1) Ống cổ tay là gì?

Là đường đi ở cổ tay và được tạo thành từ khối xương cổ tay và dây chằng ngang ở cổ tay.

Tám xương cổ tay: Xương thuyền, Xương nguyệt, Xương tháp, Xương đậu, Xương thang, Xương thê, Xương cả, Xương móc.

8 xương cổ tay được xếp làm hai hàng, mỗi hàng bốn xương. Những xương này gắn chặt vào một ổ xương được hình thành bởi các xương cẳng tay.

Các dây thần kinh và gân của bàn tay đi qua ống cổ tay.

2) Hội chứng ống cổ tay là gì? (Carpal Tunnel Syndrome)

Hội chứng này xảy ra khi dây thần kinh giữa bị chèn ép do tổn thương dây thần kinh hoặc dây chằng hoặc cả hai. Dây thần kinh giữa cung cấp cảm giác phía lòng bàn tay của ngón cái, ngón trỏ, ngón  giữa, cũng như  một nửa  bên trong của ngón áp út. Triệu chứng điển hình của hội chứng ống cổ tay là đau, tê ngón trỏ và ngón giữa, yếu ngón cái; có thể thấy đau cổ tay, lòng bàn tay hoặc cẳng tay do dây thần kinh giữa bị chèn ép. Người bệnh nhẹ cảm thấy tê buốt giống như bị kim châm ở bàn tay; nặng hơn thì cảm thấy rất đau ở bàn tay, có khi bỏng rát và nhức nhối cả cẳng tay và cánh tay, tay yếu và tê cứng.

3) Nguyên nhân?

Các nguyên nhân và tình trạng liên quan phổ biến là:

- dùng tay nắm mạnh và lập lại nhiều lần

- sử dụng máy vi tính thường xuyên đặc biệt là với vị trí cổ tay không đúng

- các họat động đòi hỏi phải cong cổ tay nhiều lần

- xương bị gẫy hay sai vị trí ở cổ tay dẫn đến sưng tấy

- chứng viêm khớp, đặc biệt là dạng thấp khớp

- mất thăng bằng ở tuyến giáp

- tiểu đường

- thay đổi hooc-môn liên quan đến sự mãn kinh hay mang thai

Dù bất cứ điểm nào ở trên cũng có thể dẫn đến hội chứng ống cổ tay, nhưng trong nhiều trường hợp, nguyên nhân là không rõ. Tuy nhiên những người làm công việc có sử dụng dụng cụ và máy rung, hay làm việc trong môi trường nhiệt độ cao thường gặp phải tình trạng này. Thậm chí nhiều họat động nội trợ đơn giản như vắt khô quần áo bằng tay nhiều lần có thể làm dẫn đến hội chứng này. Cho đến nay, nguyên nhân đáng kể nhất khiến số người bị hội chứng ống cổ tay tiếp tục tăng chính là việc sử dụng máy vi tính. Nó đang trở thành mối quan tâm hàng đầu trong thế giới đã phát triển, nơi mà mọi người ở tất cả độ tuổi đều đang tốn nhiều thời gian để đánh máy trên bàn phím và đang nhấp chuột.

4) Các triệu chứng của Hội chứng ống cổ tay là gì?

- Nóng ran, tê bì, dị cảm hoặc đau một hay các ngón tay.

- Rối loạn cảm giác cầm nắm, đôi khi đi kèm với việc thường xuyên đánh rơi đồ vật.

- Bị đau (ở vị trí có dây thần kinh đi qua).

- Cảm giác tay bị phồng rộp hoặc khó cử động.

- Thay đổi nhiệt độ (chẳng hạn tay thường xuyên bị lạnh/nóng).

- Thường phàn nàn về sự ra mồ hôi tay, nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ (đặc biệt là trời lạnh) và sắc tố da thay đổi trên bàn tay mắc bệnh (những triệu chứng này là do dây thần kinh tự trị bị chèn ép).

Các triệu chứng ban đầu thường xuất hiện lần lượt ở một hoặc cả hai tay vào ban đêm, là lúc cổ tay ở trạng thái buông lỏng. Người bệnh cũng có thể có những biểu hiện bệnh trong lúc thực hiện sinh hoạt hàng ngày. Người mắc hội chứng ống cổ tay lúc tỉnh dậy có thể cảm thấy cần “lắc” bàn tay hoặc cổ tay. Khi bệnh nặng hơn, người bệnh có thể liên tục cảm thấy tay mình bị tê rần trong cả ngày.

5) Ngăn ngừa hội chứng ống cổ tay bằng cách nào?

- Cho các cơ bắp nghỉ ngơi thư giãn, xoa bóp để giúp phục hồi khả năng tuần hoàn, tăng tưới máu cho các nhóm cơ vùng vai, cổ, tay.

- Thường xuyên tập thể dục, nhất là với những người mà công việc bắt buộc phải ngồi nhiều, hoặc phải thực hiện những thao tác lặp đi lặp lại.

- Khi làm việc, cần phải chọn tư thế hợp lý, chẳng hạn như ghế ngồi phải hơi dốc về đằng trước để bàn chân đặt thật vững trên nền nhà, lưng thẳng hoặc hơi ngã về phía trước bắt đầu từ hông và để luôn giữ được độ cong tự nhiên của phần lưng dưới. Màn hình máy tính nên đặt ngang bằng hoặc thấp hơn tầm mắt một chút. Khi làm việc, những ngón tay có thể cong nhẹ hoặc duỗi ra mà không cần phải vặn cổ tay. Bàn phím tốt nhất nên đặt thẳng hoặc thấp hơn khuỷu tay.

- Thực hiện một chế độ ăn giàu vitamin, đặc biệt là vitamin B6.

Dưới đây là một số bài tập nhằm giúp ngăn ngừa hội chứng ống cổ tay. Hãy nhớ làm một bài tập trong năm phút trước khi bắt đầu làm việc, cũng giống như khởi động trước khi chạy.

(Nguồn: Carpal Tunnel Syndrome)