Quế có tên khoa học là Cinnamomumn cassia. BL: thuộc giống Cinnamomum; họ: Lauraceae.

Từ xưa quế đã là một trong 4 vị thuốc quý (tứ bảo) của Đông y: Sâm, nhung, quế, phụ. Ngày nay, quế và bột quế càng được sử dụng nhiều hơn, không chỉ trong Đông y mà còn là nguyên liệu và gia vị không thể thiếu của nhiều món ăn hấp dẫn.

Tạp chí  ENA (European Nurserystock Association) đưa ra 25 lý do để nên dùng Quế:

1. Giảm nhức đầu và loại bỏ chứng đau nửa đầu: Quế là một biện pháp tự nhiên khắc phục và loại trừ cơn đau đầu và giảm chứng đau nửa đầu. Khi đau đầu do đi nhiều ngoài trời gió lạnh, dùng hỗn hợp mỏng bột quế trộn với nước lên vùng trán và thái dương sẽ dịu đau ngay.

2. Bổ não: Quế kích thích hoạt động của não như một loại thuốc bổ, giúp loại trừ sự căng thẳng thần kinh cũng như suy giảm trí nhớ. Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng ngửi quế làm tăng nhận thức, trí nhớ hiệu quả, tăng khả năng tập trung và nhạy bén.

3. Bệnh tim mạch: Quế giúp củng cố sức khỏe hệ tim mạch vì thế tránh cho cơ thể khỏi các rắc rối liên quan tới tim mạch. Cho 1 lượng quế nhỏ khi chế biến đồ ăn rất tốt cho những người mắc bệnh động mạch vành và bệnh cao huyết áp.

4. Tăng cường lưu thông máu: Quế giúp làm sạch thành mạch máu và tăng cường lưu thông máu. Việc lưu thông máu dễ dàng sẽ cải thiện sức khỏe do đảm bảo cung cấp đủ ôxy cho các tế bào trong cơ thể, tăng cường trao đổi chất, giảm nguy cơ mắc bệnh tim nếu dùng quế đều hàng ngày.

5. Chống nghẽn máu, đông máu: Hợp chất Cinnamaldehyde trong quế rất hiệu quả trong việc ngăn ngừa máu đông và vón cục vì thế rất tốt với những người bị bệnh tim mạch, giúp ngăn ngừa việc hình thành những cục máu đông trong thành mạch vì thế giảm nguy cơ đột tử do bệnh tim. Việc lưu thông máu dễ dàng sẽ cải thiện sức khỏe do đảm bảo cung cấp đủ ôxy cho các tế bào trong cơ thể, tăng cường trao đổi chất, giảm nguy cơ mắc bệnh tim nếu dùng quế đều hàng ngày.

6. Giảm cholesterol: Các nghiên cứu cho biết chỉ cần bổ sung 1g quế hoặc dùng nửa thìa quế liên tục trong 40 ngày trong bữa ăn hàng ngày có thể giúp giảm lượng cholesterol. Quế cũng giúp giảm lượng cholesterol LDL xấu và triglycerids (acid béo trong máu).

7. Giảm lượng đường máu và trị bệnh tiểu đường týp 2: Nhiều nghiên cứu cho thấy dùng nửa thìa quế mỗi ngày giúp cải thiện mức độ nhạy cảm insulin và điều chỉnh lượng glucose trong máu. Quế giúp điều chỉnh lượng đường máu bằng cách tăng cường tiêu hóa glucose, kích thích hấp thụ insulin tốt cho cơ thể. Khi mức insulin được cải thiện, cân nặng và bệnh tim mạch sẽ được kiểm soát.

Theo Trung tâm nghiên cứu Dinh dưỡng Beltsville, Maryland (Mỹ), việc dùng một lượng quế nhỏ mỗi ngày có thể giúp bệnh nhân tiểu đường ngăn ngừa các biến chứng trên. Nó còn làm trì hoãn thời điểm khởi phát bệnh ở những người có nguy cơ cao. Người bệnh có thể thêm một vài miếng quế vào bữa điểm tâm, dùng với cà phê, nước hoa quả hoặc ngũ cốc. Thậm chí đun một thanh quế với nước, pha trà uống hằng ngày.

8. Điều trị các vấn đề về hô hấp: Quế rất hữu ích với người mắc bệnh cảm. Những người bị cảm lạnh, ho dai dẳng, viêm xoang nên dùng ăn hỗn hợp 1 thìa mật ong trộn với ¼ thìa quế hằng ngày trong 3 ngày liên tục. Quế cũng giúp điều trị cảm cúm, đau họng và chứng sung huyết.

9. Tốt cho hệ tiêu hóa: Cho quế vào món ăn hàng ngày giúp tiêu hóa tốt. Quế có tác dụng giảm bớt lượng gas trong dạ dày và ruột vì thế rất tốt cho hệ tiêu hóa. Quế là gia vị nóng vì thế rất phù hợp với những người hay bị lạnh bụng, uống trà cho thêm chút quế và gừng sẽ rất dễ chịu. Quế rất hiệu quả với chứng khó tiêu, buồn nôn, rối loạn dạ dày, tiêu chảy và chứng đầy hơi.

10. Giảm viêm đường tiết niệu: Những người ăn quế đều thì nguy cơ bị viêm nhiễm đường tiết niệu rất thấp. Quế giúp lợi tiểu tự nhiên và hỗ trợ bài tiết nước tiểu.

11. Ngừa sâu răng và sạch miệng: Từ lâu quế đã được biết đến là một thảo dược rất tốt trong việc điều trị sâu răng và hơi thở có mùi. Chỉ cần nhai một mẩu quế nhỏ hay súc miệng với nước quế cũng giúp sạch miệng và mang lại hơi thở thơm tho. Trong một số loại keo cao su hay nước súc miệng thường dùng quế vì nó có tác dụng làm sạch miệng tốt, sát khuẩn và loại bỏ được mùi hôi của hơi thở.

12. Giảm đau do viêm khớp: Mới đây nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng quế hoạt động như một phương thuốc tự nhiên giúp điều trị chứng đau do viêm khớp. Nghiên cứu của trường đại học Copenhagen cho thấy: nếu dùng nửa thìa bột quế và 1 thìa mật ong mỗi sáng sẽ giúp giảm đau khớp đáng kể (sau 1 tuần sử dụng) và có thể đi lại không đau (sau 1 tháng dùng).

13. Giảm đau cơ và đau khớp: Những người ăn quế đều hàng ngày thấy giảm đau các cơ và khớp, tăng cường sự dẻo dai của các cơ và khớp xương.

14. Tăng cường sự rắn chắc của các mô: Quế giúp tăng sự chắc khỏe và tính đàn hồi, co giãn của các mô trong cơ thể.

15. Dễ chịu trong kỳ kinh nguyệt: Quế rất tốt cho phụ nữ, giúp giảm thiểu chứng chuột rút và những khó chịu khác trong thời gian kinh nguyệt.

16. Lợi sữa: Quế giúp tăng tiết lượng sữa mẹ nên rất hữu ích với những bà mẹ ít sữa.

17. Trị sau khi sinh trong bụng kết cục, đau: Bột quế uống với rượu ấm 1 – 2g, uống ngày 3 lần.

18. Cải thiện hệ miễn dịch: Hỗn hợp mật ong và quế rất tốt giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm mệt mỏi, làm chậm quá trình lão hóa và kéo dài tuổi thọ.

19. Giảm các bệnh truyền nhiễm: Với khả năng chống khuẩn, chống nấm, chống vi rút, chống các vật ký sinh và là chất khử trùng nên quế rất hữu hiện trong việc chống viêm nhiễm cả bên trong và ngoài. Quế được xem là rất hiệu quả trong việc chống lại bệnh nấm, nấm vòm họng, ngừa bệnh viêm nhiễm, nhiễm trùng vòm họng, loét dạ dày và chấy trên đầu. Quế kết hợp mật ong sẽ tạo thành một hỗn hợp có khả năng sát trùng rất hiệu quả. Ngoài ra, loại gia vị này còn có tác dụng rất tốt trong việc ngăn ngừa viêm nhiễm túi mật và nhiễm trùng tụ cầu.

20. Chống ung thư: Bộ Nông Nghiệp Mỹ cho thấy quế có tác dụng khống chế sự sinh sôi của các tế bào ung thư bạch cầu. Ngoài ra, chất xơ và canxi trong quế giúp loại bỏ các dịch mật thừa, ngăn ngừa những ảnh hưởng không tốt với tế bào ruột, từ đó giảm nguy cơ ung thư ruột kết.

21. Giảm ngứa: Hỗn hợp mật ong và quế giúp giảm ngứa do côn trùng đốt.

22. Làm lành vết thương: Quế giúp ngừa máu chảy vì thế có khả năng làm lành vết thương nhanh.

23. Là nguồn magan, chất xơ, chất sắt và canxi giúp xương khớp khỏe mạnh.

24. Bảo quản thực phẩm: Khi cho 1 lượng quế nhỏ vào chế biến thực phẩm giúp ngăn ngừa sự phát triển và sinh sôi của vi khuẩn vì thế giúp bảo vệ thức ăn tươi ngon hơn.

25. An toàn: Các nhà khoa học đã kiểm chứng về độ an toàn của quế cho thấy quế có tác dụng giảm các hợp chất độc hại tiềm ẩn trong cơ thể vì thế rất an toàn cho sức khỏe.

TRONG DÂN GIAN CŨNG CÓ NHIỀU KINH NGHIỆM DÙNG QUẾ ĐỂ TRỊ MỘT SỐ BỆNH:

* Trị đau họng: Có thể thêm một thanh quế vào nước sôi. Sau đó tiếp tục đun sôi khoảng 2 phút. Vớt thanh quế ra và sử dụng nước quế cho vào bất kỳ loại trà thảo dược hay trà xanh bạn uống.

* Trị đau vùng tim, buồn bực, phiền não: Nhục quế 20g nghiền nhỏ, dùng rượu 100ml sắc còn 50ml uống nóng.

* Trị chứng bụng đau, phụ nữ có kinh đau bụng do hư hàn: Nhục quế tán bột mịn, mỗi lần uống 3 – 4kg với nước ấm hoặc rượu càng tốt.

* Trị đau thắt lưng viêm cột sống do phong thấp, viêm cột sống dạng thấp, đau do chấn thương và đau lưng chưa rõ nguyên nhân: Dùng bột Nhục quế, mỗi lần uống 5g ngày 2 lần, liệu trình 3 tuần.

* Trị hàn lạnh, eo lưng đau, miệng lưỡi xanh, âm nang co, người cảm thấy rét run, mạch huyền khẩn: Nhục quế 12g. Phụ tử 1g. Đỗ trọng 8g. Sắc uống nóng.

* Trị bị ngã, bị đánh, bị thương trong bụng có máu ứ: Nhục quế 80g, Đương quy 80g. Bồ hoàng (cỏ nến) 100g. Tán nhỏ uống ngày ba lần, đêm 1 lần với rượu, mỗi lần 1 thìa cà phê.

* Trị sâu răng: Quế đã được biết đến với tác dụng giúp giảm đau nhức răng. Đơn giản chỉ cần thực hiện một miếng dán sử dụng 5 muỗng cà phê mật ong trộn với 1 muỗng cà phê bột quế. Dùng hỗn hợp bột này đắp trực tiếp lên răng đau 2 hoặc 3 lần/ ngày cho đến khi cơn đau thuyên giảm.

* Trừ mùi hôi chân do đi giầy:  Dùng bột quế cho vào giầy, dùng miếng lót mỏng phủ lên, có tác dụng giảm và trừ được mùi hôi do đi giầy lâu ngày gây nên. Hiện nay đã có một số cơ sở sản xuất chế biến ra loại hài quế dùng để đeo ở chân vừa làm ấm chân vừa chống được mùi hôi do đi giầy gây ra.

* Trị lạnh chân: Một số người về chiều tối thường bị lạnh chân, dẫn đến khó ngủ, dùng loại hài có tẩm bột quế giúp bớt hoặc hết lạnh chân, đêm về ngủ ngon giấc.

Quế cũng là nguyên liệu chính để làm bánh. Tại Nhật, vào dịp Tết, lễ hội không thể thiếu bánh Yatshuhashi với thành phần chính là bột nếp, đậu đỏ, bột quế, đậu nâu, đậu tương. Quế còn được xem là một trong những món ăn yêu thích của Mỹ, món bánh táo với lớp vỏ giòn bùi, kết hợp với nhân táo mềm mại cùng vị quế thơm lừng.

Dù không biết rằng quế có nhiều công dụng nêu trên, chỉ đơn giản là nhấm nháp một miếng quế thơm, chúng ta sẽ thấy hương vị cay cay khó tả. Đó phải chăng cũng là sức hấp dẫn đặc biệt của quế, vì thế giữa bao nhiêu là nguyên liệu quý, quế vẫn được ưa chuộng.

Lưu ý:

Quế có tác dụng chống đông máu vì thế nên thận trọng khi sử dụng nó khi kết hợp với các sản phẩm làm loãng máu như aspirin.

Phụ nữ mang thai nên tránh dùng quế số lượng lớn vì nó có thể ảnh hưởng xấu đến tử cung.

Trong quế cũng chứa một số chất có thể biến thành độc tố nếu ở hàm lượng ca, vì thế người dùng cần thận trọng. Cần nhớ khi dùng quế là “1g mỗi ngày là an toàn”.

(Thanh Trúc)