện hữu của Đức Vua Kusa tại cung điện này. Nghe bà Khujjā tâu như vậy, Công chúa Pabhāvatī hoảng sợ năn nỉ khẩn khoản bà Khujjā xin đừng tâu chuyện này lên Đức Phụ Vương và Mẫu hậu của Bà.
Đức Bồ Tát Kusa Thất Vọng
Đức Bồ Tát Kusa chịu bao nhiêu nỗi khổ thân khổ tâm, vất vả suốt ngày đêm lo việc nấu nướng các món đồ ăn để dâng lên Đức Vua Madda, Chánh cung Hoàng hậu và Công chúa, với hy vọng mong gặp được Công chúa Pabhāvatī để chuyện trò thân mật; nhưng chờ đợi suốt 7 tháng qua mà vẫn chưa được như ý, nên Đức Bồ Tát nghĩ rằng: “Bà Khujjā đã hứa giúp đỡ ta gặp được Công chúa Pabhāvatī, nhưng mãi đến nay vẫn không có tin gì cả. Cuộc sống của ta tại nơi này chỉ là vô vọng mà thôi. Vậy, ta nên ngự trở về kinh thành Kusāvatī, để thăm viếng ĐứcPhụ Vương và Mẫu hậu của ta là hơn.”
Đức Vua Trời Sakka Giúp Đức Bồ Tát Kusa
Khi ấy, trên cõi trời Tam thập Tam thiên, Đức Vua trời Sakka thấy và biết nỗi khổ tâm thất vọng của Đức Bồ Tát Kusa, nên nghĩ rằng: “Ta nên giúp Đức Bồ Tát Kusa gặp được Công chúa Pabhāvatī để mọi nguyện vọng của Đức Vua Bồ Tát Kusa được thành tựu như ý.” Đức Vua trời Sakka truyền lệnh 7 vị thiên nam hóa thành 7 sứ giả của Đức Vua Madda đến chầu 7 Đức Vua tại 7 kinh thành đều tâu giống nhau rằng: - Muôn tâu Đại Vương, Công chúa Pabhāvatī xinh đẹp tuyệt trần như thiên nữ, đã bỏ Đức Vua Kusa tại kinh thành Kusāvatī, ngự trở về kinh thành Sāgala rồi, nếu Đại Vương có nguyện vọng muốn được Công chúa thì xin Đại Vương ngự đến kinh thành Sāgala, xin làm lễ rước Công chúa Pabhāvatī ngự trở về kinh thành, rồi tấn phong lên ngôi Chánh cung Hoàng hậu của Đại Vương. Nghe mỗi sứ giả tâu như vậy, mỗi Đức Vua vô cùng hoan hỷ liền truyền lệnh chuẩn bị các đoàn binh sẵn sàng, Đức Vua dẫn đầu các đoàn binh ngự đến kinh thành Sāgala. Bảy Đức Vua của 7 kinh thành gặp nhau vấn an lẫn nhau, rồi hỏi ý định ngự đến kinh thành Sāgala này, thì được biết 7 Đức Vua đều có một ý định giống nhau. Mỗi Đức Vua đều nổi cơn thịnh nộ Đức Vua Madda rằng: “Đức Vua Madda có một Công chúa Pabhāvatī mà đem ban đến 7 Đức Vua của 7 kinh thành. Đức Vua Madda đã làm một việc không thích hợp. Vậy, chúng ta nên bắt Đức Vua Madda đem ra trị tội. Bảy Đức Vua dẫn đầu các đoàn binh tiến vào sát kinh thành Sāgala chờ lệnh. Mỗi Đức Vua truyền lệnh cho sứ giả của mình đem tối hậu thư đến trình lên Đức Vua Madda với lời lẽ rằng: “Tâu Đức Vua Madda, xin Đức Vua ban Công chúa Pabhāvatī cho bổn vương hay chiến tranh.” Đức Vua Madda cùng một lúc tiếp kiến 7 sứ giả của 7 kinh thành và nhận 7 tối hậu thư với lời lẽ giống nhau. Đức Vua Madda vô cùng hoảng sợ truyền lệnh các quan văn võ hội triều gấp, Đức Vua Madda trình bày sự việc xảy ra như vậy, nên truyền hỏi các quan rằng: - Này các khanh! Sự việc xảy ra như vậy, Trẫm nên làm thế nào, xin các quan tâu trình cho Trẫm rõ? Nghe Đức Vua truyền hỏi như vậy, vị quan tâu rằng: - Muôn tâu Bệ hạ, 7 Đức Vua của 7 kinh thành ngự đến vây bên ngoài kinh thành của chúng ta chỉ vì muốn được Công chúa Pabhāvatī, nếu họ không được như ý thì 7 Đức Vua truyền lệnh phá thành tiến vào bắt Bệ hạ và Công chúa Pabhāvatī. Vậy, Bệ hạ nên ban Công chúa Pabhāvatī cho các Đức Vua trước, để tránh cửa thành bị phá và bệ hạ bị bắt trị tội. Nghe vị quan tâu như vậy, Đức Vua Madda truyền bảo rằng: - Này các khanh! Nếu Trẫm ban Công chúa Pabhāvatī đến một Đức Vua của một kinh thành này thì 6 Đức Vua của 6 kinh thành kia sẽ gây chiến với chúng ta. Cho nên, Trẫm không thể ban Công chúa Pabhāvatī đến một Đức Vua nào được. Sự thật, nguyên nhân xảy ra hôm nay là do Công chúa Pabhāvatī của Trẫm, bởi vì Công chúa Pabhāvatī có tính ngã mạn ỷ lại vào sắc đẹp tuyệt trần của mình mà chê Đức Vua Kusa xấu xí, rồi đã bỏ Đức Vua Kusa là một Đức Vua có oai lực phi thường, Đức Vua cao cả nhất trong cõi Nam thiện bộ châu này. Cho nên, chính Công chúa Pabhāvatī của Trẫm phải chịu hậu quả của nghiệp mà mình đã tạo. Trẫm sẽ truyền lệnh cho đao phủ giết Công chúa Pabhāvatī, chặt thân hình Công chúa ra làm 7 phần, rồi đem ban đến 7 Đức Vua của 7 kinh thành, để tránh khỏi tai họa chiến tranh phá thành, tránh khỏi sự chết chóc thê thảm. Đức Vua Madda truyền bảo như vậy, trong cung điện hay biết, các nữ tỳ của Công chúa Pabhāvatī đến tâu lệnh của Đức Vua cho Công chúa Pabhāvatī biết như vậy, Công chúa Pabhāvatī vô cùng kinh sợ, trên gương mặt đầy nước mắt, vội đến lâu đài chầu Mẫu hậu, tâu với Mẫu hậu với lời than vãn rằng: - Muôn tâu Mẫu hậu, Đức Phụ Vương truyền lệnh cho đao phủ giết con, chặt thân hình của con ra làm 7 phần, rồi đem ban đến 7 Đức Vua của 7 kinh thành. - Muôn tâu Mẫu hậu, 7 Đức Vua ấy sẽ ném phần thân thể của con cho các con chim kên kên, diều hâu,… cắn xé nhau ăn thịt, hoặc các loài thú rừng tranh giành nhau ăn thịt. - Muôn tâu Mẫu hậu, kính xin Mẫu hậu truyền lệnh cho lính gôm nhặt các xương ấy lại, rồi thiêu ra tro, rải trên mặt đất, Mẫu hậu truyền lệnh làm vườn hoa, trồng cây hoa kaṇikā. Khi nào đến mùa kaṇikā nở rộ, khi ấy, Mẫu hậu nhớ đến con rằng: “Công chúa Pabhāvatī của ta có màu da giống như hoa kaṇikā như thế này.” Công chúa Pabhāvatī bị sự chết hăm dọa, nên than vãn với Mẫu hậu của mình như vậy. Còn Đức Vua Madda truyền lệnh gọi tên đao phủ mang thanh đao bén đến, đặt thanh đao phía trước Đức Vua, đứng chờ lệnh. Khi ấy, Mẫu hậu của Công chúa Pabhāvatī có vẻ mặt sầu thảm, khóc than, ngự đến chầu Đức Vua Madda, nhìn thấy thanh đao và tên đao phủ đứng chầu chờ lệnh, Chánh cung Hoàng hậu khóc than thảm thiết tâu rằng: - Muôn tâu Hoàng Thượng, Hoàng Thượng sẽ truyền lệnh giết Công chúa Pabhāvatī của thần thiếp bằng thanh đao này, chặt thi thể ra làm 7 phần rồi ban đến 7 Đức Vua của 7 kinh thành thật vậy hay sao? Nghe Chánh cung Hoàng hậu tâu như vậy, Đức Vua Madda truyền bảo cho Chánh cung Hoàng hậu hiểu rằng: - Này Ái khanh! Công chúa Pabhāvatī của Ái khanh xinh đẹp tuyệt trần có tính tự cao mà chê Đức Vua Kusa xấu xí, rồi bỏ Đức Vua Kusa có oai lực phi thường, là Đức Vua cao cả nhất trong toàn cõi Nam thiện bộ châu. Như vậy, Công chúa Pabhāvatī của Ái khanh đã chuốc lấy cái chết cho mình, nên ngày nay phải chịu quả của nghiệp của mình. Trẫm đành phải truyền lệnh như vậy, để tránh khỏi tai họa chiến tranh xảy ra, tránh khỏi sự chết chóc thê thảm. Nghe Đức Vua Madda truyền bảo như vậy, nên Chánh cung Hoàng hậu đảnh lễ Đức Vua, xin phép ngự đến lâu đài Công chúa Pabhāvatī, than vãn rằng: - Này Pabhāvatī yêu quý! Mẫu hậu đành bất lực không thể cứu sống con được, Đức Phụ Vương của con không chịu làm theo lời khẩn khoản của Mẫu hậu. Hôm nay, thân hình của con sẽ bị chặt ra làm 7 phần, con sẽ gặp tử thần một cách rất thê thảm. - Này Pabhāvatī yêu quý! Nếu người con nào không vâng lời cha mẹ là người mà luôn luôn mong muốn những sự lợi ích, sự tiến hoá, sự an lạc lâu dài cho con mình, thì người con ấy phải chịu quả khổ như vậy. Nếu ngày trước con có được một Thái tử khôi ngô tuấn tú với Đức Vua Kusa thì con sẽ được hạnh phúc an lạc trong hoàng gia biết dường nào! Ngày nay con đâu phải chịu cảnh khốn khổ, chịu chết thê thảm như thế này. Mẫu hậu của Công chúa Pabhāvatī than vãn như vậy, rồi Bà thốt lên rằng: Nếu hôm nay, giả sử có Đức Vua Kusa oai lực phi thường, có giọng nói như sư tử rống, có thể cầm quân xuất trận đánh đuổi 7 Đức Vua của 7 kinh thành hoảng sợ bỏ chạy thoát thân, cứu sống Công chúa Pabhāvatī của ta thì hay biết chừng nào! Không biết hiện giờ, Đức Vua Kusa đang ngự nơi nào? Nghe Mẫu hậu tán dương ca tụng Đức Vua Kusa như vậy, Công chúa Pabhāvatī nghĩ rằng: “Đức Vua Kusa đang ngự tại trong cung điện, hằng ngày lo công việc nấu nướng, làm các món ăn dâng Đức Phụ Vương, Mẫu hậu và các Công chúa. Vậy, bây giờ ta nên tâu cho Mẫu hậu của ta biết: - Muôn tâu Mẫu hậu kính yêu! Đức Vua Kusa nào có oai lực phi thường, có giọng nói như sư tử rống, có thể cầm quân xuất trận đánh đuổi 7 Đức Vua của 7 kinh thành hoảng sợ bỏ chạy thoát thân. Đức Vua Kusa ấy đang hiện hữu tại nơi đây. Tâu Mẫu hậu.
|