Ngày nọ, ông lão ăn xin gõ cửa một lâu đài tráng lệ. Người quản gia mở cửa và hỏi:

- Ngài cần gì? Người ăn xin trả lời:

- Vì tình yêu của Chúa, xin hãy bố thí cho kẻ nghèo này.

- Tôi phải hỏi ý kiến bà chủ đã - người quản gia trả lời.

Người quản gia mang chuyện lên hỏi chủ nhà, một quý bà keo kiệt. Bà ta nói:  

- Jeremiah, hãy cho ông lão tội nghiệp một ổ bánh mỳ. Một thôi nhé. Và nếu có thể, đưa bánh ngày hôm qua ấy!

Jeremiah từ lâu đã thầm yêu bà chủ, và để bà vui lòng, ông lấy một ổ bánh mỳ cũ, cứng như đá đưa cho lão ăn xin. 

- Bánh mỳ của ông đây, ông lão tội nghiệp - người quản gia không gọi ông lão ăn xin bằng “ngài” một cách trịnh trọng nữa.  

- Chúa phù hộ cho ngài - ông lão ăn xin trả lời.  

Người quản gia đóng cánh cửa đồ sộ bằng gỗ sồi lại, ông lão ăn xin ra đi với ổ bánh mỳ kẹp dưới cánh tay. Ông trở về chốn quen thuộc nơi trú ngụ cả ngày lẫn đêm, ngồi xuống dưới tán cây và bắt đầu ăn ổ bánh vừa xin được. 

Đột nhiên, răng ông cắn phải vật gì đó rất cứng. Ông lão hết sức ngạc nhiên khi phát hiện ra chiếc nhẫn vàng nạm kim cương mặt ngọc trai.  

“Mình thật may mắn!”, ông lão nghĩ thầm. “Mình bán chiếc nhẫn này đi và sẽ có đủ tiền trong một thời gian dài”. Thế nhưng, lòng trung thực của ông lão ngay lập tức ngăn ý định đó lại: “Không, ta sẽ tìm chủ nhân của chiếc nhẫn và trả nó lại cho họ”.  

Bên trong chiếc nhẫn có khắc hai chữ J. X. Ông lão ăn xin không hề ngần ngại nhưng cũng chẳng thông minh tẹo nào, đi thẳng đến cửa hàng và tìm hỏi cuốn niên giám điện thoại. Cả thị trấn chỉ có mỗi một gia đình có tên bắt đầu bằng chữ X: Gia đình Xofaina.  

Quá vui mừng vì có cơ hội thể hiện lòng trung thực, ông lão vội đi đến nhà Xofaina. Ông lão rất bất ngờ vì đó chính là gia đình đã cho ông ổ bánh mỳ. Jeremiah mở cửa và hỏi ông lão tội nghiệp cần gì. 

- Tôi tìm thấy chiếc nhẫn vàng bên trong ổ bánh mỳ ngài đã tốt bụng cho tôi lúc nãy - ông lão trả lời.  

Jeremiah cầm chiếc nhẫn lên hỏi bà chủ. Bà vui mừng khôn xiết: “May quá, tìm được chiếc nhẫn bị mất tuần trước rồi. Ra ta đã làm rơi nó lúc đang nhào bột làm bánh. J.X. là viết tắt tên của ta, Josermina Xofaina”.  

Sau một hồi suy ngẫm, bà chủ nhà nói: “Hãy cho ông lão tội nghiệp đó bất kỳ cái gì ông ấy muốn, miễn là đừng đắt quá!”  

Ông quản gia quay xuống hỏi ông lão:

- Vì hành động cao đẹp của mình, ông muốn nhận được phần thưởng gì? 

- Tôi cần một ổ bánh mỳ vì tôi đang rất đói - ông lão ăn xin nói.  

Và thế là một lần nữa, theo đúng lời bà chủ, người quản gia đưa cho ông lão ăn xin một ổ bãnh mỳ cũ, cứng như đá, không quên nói: “Chúa phù hộ cho ông!”.  

Ông lão ăn xin trở về chốn quen thuộc để thưởng thức bánh mỳ. Đột nhiên, răng ông lại cắn phải vật gì cưng cứng, lại một chiếc nhẫn vàng khác nạm kim cương có mặt ngọc trai. Ông lão nhận ra hai chữ viết tắt quen thuộc J.X.   

Một lần nữa ông lão quay trở lại ngôi nhà của gia đình Xofaina để trả nhẫn và nhận ổ bánh mỳ thứ ba, trong đó ông tìm thấy chiếc nhẫn thứ ba, ông đem trả và nhận tiếp ổ bánh mỳ thứ tư, trong đó…  

Kể từ ngày may mắn tìm thấy nhẫn vàng trong bánh mỳ cho đến ngày rời bỏ thế giới này, ông lão ăn xin đã sống rất vui vẻ và hạnh phúc, không phải lo lắng về vấn đề tiền bạc để mua … bánh mỳ! 

Minh Lý

(Theo An Enlightening Tale)