5- Tứ Thánh Đế

Tứ thánh đế (Ariyasacca) là 4 sự thật chân lý mà bậc Thánh nhân đã chứng ngộ, đó là:

1- Khổ thánh đế (Dukkha ariyasacca): Danh pháp, sắc pháp trong tam giới là khổ, là chân lý mà bậc Thánh nhân đã chứng ngộ.

2- Nhân sanh Khổ thánh đế (Dukkhasamudaya ariyasacca): Tâm tham ái là Nhân sanh Khổ thánh đế, là chân lý mà bậc Thánh nhân đã chứng ngộ; hay gọi tắt là: Tập thánh đế (Samudaya ariyasacca).

3- Diệt Khổ thánh đế (Dukkhanirodha ariyasacca): Niết Bàn là pháp diệt Khổ thánh đế, là chân lý mà bậc Thánh nhân đã chứng ngộ; hay gọi tắt là: Diệt thánh đế (Nirodha ariyasacca).

4- Pháp hành diệt Khổ thánh đế (Dukkhanirodhagāminīpaṭipadā ariyasacca): Bát chánh đạo, hợp đủ 8 chánh, là pháp hành dẫn đến chứng ngộ Niết Bàn, là chân lý mà bậc Thánh nhân đã chứng ngộ; hay gọi tắt là: Đạo thánh đế (Magga ariyasacca).

Tứ thánh đế là nền tảng căn bản trong giáo pháp của Chư Phật trong quá khứ, hiện tại và vị lai.

* Đức Thế Tôn có danh hiệu là "Sammāsambuddha": Chánh Đẳng Giác, là do chính Ngài đã chứng ngộ chân lý Tứ thánh đế, chứng đắc 4 Thánh Đạo, 4 Thánh Quả và Niết Bàn, trở thành bậc Thánh Arahán đầu tiên, được tôn xưng bậc Chánh Đẳng Giác cao thượng, độc nhất vô nhị trong 10 ngàn thế giới chúng sinh.

* Đức thế tôn có danh hiệu "Buddha", Đức Phật, là do chính Ngài đã chứng ngộ chân lý Tứ thánh đế đầu tiên, rồi Ngài đem ra giáo huấn cho chúng sinh có duyên lành cùng chứng ngộ chân lý Tứ thánh đế như Ngài.

Sau khi trở thành bậc Chánh Đẳng Giác, Đức Phật đã ngự đến khu rừng phóng sanh nai gọi là Isipatana, để tế độ nhóm 5 Tỳ khưu: Đại Đức Koṇṇañña, Đại Đức Vappa, Đại Đức Bhaddiya, Đại Đức Mahānāma, Đại Đức Assaji. Đức Thế Tôn thuyết giảng bài kinh đầu tiên gọi là "Dhammacakkappavattanasutta": Kinh Chuyển Pháp Luân. Khi nhóm 5 Tỳ khưu lắng nghe xong bài kinh, trong đó Đại Đức Koṇṇañña trưởng nhóm đã chứng ngộ chân lý Tứ thánh đế, chứng đắc Nhập Lưu Thánh Đạo, Nhập Lưu Thánh Quả, trở thành bậc Thánh Nhập Lưu, vị Thánh Thanh văn đệ tử đầu tiên trong giáo pháp của Đức Phật Gotama, cùng với 180 triệu chư thiên và Phạm thiên cũng chứng ngộ chân lý Tứ thánh đế, chứng đắc Thánh Đạo, Thánh Quả đồng thời trong lúc ấy.

Trong bài Kinh Chuyển Pháp Luân này, có một đoạn Đức Thế Tôn khẳng định truyền dạy toàn cõi thế giới rằng:

"Yato ca kho me bhikkhave imesu catūsu ariyasaccesu evaṃ tiparivaṭṭaṃ dvādasākāraṃ yathābhūtaṃ ñāṇadassanaṃ suvisuddhaṃ ahosi".

"Athāhaṃ bhikkhave sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya devamanussāya "anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho" ti paccaññāsiṃ…". [39]

"Này Chư Tỳ khưu, khi nào trí tuệ thiền tuệ đã thấy rõ, biết rõ đúng thực tánh của Tứ thánh đế theo tam tuệ luân thành 12 loại trí tuệ trong sáng thanh tịnh, đã phát sanh đến với Như Lai".

"Này Chư Tỳ khưu, khi ấy Như Lai khẳng định truyền dạy rằng: "Như Lai đã chứng đắc thành bậc Chánh Đẳng Giác vô thượng trong toàn thế giới chúng sinh: nhân loại, Vua Chúa, Sa môn, Bà la môn, Chư thiên, Ma Vương và Phạm thiên cả thảy".

Như vậy, Đức Thế Tôn có danh hiệu "Sammāsambuddha" vì chính Ngài tự chứng ngộ chân lý Tứ thánh đế theo tam tuệ luân là:

– Trí tuệ học (saccañāṇa).

– Trí tuệ hành (kiccañāṇa).

– Trí tuệ thành (katañāṇa).

Ba loại trí tuệ trong Tứ thánh đế (3x4) thành 12 loại trí tuệ, mà Đức Phật đã tuần tự chứng đạt một cách hoàn toàn trong sáng thanh tịnh, để trở thành bậc Chánh Đẳng Giác (Sammāsambuddho).

Đối với hàng Phật tử là bậc xuất gia Sa di, Tỳ khưu, cũng như hàng tại gia cư sĩ là cận sự nam, cận sự nữ, cùng tất cả chư thiên, Phạm thiên có nguyện vọng trở thành bậc Thánh nhân, phải hành theo con đường duy nhất mà Đức Phật đã tiến hành. Đó là: pháp hành thiền tuệ để dẫn đến sự chứng ngộ chân lý Tứ thánh đế theo tam tuệ luân, chứng đắc 4 Thánh Đạo, 4 Thánh Quả và Niết Bàn, pháp giải thoát khổ tử sanh luân hồi trong ba giới bốn loài.

Tìm hiểu rõ ý nghĩa Tứ thánh đế

Trong bộ Thanh Tịnh Đạo giảng giải 16 ý nghĩa của Tứ thánh đế [40]  như sau:

1- Khổ thánh đế: Đó là ngũ uẩn chấp thủ, hay danh pháp, sắc pháp trong tam giới là sự thật chân lý Khổ thánh đế, có 4 ý nghĩa thực trạng là:

1- Thực trạng khổ luôn luôn hành hạ.

2- Thực trạng khổ là do nhân duyên cấu tạo.

3- Thực trạng khổ làm nóng nảy.

4- Thực trạng khổ là do luôn luôn biến đổi.

2- Tập thánh đế: Đó là tâm tham ái, Nhân sanh Khổ thánh đế, có 4 ý nghĩa thực trạng là:

1- Thực trạng làm nhân sanh khổ,

2- Thực trạng làm cho phát sanh khổ đế.

3- Thực trạng ràng buộc trong khổ, không thoát ra khỏi khổ được.

4- Thực trạng dính mắc trong khổ đế.

3- Diệt thánh đế: Đó là Niết Bàn, pháp diệt Khổ thánh đế, có 4 ý nghĩa thực trạng là:

1- Thực trạng giải thoát mọi cảnh Khổ thánh đế.

2- Thực trạng không bị ràng buộc trong Khổ thánh đế.

3- Thực trạng không bị nhân duyên nào cấu tạo.

4- Thực trạng không còn sanh tử nữa.

4- Đạo thánh đế: Đó là Pháp hành Bát chánh đạo dẫn đến chứng ngộ Niết Bàn, có 4 ý nghĩa thực trạng là:

1- Thực trạng pháp hành dẫn đến sự giải thoát khổ tử sanh luân hồi.

2- Thực trạng pháp hành là nhân dẫn đến sự chứng ngộ Niết Bàn.

3- Thực trạng pháp hành để chứng ngộ chân lý Tứ thánh đế.

4- Thực trạng pháp hành dẫn đầu làm phận sự biết Khổ thánh đế, diệt Nhân sanh Khổ thánh đế, chứng ngộ Niết Bàn.

Tất cả 16 ý nghĩa thực trạng của Tứ thánh đế này đồng thành tựu cùng một lúc trong Thánh Đạo Tâm, không trước không sau.

Tam Tuệ Luân

Tam tuệ luân (Tiparivaṭṭa): là 3 bậc trí tuệ luân chuyển theo Tứ thánh đế như sau:

1- Saccañāṇa: Trí tuệ học Tứ thánh đế.

2- Kiccañāṇa: Trí tuệ hành phận sự Tứ thánh đế.

3- Katañāṇa: Trí tuệ thành hoàn thành phận sự Tứ thánh đế.

1- Trí Tuệ Học Tứ Thánh Đế

1.1- Trí tuệ học Khổ thánh đế

Trí tuệ học là hiểu biết rõ các chi pháp trong Khổ thánh đế.

Khổ thánh đế: Đó là ngũ uẩn chấp thủ, hay danh pháp, sắc pháp trong tam giới mà bậc Thánh nhân chứng ngộ bằng Thánh Đạo Tuệ.

* Ngũ uẩn chấp thủ là:

– Sắc uẩn chấp thủ: sắc uẩn là đối tượng của tham ái, tà kiến chấp thủ.

– Thọ uẩn chấp thủ: thọ uẩn là đối tượng của tham ái, tà kiến chấp thủ.

– Tưởng uẩn chấp thủ: tưởng uẩn là đối tượng của tham ái, tà kiến chấp thủ.

– Hành uẩn chấp thủ: hành uẩn là đối tượng của tham ái, tà kiến chấp thủ.

– Thức uẩn chấp thủ: thức uẩn là đối tượng của tham ái, tà kiến chấp thủ.

* Danh pháp, sắc pháp trong tam giới là:

- Danh pháp trong tam giới đó là tâm và tâm sở.

* Tam giới tâm: có 81 tâm (trừ 8 hay 40 siêu tam giới tâm, vì không phải Khổ thánh đế):

- Dục giới tâm có 54 tâm.

- Sắc giới tâm có 15 tâm.

- Vô sắc giới tâm có 12 tâm.

* Tâm sở: có 51 tâm sở (trừ tham tâm sở, vì tham tâm sở thuộc Tập thánh đế).

- Sắc pháp chỉ có trong dục giới và sắc giới, không có trong vô sắc giới, có tất cả 28 sắc pháp.

Như vậy, gồm có 81 tam giới tâm + 51 tâm sở + 28 sắc pháp là Khổ thánh đế, là pháp mà bậc Thánh nhân đã chứng ngộ bằng Thánh Đạo Tuệ.

1.2- Trí tuệ học Tập thánh đế

Trí tuệ học là hiểu biết rõ các chi pháp trong Tập thánh đế.

Tập thánh đế: Đó là tâm tham ái, nhân sanh Khổ thánh đế. Tham ái (taṇhā): có 3 loại, 36 loại, 108 loại:

* Tham ái theo tính chất có 3 loại:

1- Kāmataṇhā: Dục ái, tham ái trong 6 trần (sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp) không có tà kiến.

2- Bhavataṇhā: Hữu ái, tham ái trong 6 trần hợp với thường kiến (sassatadiṭṭhi) thấy sai lầm rằng 6 trần nầy thường tồn, không có sanh diệt. Hoặc,

Tham ái trong 3 cõi: dục giới, sắc giới, vô sắc giới, trong thiền sắc giới, thiền vô sắc giới.

3- Vibhavataṇhā: Phi hữu ái, tham ái trong 6 trần hợp với đoạn kiến (ucchedadiṭṭhi) thấy sai lầm rằng: 6 trần nầy là đối tượng có sanh mạng và không sanh mạng đều bị mất, không còn gì cả; hoặc chúng sanh chết, không còn tái sanh nữa. Tâm tham ái hoan hỉ với đoạn kiến như vậy.

* Tham ái theo 6 đối tượng có 6 loại:

Mỗi tham ái phát sanh do nương nhờ 6 đối tượng, nên có 6 loại tham ái:

1- Sắc ái, tham ái trong sắc trần.

2- Thanh ái, tham ái trong thanh trần.

3- Hương ái, tham ái trong hương trần.

4- Vị ái, tham ái trong vị trần.

5- Xúc ái, tham ái trong xúc trần.

6- Pháp ái, tham ái trong pháp trần.

* Tham ái theo 3 thời:

Mỗi tham ái phát sanh do nương nhờ 6 đối tượng hiện tại; 6 đối tượng quá khứ; 6 đối tượng vị lai (6 x 3).

Như vậy: – Dục ái có 18 loại tham ái.

- Hữu ái có 18 loại tham ái.

- Phi hữu ái có 18 loại tham ái.

* Tham ái theo 2 bên trong và ngoài:

Mỗi tham ái phát sanh do nương nhờ 6 đối tượng bên trong của mình, và 6 đối tượng bên ngoài: người khác và các vật khác (có sanh mạng và không sanh mạng).

Như vậy: – Dục ái có 18 x 2 = 36 loại.

- Hữu ái có 18 x 2 = 36 loại.

- Phi hữu ái có 18 x 2 = 36 loại.

Tóm lại: tham ái tổng cộng có 36 + 36 + 36 = 108 loại tham ái đều là nhân sanh khổ thánh đế, là pháp mà bậc thánh nhân đã chứng ngộ bằng Thánh Đạo Tuệ.

Tâm tham ái không những là nhân sanh khổ ở kiếp hiện tại, mà còn là nhân sanh khổ dẫn dắt tái sanh trong kiếp sau nữa. Hễ còn tâm tham ái, thì còn phải tái sanh kiếp sau, trong vòng tử sanh luân hồi trong ba giới bốn loài không cùng, không tận.

1.3- Trí tuệ học Diệt khổ thánh đế

Trí tuệ học là hiểu biết rõ các chi pháp trong Diệt khổ thánh đế.

Diệt khổ thánh đế: Đó là Niết Bàn, pháp diệt nhân sanh Khổ thánh đế, cũng là pháp diệt quả Khổ thánh đế.

Niết Bàn có 2 loại theo bậc Thánh Arahán.

1- Hữu Dư Niết Bàn (Sa upādisesanibbāna): Niết Bàn đối với bậc Thánh Arahán đã diệt đoạn tuyệt tất cả mọi tham ái, mọi phiền não không còn dư sót, còn gọi là Phiền Não Niết Bàn (Kilesaparinibbāna), nhưng ngũ uẩn vẫn còn tồn tại cho đến hết tuổi thọ.

2- Vô Dư Niết Bàn (Anupādisesanibbāna): Niết Bàn đối với bậc Thánh Arahán đã diệt đoạn tuyệt được tất cả mọi tham ái, mọi phiền não không còn dư sót. Đồng thời đến lúc hết tuổi thọ, ngũ uẩn tịch diệt Niết Bàn, còn gọi là Ngũ Uẩn Niết Bàn (Khandha-parinibbāna), chấm dứt sự tử sanh luân hồi trong tam giới.

Niết Bàn có 3 loại theo đối tượng.

1- Vô Tướng Niết Bàn (Amimittanibbāna): Niết Bàn đối với hành giả tiến hành thiền tuệ. Khi trí tuệ thiền tuệ thấy rõ, biết rõ danh pháp, sắc pháp có trạng thái vô thường hiện rõ hơn trạng thái khổ và trạng thái vô ngã, do tín pháp chủ có năng lực hơn 4 pháp chủ khác, dẫn đến sự chứng ngộ Niết Bàn gọi là "Vô Hiện Tượng Niết Bàn": Niết Bàn không có hiện tượng pháp hành hữu vi.

2- Vô Ái Niết Bàn (Appaṇihitanibbāna): Niết Bàn đối với hành giả tiến hành thiền tuệ. Khi trí tuệ thiền tuệ thấy rõ, biết rõ danh pháp, sắc pháp co trạng thái khổ hiện rõ hơn trạng thái vô thường và trạng thái vô ngã, do định pháp chủ có năng lực hơn 4 pháp chủ khác, dẫn đến sự chứng ngộ Niết Bàn gọi là "Vô Ái Niết Bàn": Niết Bàn không có tham ái nương nhờ.

3- Chơn Không Niết Bàn (Suññatanibbāna): Niết Bàn đối với hành giả tiến hành thiền tuệ. Khi trí tuệ thiền tuệ thấy rõ, biết rõ danh pháp, sắc pháp có trạng thái vô ngã hiện rõ hơn trạng thái vô thường và trạng thái khổ, do tuệ pháp chủ có năng lực hơn 4 pháp chủ khác, dẫn đến sự chứng ngộ Niết Bàn gọi là "Chơn Không Niết Bàn": Niết Bàn hoàn toàn vô ngã, không phải Ta, không phải của Ta.

Vậy, các loại Niết Bàn, Diệt khổ thánh đế, là pháp mà Chư bậc Thánh đã chứng ngộ bằng Thánh Đạo Tuệ và Thánh Quả Tuệ.

1.4- Trí tuệ học Đạo thánh đế

Trí tuệ học là hiểu biết rõ các chi pháp trong Đạo thánh đế.

Đạo thánh đế: Đó là Bát chánh đạo hợp đủ 8 chánh, là pháp hành dẫn đến sự chứng ngộ Niết Bàn.

Bát chánh đạo:

- Chánh kiến: Trí tuệ chân chính, là trí tuệ thiền tuệ chứng ngộ chân lý Tứ thánh đế: Khổ thánh đế, Tập thánh đế, Diệt thánh đế và Đạo thánh đế.

- Chánh tư duy: Tư duy chân chính, là tư duy thoát ra khỏi ngũ trần, tư duy không làm khổ mình khổ người, tư duy không làm hại mình hại người.

- Chánh ngữ: Nói lời chân chính, là không nói dối, không nói lời chia rẽ, không nói lời thô tục chửi rủa mắng nhiếc, không nói lời vô ích.

- Chánh nghiệp: Hành nghiệp chân chính, là không sát sanh, không trộm cắp, không tà dâm.

- Chánh mạng: Nuôi mạng chân chính, là tránh xa cách sống tà mạng do thân và khẩu.

- Chánh tinh tấn: Tinh tấn chân chính là:

* Tinh tấn ngăn ác pháp không cho sanh.

* Tinh tấn diệt ác pháp đã sanh.

* Tinh tấn làm cho thiện pháp phát sanh.

* Tinh tấn làm tăng trưởng thiện pháp đã sanh.

- Chánh niệm: Niệm chân chính, là niệm thân, niệm thọ, niệm tâm, niệm pháp, (ngoài ra không gọi là chánh niệm).

- Chánh định: Định chân chính, là định tâm trong các bậc siêu tam giới thiền tâm, có Niết Bàn làm đối tượng. (Ngoài ra, định tâm ở bậc thiền sắc giới, thiền vô sắc giới không gọi là chánh định).

Vậy, Bát chánh đạo hợp đủ 8 chánh, là pháp hành dẫn đến sự chứng ngộ Niết Bàn, diệt Khổ thánh đế, là pháp mà chư bậc Thánh đã chứng ngộ bằng Thánh Đạo Tuệ và Thánh Quả Tuệ.

Trên đây là 4 trí tuệ học, là học các chi pháp của Tứ thánh đế, thuộc về phần pháp học (pariyattidhamma).

2- Trí Tuệ Hành Phận Sự Tứ Thánh Đế

Khi 4 trí tuệ học đã hiểu biết rõ tất cả chi pháp trong Tứ thánh đế xong rồi, luân chuyển đến 4 trí tuệ hành theo phận sự của mỗi Thánh Đế như sau:

2.1- Trí tuệ hành phận sự Khổ thánh đế.

Khổ thánh đế: Đó là ngũ uẩn chấp thủ, hay danh pháp, sắc pháp trong tam giới, là pháp mà trí tuệ hành có phận sự nên biết (pariññeyya); hay trí tuệ hành có phận sự nên biết danh pháp, sắc pháp là khổ đế. (Không phải có phận sự nên diệt, nên chứng ngộ, nên tiến hành).

2.2- Trí tuệ hành phận sự Tập thánh đế.

Tập thánh đế: Đó là tâm tham ái, nhân sanh Khổ thánh đế, là pháp mà trí tuệ hành có phận sự nên diệt (pahātabba); hay trí tuệ hành có phận sự nên diệt tâm tham ái. (Không phải có phận sự nên biết, nên chứng ngộ, nên tiến hành).

2.3- Trí tuệ hành phận sự Diệt khổ thánh đế.

Diệt khổ thánh đế: Đó là Niết Bàn, diệt nhân sanh Khổ thánh đế, là pháp mà trí tuệ hành có phận sự nên chứng ngộ (sacchikātabba); hay trí tuệ hành có phận sự nên chứng ngộ Niết Bàn. (Không phải có phận sự nên biết, nên diệt, nên tiến hành).

2.4- Trí tuệ hành phận sự Đạo thánh đế.

Đạo thánh đế: Đó là Bát chánh đạo, pháp hành dẫn đến sự chứng ngộ Niết Bàn, pháp diệt nhân sanh Khổ thánh đế, là pháp mà trí tuệ hành có phận sự nên tiến hành (bhāvetabba); hay trí tuệ hành có phận sự nên tiến hành Bát chánh đạo. (Không phải có phận sự nên biết, nên diệt, nên chứng ngộ).

Trên đây là 4 trí tuệ hành phận sự của Tứ thánh đế, thuộc về phần pháp hành (paṭipattidhamma).

3- Trí Tuệ Thành Phận Sự Tứ Thánh Đế

Khi 4 trí tuệ hành đã làm tròn phận sự Tứ thánh đế xong rồi, luân chuyển đến 4 trí tuệ thành, hoàn thành xong phận sự của mỗi Thánh Đế như sau:

3.1- Trí tuệ thành phận sự Khổ thánh đế

Khổ thánh đế: Đó là ngũ uẩn chấp thủ, hay danh pháp, sắc pháp trong tam giới, là pháp mà trí tuệ thành đã biết xong (pariññata), đã hoàn thành xong phận sự biết Khổ thánh đế, hay trí tuệ thành đã biết xong danh pháp, sắc pháp là Khổ thánh đế.

3.2- Trí tuệ thành phận sự Tập thánh đế.

Tập thánh đế: Đó là tâm tham ái, nhân sanh Khổ thánh đế, là pháp mà trí tuệ thành đã diệt xong (pahīna), đã hoàn thành xong phận sự diệt Tập thánh đế, hay trí tuệ thành đã diệt xong tâm tham ái.

3.3- Trí tuệ thành phận sự Diệt khổ thánh đế.

Diệt khổ thánh đế: Đó là Niết Bàn, diệt Nhân sanh Khổ thánh đế, là pháp mà trí tuệ thành đã chứng ngộ xong (sacchikata), đã hoàn thành xong phận sự chứng ngộ Diệt thánh đế, hay trí tuệ thành đã chứng ngộ xong Niết Bàn.

3.4- Trí tuệ thành phận sự Đạo thánh đế.

Đạo thánh đế: Đó là Bát chánh đạo hợp đủ 8 chánh, pháp hành dẫn đến sự chứng ngộ Niết Bàn, là pháp mà trí tuệ thành đã tiến hành xong (bhāvita); đã hoàn thành xong phận sự tiến hành Đạo thánh đế, hay trí tuệ thành đã tiến hành xong Bát chánh đạo.

Trên đây là 4 trí tuệ thành đã hoàn thành xong mọi phận sự Tứ thánh đế, thuộc về pháp thành (paṭivedhadhamma), là sự chứng đắc 4 Thánh Đạo, 4 Thánh Quả và Niết Bàn, gọi là 9 siêu tam giới pháp (navalokuttaradhamma).

Nhân Quả Liên Quan Tam Tuệ Luân

- Bốn trí tuệ thành, là đã hoàn thành xong 4 phận sự chứng ngộ chân lý Tứ thánh đế, chứng đắc 4 Thánh Đạo, 4 Thánh Quả và Niết Bàn, đó là kết quả của 4 trí tuệ hành theo 4 phận sự của Tứ thánh đế.

- Bốn trí tuệ hành, là hành đúng theo 4 phận sự của Tứ thánh đế, đó là kết quả của 4 trí tuệ học.

- Bốn trí tuệ học, là học hiểu biết đúng theo các chi pháp của Tứ thánh đế, làm nhân duyên dẫn đến kết quả 4 trí tuệ hành.

- Bốn trí tuệ hành, là hành đúng theo 4 phận sự của Tứ thánh đế, làm nhân duyên dẫn đến kết quả 4 trí tuệ thành, là đã hoàn thành xong 4 phận sự của Tứ thánh đế. Đó là sự chứng ngộ chân lý Tứ thánh đế, chứng đắc từ Nhập Lưu Thánh Đạo, Nhập Lưu Thánh Quả đến Arahán Thánh Đạo, Arahán Thánh Quả, trở thành bậc Thánh Arahán. Trí tuệ thấy rõ, biết rõ phạm hạnh đã hoàn thành xong, kiếp này là kiếp chót, không còn phải tái sanh kiếp nào khác nữa.