Chí đạo vô nan

duy hiểm giản trạch

đản mạc tắng ái

đỗng nhiên minh bạch

Đạo lớn chẳng gì khó

cốt đừng chọn lựa thôi

quí hồ không thương ghét

thì tự nhiên sáng ngời

Hào li hữu sai

thiên địa huyền cách

dục đắc hiện tiền

mạc tồn thuận nghịch

Sai lạc nửa đường tơ

đất trời liền phân cách

chớ nghĩ chuyện ngược xuôi

thì hiện liền trước mắt

Vi thuận tương tranh

thị vi tâm bịnh

bất thức huyền chỉ

đồ lao niệm tịnh

Đem thuận nghịch chỏi nhau

đó chính là tâm bịnh

chẳng nắm được mối huyền

hoài công lo niệm tịnh

Viên đồng thái hư

vô khiếm vô dư

lương do thủ xả

sở dĩ bất như

Tròn đầy tợ thái hư

không thiếu cũng không dư

bởi mảng lo giữ nó

nên chẳng được như như

Mạc trục hữu duyên

vật trụ không nhẫn

nhứt chủng bình hoài

dẫn nhiên tự tận

Ngoài chớ đuổi duyên trần

trong đừng ghì không nhẫn

cứ một mực bình tâm

thì tự nhiên dứt tận

Chỉ động qui chỉ

chỉ cánh di động

duy trệ lưỡng biên

ninh tri nhứt chủng

Ngăn động mà cầu tịnh

hết ngăn lại động thêm

càng trệ ở hai bên

thà rõ đâu là mối

Nhứt chủng bất thông

lưỡng xứ thất công

khiển hữu một hữu

tòng không bối không

Đầu mối chẳng rõ thông

hai đầu luống uổng công

đuổi có liền mất có

theo không lại phụ không

Đa ngôn đa lự

chuyển bất tương ưng

tuyệt ngôn tuyệt lự

vô xứ bất thông

Nói nhiều thêm lo quẩn

loanh quanh mãi chẳng xong

dứt lời dứt lo quẩn

đâu đâu chẳng suốt thông

Qui căn đắc chỉ

tùy chiếu thất tông

tu du phản chiếu

thắng khước tiền không

Trở về nguồn nắm mối

dõi theo ngọn mất tông

phút giây soi ngược lại

trước mắt vượt cảnh không

Tiền không chuyển biến

giai do vọng kiến

bất dụng cầu chơn

duy tu tức kiến

Cảnh không trò thiên diễn

thảy đều do vọng kiến

cứ gì phải cầu chơn

chỉ cần dứt sở kiến

Nhị kiến bất trụ

thận vật truy tầm

tài hữu thị phi

phân nhiên thất tâm

Hai bên đừng ghé mắt

cẩn thận chớ đuổi tầm

phải trái vừa vướng mắc

là nghiền đốt mất tâm

Nhị do nhứt hữu

nhứt diệc mạc thủ

nhứt tâm bất sanh

vạn pháp vô cữu

Hai do một mà có

một rồi cũng buông bỏ

một tâm ví chẳng sanh

muôn pháp tội gì đó

Vô cữu vô pháp

bất sanh bất tâm

năng tùy cảnh diệt

cảnh trục năng trầm

Không tội thì không pháp

chẳng sanh thì chẳng tâm

tâm theo cảnh mà bặt

cảnh theo tâm mà chìm

Cảnh do năng cảnh

năng do cảnh năng

dục tri lưỡng đoạn

nguyên thị nhứt không

Tâm là tâm của cảnh

cảnh là cảnh của tâm

ví biết hai đằng dứt

rốt cùng chỉ một không

Nhứt không đồng lưỡng

tề hàm vạn tượng

bất kiến tinh thô

ninh hữu thiên đảng

Một không, hai mà một

bao gồm hết muôn sai

chẳng thấy trong thấy đục

lấy gì mà lệch sai

Đại đạo thể khoan

vô dị vô nan

tiểu kiến hồ nghi

chuyển cấp chuyển trì

Đạo lớn thể khoan dung

không dễ mà chẳng khó

kẻ tiểu kiến lừng khừng

gấp theo và chậm bỏ

Chấp chi thất độ

tâm nhập tà lộ

phóng chi tự nhiên

thể vô khứ trụ

Chấp giữ là nghiêng lệch

dấn tâm vào nẻo tà

cứ tự nhiên buông hết

bổn thể chẳng lại qua

Nhiệm tánh hiệp đạo

tiêu dao tuyệt não

hệ niệm quai chơn

trầm hồn bất hảo

Thuận tánh là hiệp đạo

tiêu dao dứt phiền não

càng nghĩ càng trói thêm

lẽ đạo chìm mê ảo

Bấ thảo lao thần

hà dụng sơ thân

dục thú nhứt thặng

vật ố lục trần

Mê ảo nhọc tinh thần

tính gì việc sơ thân

muốn thẳng đường nhứt thặng

đừng chán ghét sáu trần

Lục trần bất ác

hoàn đồng chánh giác

trí giả vô vi

ngu nhơn tự phược

Sáu trần có xấu chi

vẫn chung về giác đấy

bậc trí giữ vô vi

người ngu tự buộc lấy

Pháp vô dị pháp

vọng tự ái trước

tương tâm dụng tâm

khởi phi đại thác

Pháp pháp chẳng khác

do ái trước sanh lầm

há chẳng là quấy lắm

sai tâm đi bắt tâm

Mê sanh tịch loạn

ngộ vô hiếu ố

nhứt thiết nhị biên

vọng tự châm chước

Mê sanh động sanh yên

ngộ hết thương hết ghét

nhứt thiết việc hai bên

đều do vọng châm chước

Mộng huyền không hoa

hà lao bả tróc

đắc thất thị phi

nhứt thời phóng khước

Mơ mộng hão không hoa

khéo nhọc lòng đuổi bắt

chuyện thua được thị phi

một lần buông bỏ quách

Nhãn nhược bất thụy

chư mộng tự trừ

tâm nhược bất dị

vạn pháp nhứt như

Mắt ví không mê ngủ

mộng mộng đều tự trừ

tâm tâm ví chẳng khác

thì muôn pháp nhứt như

Nhứt như thể huyền

ngột nhĩ vọng duyên

vạn pháp tề quán

qui phục tự nhiên

Nhứt như vốn thể huyền

bằn bặt không mảy duyên

cần quán chung như vậy

muôn pháp về tự nhiên

Dẫn kì sở dĩ

bất khả phương tỉ

chỉ động vô động

động chỉ vô chỉ

Đừng hỏi vì sao cả

thì hết chuyện sai ngoa

ngăn động chưa là tịnh

động ngăn khác tịnh xa

Lưỡng kí bất thành

nhứt hà hữu nhĩ

Cứu cánh cùng cực

bất tồn quĩ tắc

Cái hai đà chẳng được

cái một lấy chi mà...

Rốt ráo đến cùng cực

chẳng còn mảy qui tắc

Khế tâm bình đẳng

sở tác câu tức

hồ nghi tận tịnh

chánh tín điều trực

Bình đẳng hiệp đạo tâm

im bặt niềm tạo tác

niềm nghi hoặc lắng dứt

lòng tin hòa lẽ trực

Nhứt thiết bất lưu

vô khả kí ức

hư minh tự nhiên

bất lao tâm lực

Mảy bụi cũng chẳng lưu

lấy gì mà kí ức

bổn thể vốn hư minh

tự nhiên nào nhọc sức

Phi tư lượng xứ

thức tình nan trắc

chơn như pháp giới

vô tha vô tự

Trí nào suy lượng được

thức nào cân nhắc ra

cảnh chơn như pháp giới

không người cũng không ta

Yếu cấp tương ưng

duy ngôn bất nhị

bất nhị giai đồng

vô bất bao dong

Cần nhứt hãy tương ưng

cùng lẽ đạo bất nhị

bất nhị mà hoà đồng

không gì chẳng bao dong

Thập phương trí giả

giai nhập thử tông

Tông phi xúc diên

nhứt niệm vạn niên

Mười phương hàng trí giả

chung về nhập một tông

Tông này vốn tự tại

khoảnh khắc là vạn niên

Vô tại bất tại

thập phương mục tiền

Cực tiểu đồng loại

vong tuyệt cảnh giới

dầu có không không có

mười phương trước mắt liền

Cực nhỏ là cực lớn

đồng nhau, bặt cảnh duyên

Cực đại đồng tiểu

bất kiến biên biểu

Hữu tức thị vô

vô tức thị hữu

Cực lớn là cực nhỏ

đồng nhau, chẳng giới biên

Cái có là cái không

cái không là cái có

Nhược bất như thị

tất bất tu thủ

Nhứt tức nhứt thiết

nhứt thiếc tức nhứt

Ví chửa được vậy chăng

quyết đừng nên nấn ná

Một tức là tất cả

tất cả tức là một

Đản năng như thị

hà lự bất tất

Tín tâm bất nhị

bất nhị Tín Tâm

Quí hồ được vậy thôi

lo gì chẳng xong tất

Tín Tâm chẳng phải hai

chẳng phải hai Tâm Tín

Ngôn ngữ đạo đoạn

phi cổ lai trâm.

Lời nói làm đạo dứt

chẳng kim cổ vị lai.

TĂNG XÁN

TRÚC THIÊN dịch