Thông báo:
Trong một thời gian dài, mục Hỏi Đáp Phật Pháp của trang web đã nhận được rất nhiều câu hỏi của Phật tử từ khắp nơi gởi đến. Thầy Viên Minh đã trả lời tất cả các câu hỏi liên quan đến vấn đề học Pháp, hành Pháp. Hiện tại mục Hỏi đáp đã có khoảng hơn hai mươi ngàn câu hỏi đáp, trong đó Thầy đã chỉ ra cốt lõi của việc hành đạo, sống Thiền. Do vậy Thầy đã quyết định tạm ngưng mục Hỏi đáp trong một thời gian để có thể chuyên tâm làm các Phật sự cần thiết khác.
Vậy, nếu có nhu cầu, Quý vị có thể sử dụng mục Tìm kiếm bên dưới (gõ từ khoá) hoặc bấm vào các tag đã được gắn theo từng chủ đề để tham khảo các câu Hỏi - Đáp về vấn đề của mình hoặc tương tự.
Sadhu sadhu lành thay!
Ngày gửi: 21-08-2020
Câu hỏi:
Thưa sư ông, hôm nay con được đọc bài viết này của ngài Ajahn Sumedho làm con nhớ đến bài kệ Thiền quét lá của sư ông ạ:
“Mỗi ngày thiền quét lá
Tuệ thấy tính vốn như
Chiếc lá vàng trên đá
Lặng lẽ nằm buông thư.”
Tự Chứng Trong Mọi Trường Hợp
Ajahn Sumedho
Lắm lúc sự tự chứng nảy sinh trong những lúc bất ngờ nhất. Ðiều này đã xảy đến với tôi trong lúc sống tại Wat Pah Pong. Miền Ðông Bắc Thái Lan không phải là nơi đẹp và ưa thích nhất trên thế giới với những khu rừng rậm và bình nguyên bằng phẳng; nó cũng rất nóng về mùa hè. Chúng tôi thường phải đi ra ngoài trong cái nóng oi bức ban chiều trước ngày chay (Trai Nhật) để quét sạch lá khô trên những lối đi. Những khoảng phải quét thật là mênh mông. Chúng tôi phải tốn cả buổi chiều dưới ánh nắng mặt trời, mồ hôi nhễ nhại, quét lá gom thành từng đống với những cây chổi thô sơ; đây là một trong những bổn phận của chúng tôi. Tôi đã không thích làm việc này. Tôi nghĩ, "Tôi đâu có muốn làm việc này. Tôi đến đây không phải để quét lá; tôi đến đây để ngộ đạo - và sao họ lại bắt tôi quét lá. Hơn nữa, trời thì nóng và da tôi lại trắng; biết đâu tôi lại bị ung thư da vì phơi nắng ngoài trời trong cái khí hậu nóng".
Tôi đang đứng ngoài đó vào một buổi chiều, cảm thấy rất là khổ sở, suy nghĩ, "Tôi đang làm gì ở đây? Tại sao tôi đến đây? Tôi ở lại đây làm gì?". Tôi đứng ở đó với cây chổi dài thô sơ của tôi và tuyệt đối không còn một chút năng lực, cảm thấy thương hại cho chính tôi và căm ghét mọi thứ. Rồi Ajahn Chah đến, cười tôi và nói, "Wat Pah Pong khổ quá, phải không?" rồi bỏ đi. Và như thế mà tôi nghĩ, "Tại sao ông ta lại nói như vậy?" và, "Thật ra, bạn có biết, nó không đến nỗi tệ như vậy đâu" Ông đã khiến tôi phải suy đi nghĩ lại: "Quét lá có thực sự khó chịu như thế không?... Không, không chút nào hết. Quét lá là một việc làm thật vô tư; bạn quét lá, và nó không ở đây cũng không ở kia... Ðổ mồ hôi có ghê gớm không? Quét lá có thực sự là một kinh nghiệm khổ sở nhục nhã không? Quét lá có thực sự tệ hại như những gì tôi đã giả vờ như thật không?... Không - đổ mồ hôi cũng là bình thường thôi, nó là một điều hoàn toàn tự nhiên. Và tôi không bị ung thư da và người ở Wat Pah Pong cũng tử tế nữa. Thầy là một người tử tế công minh. Mấy sư cũng đối xử rất tốt. Những người trần tục đến và cho tôi thức ăn, và... Tôi còn phàn nàn cái gì?"
Nhìn lại kinh nghiệm thực tế sống ở đó, tôi nghĩ, "Tôi chẳng có vấn đề gì cả. Mọi người trọng tôi. Tôi được đối xử tử tế. Tôi đang được huấn tập bởi những người tốt trong một quốc gia dễ chịu. Không có điều gì thật sự sai trái cả, trừ tôi ra; tôi đang tạo dựng một vấn đề bởi vì tôi không muốn đổ mồ hôi và tôi không muốn quét lá". Như thế tôi đã có được một sự tự chứng rõ ràng. Tôi chợt nhận thức được trong tôi những gì đã luôn luôn phàn nàn và chê trách, những gì đã ngăn cản tôi làm việc thiện nguyện trong mọi hoàn cảnh.
Một kinh nghiệm khác tôi đã học được từ cái thông lệ rửa chân cho những vị sư cao tuổi sau khi họ trở về từ những chuyến đi khất thực. Vì họ đi chân không xuyên làng mạc và đồng ruộng, chân họ thường dính bùn. Bên ngoài phòng ăn là những chậu rửa chân. Khi Ajahn Chah về, tất cả những tỳ kheo khác chạy ra - khoảng chừng hai đến ba mươi người - đổ xô ra để rửa chân Ajahn Chah. Khi nhìn thấy cảnh nầy lần đầu tôi đã nghĩ, 'Tôi sẽ không làm chuyện này - không có tôi!'. Qua ngày hôm sau, ba mươi vị tỳ kheo cũng lại đổ xô ra ngay khi Ajahn Chah xuất hiện để rửa chân ông và... Ðiều đó đã thực sự làm tôi giận, tôi chán cái cảnh này lắm rồi! Tôi chỉ cảm thấy đó là điều ngu xuẩn nhất tôi đã từng nhìn thấy - ba mươi người chạy ra để rửa chân cho một người! Ông ta chắc chắn nghĩ mình rất xứng đáng - và điều đó càng củng cố cái tôi của ông ta. Ông ta chắc chắn có một cái tôi rất lớn, có thật nhiều người rửa chân ông ta mỗi ngày. Tôi sẽ không bao giờ làm điều đó!
Trong tôi đã bắt đầu kết tụ một phản ứng mạnh, một phản ứng quá trớn. Tôi ngồi thừ ra cảm thấy khổ sở và phẫn uất. Tôi lại nhìn mấy sư và tôi nghĩ, 'Họ trông thật ngu xuẩn. Tôi cũng không biết tôi đang làm gì ở đây'
Nhưng rồi tôi bắt đầu lắng nghe và suy nghĩ, 'Ðây thực sự là một tâm trạng khó chịu. Có gì đâu mà phải bực dọc. Họ đâu có bắt buộc mình làm, không sao; đâu có chuyện gì quấy trong việc ba mươi người rửa chân một người. Ðiều này không phản luân lý cũng không phải là việc hành xử ác và có lẽ họ thích như vậy; có lẽ họ muốn làm điều đó - có lẽ làm như vậy cũng được thôi... Có lẽ tôi cũng nên làm điều đó!'. Thế là sáng hôm sau, ba mươi mốt vị sư đã ùa ra để rửa chân Ajahn Chah. Sau đó rồi chẳng còn vấn đề gì cả. Tôi cảm thấy vui: sự khó chịu trong tôi đã chấm dứt.
Chúng ta có thể nhìn lại những điều đã làm cho ta nổi sân và căm tức: có cái gì sai đâu hay đó chỉ là cái dukkha chúng ta tạo ra? Khi ấy chúng ta bắt đầu hiểu được những vấn đề chúng ta tạo ra trong đời sống của chúng ta và trong đời sống của những người khác xung quanh ta.
Với chánh niệm, chúng ta vui lòng chịu đựng cả cuộc sống; với kích thích và chán nản, hy vọng và tuyệt vọng, vui sướng và đau đớn, say mê và mệt mỏi, bắt đầu và chấm dứt, sanh và tử. Chúng ta vui lòng chịu đựng cả cuộc sống trong tâm chứ không phải chỉ thâu nhận cái vui lòng và đè nén cái khó chịu. Tiến trình của sự tự chứng là đến với dukkha, thấy dukkha, thừa nhận dukkha, công nhận dukkha trong mọi hình thức. Có như vậy bạn mới không còn phản ứng theo thói quen của sự chìu theo hoặc đè nén. Và nhờ vậy, bạn có thể chịu đựng nhiều hơn, bạn sẽ có nhẫn nại hơn với nó.
Những lời dạy này không ngoài kinh nghiệm của chúng ta. Thật ra, nó là sự xét lại kinh nghiệm thực tế của chúng ta - không phải là những vấn đề trí thức rắc rối. Như vậy phải thực sự dồn hết nỗ lực vào sự khai triển thay vì phải chịu sa vào vũng lầy. Bao nhiêu lần bạn đã cảm thấy áy náy về sự thất bại của bạn hay những lỗi lầm bạn đã mắc phải trong quá khứ? Bạn có phải tốn thì giờ chỉ để tống ra những thứ đã xảy ra trong đời sống của bạn và để bị mê hoặc trong những bàn luận và phân tích không bao giờ chấm dứt? Nhiều người đã tự tạo cho họ những nhân tính phức tạp. Nếu bạn chỉ miệt mài theo đuổi những hoài niệm, quan điểm và ý kiến của bạn thì bạn sẽ luôn luôn vướng mắc trong thế giới đó và không bao giờ có thể thoát ra khỏi những giới hạn đó bằng bất cứ cách nào.
Bạn có thể trút gánh nặng này nếu bạn tự nguyện áp dụng những lời dạy này một cách thiện xảo. Hãy tự nhủ với mình: 'Tôi sẽ không để vướng phải điều này nữa; Tôi từ chối gia nhập trò chơi này. Tôi sẽ không nhượng bộ cho cái tánh khí này'. Hảy khởi sự tự đặt bạn vào trong cương vị của sự hiểu biết: 'Tôi biết đây là dukkha; có dukkha'. Tìm ra giải pháp đưa đến chỗ nào có đau khổ để mà chịu đựng theo nó là một điều quan trọng. Chỉ có bằng cách khảo nghiệm và đương đầu đối mặt với đau khổ, người ta mới có thể hy vọng có được sự tự chứng toàn triệt: 'Ðau khổ này đã được hiểu'
Ba luận điểm của Khổ Ðế đã được trình bày như trên. Ðây là công thức bạn phải dùng và áp dụng trong cái nhìn về cuộc đời của bạn. Khi nào bạn cảm thấy đau khổ, đầu tiên phải có sự công nhận: 'Có đau khổ', kế đó: 'Ðau khổ phải được hiểu', và cuối cùng: 'Ðau khổ đã được hiểu'. Sự hiểu biết về dukkha là sự tự chứng trong Khổ Ðế.
Ajahn Sumedho
Kính đảnh lễ và tri ân sư ông ạ.
Ngày gửi: 21-08-2020
Câu hỏi:
Kính thưa Thầy!
Khi thấy Pháp, con thấy tất cả chỉ là Pháp. Ta và Pháp chỉ là một, chỉ là sự tương giao Căn, Trần, Thức, nhân duyên khởi. Cái Ta không ngoài Pháp và ngược lại. Tất cả chỉ là Tướng sinh diệt, ảo ảnh mà thôi.
Mỗi chúng sinh có một thế giới duyên khởi của chính mình và riêng mình. Không có gì khác ngoài cái “Thấy" lúc đó và ngay đó.
Tất cả vạn pháp, vũ trụ chỉ là cái "Tánh không" bao trùm tất cả như tất cả sóng ngoài đại dương chỉ là nước. Mọi con sóng lên xuống chỉ là tướng, bản chất nó vẫn là nước và vẫn nguyên chỗ đó từ vô thỉ đến nay.
Cuộc sống cũng vậy phải không Thầy? Cứ thấy và sống "Tùy duyên thuận Pháp", không vọng niệm, không hối tiếc, không vọng cầu, không tồn tại cái gì ngoài cái Thấy tại đây và bây giờ.
"Tùy duyên thuận pháp" của thầy theo con hiểu là cứ sống tùy theo hoàn cảnh, điều kiện mà ta thấy ra Pháp và sống thuận với nó là được, phải không thưa thầy?
Xin thầy chỉ cho con cái Thấy của con như vậy có đúng không ạ, xin thầy chỉ bảo? Con cám ơn Thầy!
Ngày gửi: 21-08-2020
Câu hỏi:
Con kính tặng Thầy bài thơ mà con cảm ngộ được qua những lần được nghe những bài Pháp của Thầy & những vị Thầy khác.
HIỂU GIẬN
Ngày xưa mỗi lúc giận, buồn
Tâm liền suy nghĩ nguồn cơn do người.
Ngày nay tỏ Ngộ ít điều,
Hiểu rằng Sân ấy do mình sinh ra.
Đã sinh ắt Diệt gần, xa.
Quay vào bán đảo tự thân yên bình.
Quán thương yêu bằng Tuệ trong sáng.
Sáng trong rồi, Bùn mọc đóa Sen thơm!
SG, 12/08/2020
Con cảm tạ Thầy đã tạo ra trang web quý giá này để những người bắt đầu tìm học Phật Pháp như chúng con tìm thấy con đường đi & con hiểu việc đi như thế nào là còn tùy vào duyên và cảm ngộ của mỗi người.
Con mong có dịp được trình pháp & được Thầy khai thị!
Con kính chúc Thầy ngày mới nhiều an lạc!
Ngày gửi: 21-08-2020
Câu hỏi:
Thưa Thầy, con chiêm nghiệm và nhận thấy rằng, không như những thi sĩ, nhà văn thường ca ngợi, tình yêu đôi lứa là cao đẹp, con thì thấy đó là tình yêu hạ liệt và thấp hèn nhất khi so sánh với các loại tình yêu khác như tình phụ tử, mẫu tử, tình thầy trò, tình huynh đệ, tình bạn... càng thấp hèn hơn so với tình thương chúng sinh như Phật đã dạy chứa đựng Từ Bi Hỉ Xả. Vì suy cho cùng tình yêu đôi lứa chỉ khác những loại tình cảm kia ở yếu tố tình dục. Một khi yếu tố tình dục không còn nữa liệu họ có còn thương yêu nhau như thuở ban đầu? Nếu vẫn còn thì tình yêu đó đã vượt thoát khỏi tình yêu đôi lứa kia mà trở thành một loại tình yêu khác thiêng liêng cao cả hơn nhiều. Vì vậy, trước khi chồng con qua đời, anh mong muốn chúng con sau này sẽ gặp lại và vẫn là vợ chồng với nhau nhưng con đã một mực từ chối. Và nói với anh rằng con chỉ muốn chúng con mãi là tình huynh đệ, là bạn đồng tu cùng hướng về Như Lai mà thôi. Anh cũng đồng ý nhưng tỏ vẻ không vui. Anh đã ra đi 1 năm rồi và mỗi ngày con đều tâm sự với anh như thế.
Hôm nay bỗng nhớ lại giây phút và nét mặt ngậm ngùi khi đó của anh, con cảm thấy áy náy trong lòng vì không biết mình có cực đoan và tàn nhẫn quá với anh không trước lúc anh ra đi vĩnh viễn. Nhưng nghĩ kỹ con không thể làm khác được vì tâm con chỉ một lòng hướng Phật và con nghĩ điều con làm sẽ tốt cho cả hai. Nhưng con vẫn luôn áy náy về điều đó.
Xin Thầy chỉ dạy cho con, con tin lời dạy của Thầy sẽ như nước cam lộ giúp con thoát khỏi niềm trăn trở này và cũng cầu mong anh sẽ linh thiêng hiểu và cảm nhận được lòng con cùng với lời dạy tại đây của Thầy mà hoan hỉ vậy.
Con cảm ơn Thầy và cầu mong Thầy và quí Sư luôn an vui.
Kính thư.
Ngày gửi: 21-08-2020
Câu hỏi:
Kính bạch thầy,
Con chỉ mới 20 tuổi nhưng con nhận ra con dễ bị nghiện bởi những thứ dường như rất bình thường với người khác như đọc sách truyện, xem phim, nghe nhạc,... Lần gần đây nhất con đã thức trắng 5 đêm để theo đuổi thứ mà con tự ảo tưởng ra. Con không biết con nên làm gì để có thể thoát khỏi cái vòng xoáy này ạ?
Xin thầy hãy cho con lời khuyên, con đang rất tuyệt vọng ạ.
Ngày gửi: 20-08-2020
Câu hỏi:
Kính thưa Thầy,
Năm trước, con vẫn đi làm nhưng sau vì sức khoẻ không tốt, cộng thêm mất cân bằng giữa cuộc sống gia đình, chăm nom con cái và công việc nên đầu năm nay con xin nghỉ. Ban đầu nghỉ con thấy thật thảnh thơi vì không còn bị gò ép về thời gian nữa. Nhưng gần đây, con lại cảm thấy hoang mang không biết sẽ làm công việc gì (bởi con nghĩ mỗi người vẫn cần có một cái nghề mưu sinh) rồi thì thời gian rảnh nhiều con lại không biết sử dụng thời gian đó sao cho tốt (thường con đọc sách, nghe pháp thoại, làm thủ công nhưng rồi con thấy mình vẫn trì trệ, và hay buông xuôi theo những cái muốn không lành mạnh như lướt web nhiều...). Thấy vậy con lại tính đi làm trở lại nhưng rồi con nghĩ mọi thứ sẽ lại là cái vòng luẩn quẩn trước kia. Con cảm thấy mình không có đủ sự kiên trì... Con kính mong Thầy cho con lời khuyên để có thể sửa đổi được mình. Con xin cảm ơn Thầy ạ.
Ngày gửi: 20-08-2020
Câu hỏi:
Thưa sư ông!
Cuộc đời con từ nhỏ đến lớn đều là bất hạnh và đau khổ. Nhưng thực sự tới giờ con vẫn chưa đủ dũng cảm đối diện với mọi thứ. Nhưng từ khi nghe sư ông nói một ý: "Bài học này cực kỳ khó khăn đừng có trốn chạy đi ngõ nào hết, vui lòng mà học những bài học mà cuộc đời ban cho".
Sở dĩ con không đủ dũng cảm để đối diện với những khổ đau, nguyên nhân là con không muốn khổ đau nữa, nhưng giờ con biết cách duy nhất không khổ đau nữa đó là giáp mặt với mọi đau khổ.
Thưa sư ông như vậy nguyên nhân có dám đối diện với khổ đau lại là vì con không muốn gặp lại đau khổ nữa thì có gì sai chăng?
Con xin cảm ơn sư ông!
Ngày gửi: 20-08-2020
Câu hỏi:
Con chào thầy!
Thầy cho con hỏi muốn có một cái học tinh thông kim cổ, nhớ được và "tiêu hóa" được những gì mình đã học thì nên làm thế nào ạ?
Con có hứng thú trong nhiều lĩnh vực khác nhau (tôn giáo, triết học, văn học...). Con muốn xây dựng một chương trình học tập suốt đời nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu.
Xin thầy từ bi chỉ dạy ạ.
Con chúc thầy dồi dào sức khỏe.
Ngày gửi: 20-08-2020
Câu hỏi:
Con chào Thầy,
Xin thầy giảng giải giúp con thế nào là Sự, thế nào là Lý.
Xin Thầy cho con thí dụ để giúp con dễ hiểu hơn ạ.
Con cảm ơn Thầy.
Ngày gửi: 20-08-2020
Câu hỏi:
Con chào thầy ạ.
Gần đây con lỡ nói một số điều mà giờ khiến con thấy rất ăn ăn và day dứt.
Con biết khi đã tạo tác rồi mà giờ vẫn ăn năn quá cũng không tốt để mình có thể sáng suốt biết mình trong giây phút hiện tại. Nhưng những cảm giác đó vẫn xuất hiện nhiều trong con.
Mong thầy cho con lời khuyên để con có thể sáng suốt hơn ạ.