Thông báo:
Trong một thời gian dài, mục Hỏi Đáp Phật Pháp của trang web đã nhận được rất nhiều câu hỏi của Phật tử từ khắp nơi gởi đến. Thầy Viên Minh đã trả lời tất cả các câu hỏi liên quan đến vấn đề học Pháp, hành Pháp. Hiện tại mục Hỏi đáp đã có khoảng hơn hai mươi ngàn câu hỏi đáp, trong đó Thầy đã chỉ ra cốt lõi của việc hành đạo, sống Thiền. Do vậy Thầy đã quyết định tạm ngưng mục Hỏi đáp trong một thời gian để có thể chuyên tâm làm các Phật sự cần thiết khác.
Vậy, nếu có nhu cầu, Quý vị có thể sử dụng mục Tìm kiếm bên dưới (gõ từ khoá) hoặc bấm vào các tag đã được gắn theo từng chủ đề để tham khảo các câu Hỏi - Đáp về vấn đề của mình hoặc tương tự.
Sadhu sadhu lành thay!
Ngày gửi: 12-10-2016
Câu hỏi:
Kính thưa Thầy,
Con rất cám ơn và nghe rất nhiều bài giảng của Thầy trên youtube. Kính mong Thầy cho con một lời khuyên.
Con lập gia đình và đã có hai con trai 9 tuổi và 3 tuổi, hai vợ chồng con đều có việc làm ổn định và có một căn nhà nhỏ, cuộc sống tuy không giàu có nhưng tương đối tạm đầy đủ so với những người khác thiếu may mắn. Vợ con lúc nào cũng muốn làm giàu và mượn tiền ngân hàng mua thêm nhà cửa cho thuê kiếm tiền. Con có khuyên vợ con là đừng chạy theo đồng tiền nhiều quá, đôi khi mình tưởng sẽ hạnh phúc khi có nhiều tiền, nhưng thật ra sẽ khổ hơn. Hạnh phúc hay không là ở mình. Con có nói với vợ con là cuộc sống như vậy con đã hạnh phúc lắm rồi khi thấy con cái khỏe mạnh, việc làm ổn định. Vợ con nói là con không biết lo cho tương lai, và chỉ biết sống an phận, không biết phấn đấu. Lúc nào cũng chỉ lo tu, ở đời ai mà không muốn có nhiều tiền. Thế là hai vợ chồng cãi vã bất đồng thường xuyên. Con rất khổ tâm và chỉ biết làm thinh để con cái không thấy cha mẹ gây gổ. Con chỉ nguyện cầu cho vợ con một ngày nào đó tỉnh thức.
Kính mong Thầy cho con một lời khuyên giải thích với vợ con thế nào?
Con cám ơn Thầy và chúc Thầy bình an khỏe mạnh.
Ngày gửi: 10-10-2016
Câu hỏi:
Thưa Thầy,
Chỉ mới gần đây, con được nghe các bài giảng của Thầy về Giới – Định – Tuệ. Con có hiểu ra một số vấn đề, hiểu được mình đang ở đâu, chuyện gì đang xảy ra với con.
Con hiểu được mình sống vô minh, nhiều sân, đầy bản ngã, chưa thấy pháp.
Con bắt đầu biết không phản ứng với xuân hạ thu đông, bình tĩnh với sinh lão bệnh tử, ngậm nghe cho đến hết kiếp này, nghiệm khổ để sáng ra nhiều thứ.
Thận trọng, chú tâm, quan sát
Sáng suốt, định tĩnh, trong lành
Hôm nay, con xin hỏi Thầy những điều con còn vướng về bản ngã mong muốn.
1. Nghe Thầy giảng, con dễ dàng phát tâm buông bỏ, vì trong con cũng không nhiều ham muốn.
Nhưng vì điều gì hơi khó là bỏ nên con dễ đứng yên, thậm chí là lùi lại phía sau, và tách khỏi mọi người.
Muốn chồng bớt vui tiệc tùng tiếp khách (cho dù là công việc), biết đủ với sắc dục.
Muốn dạy con cẩn trọng, chú tâm, quan sát.
Muốn người khác ngưng làm điều sai trái.
Muốn cha mẹ đừng yêu cầu, đừng làm những điều mà con cháu không chiều được (muốn này rất khó).
Ngay cả cái mong muốn chia sẻ điều tích cực cho những người thân cũng đã là bản ngã khó khăn và mệt mỏi. Buông bản ngã thì sống không tích cực, ôm bản ngã thì mệt, có khi như là ôm phao trên sông, và không thể buông phao tùy tiện.
2. Con người thường sống với bản ngã đầy tham vọng, mong muốn và sự nổ lực cố gắng không ngừng.
Con thì vẫn là người hay đứng ở lưng chừng đồi vì thiếu cố gắng đến cùng, dễ buông bỏ nữa chừng vì thấy mệt và biết đủ.
Nhưng con lại thấy khó khi dạy con cái, động viên học trò đi học phải nổ lực vượt khó để học giỏi hơn và học giỏi nhất. Khi học trò không đứng hạng nhất, con an ủi bạn nhường niềm vui cho gia đình và bạn bè của bạn đang đứng nhất, nhưng trò không nghe.
Nếu con là Thầy Cô giáo, con cũng cần nỗ lực dạy học và mong muốn học trò học giỏi.
3. Người khuyết tật.
Hơn ai hết, họ luôn cố gắng vượt qua số phận.
Đối với họ, thần chú là không có ước mơ nào không thể thực hiện nếu có niềm tin.
Vậy, bản ngã của họ lớn lắm sao? So ra họ sinh ra đã thiệt thòi lại còn còn khổ đồng hành với bản ngã vượt khó.
Thưa Thầy con hiểu sai hay hiểu chưa tới?
4. Đốt nhang niệm Phật cầu mong cho gia đình bình an đã mang màu mong muốn.
Sinh nhật, đám cưới phải nói lới chúc hạnh phúc cho dù biết hạnh phúc nào rồi cũng dẫn đến khổ đau, chẳng lẽ là “chúc khổ đau về sau”.
Tết là dịp chúc nhau ra rả, chúc người già sống lâu trăm tuổi (dù biết sống già sống dai sống dở), chúc người tu hành đắc đạo, Niết-bàn.
Con rất tiết kiệm lời chúc, phần vì lung túng, phần vì thấy sáo rỗng, ảo vọng.
Xin Thầy giảng thêm về lời chúc, cách chúc giữa những người biết Phật Pháp với nhau.
Kính thư.
Ngày gửi: 09-10-2016
Câu hỏi:
Dạ Thưa Thầy,
Chị con giận dữ với con vì cho con lăng nhăng với chồng của bạn gái chị. Khi con muốn ba mặt một lời để làm rõ thì chị càng làm ầm ỉ lên (con nói chuyện nhỏ nhẹ). Con biết chuyện gì xảy đến với mình rồi vì thế con không kiềm chế được cảm xúc nên lên phòng gọi điện cho một người bạn đồng tu nói chuyện. Sau đó con bình tâm trở lại.
Nhìn bề ngoài không thể hiểu rõ, con trong nhà và con quá quen thuộc "sự sân hận con người mình khủng khiếp lắm". Con sợ mình đối diện cảnh bình tâm không nổi nên con gửi tin cho Thầy. Sau khi nhắn tin con xuống nhà ăn cơm, bước chân con vẫn nhẹ nhàng, biết và nghe thấy mọi việc thân-tâm-cảnh, cảm nhận thức ăn đang nhai,... tâm con thấy "chúng sinh (chị) đó đang khổ" (hoàn cảnh chị đang lâm vào, chắc chứa nhiều nổi đau quá và con là nạn nhân) và con cũng là một chúng sanh đang đau khổ và con cầu nguyện cho tất cả chúng sinh đừng có oan trái lẫn nhau. Thường khi anh chị nóng giận thì con hay né vì họ hay tay chân nhưng lần này thì con không sợ, nếu xảy ra con sẽ chấp nhận, không chống cự và quan sát, quan sát thôi nhưng chuyện này không có xảy ra. Sau khi ăn cơm xong con thưa chuyện với chị, "nếu anh chị cần em phụ giúp tiếp thì em ở, nếu không cần thì em dọn đi", con đứng đợi câu trả lời nhưng chị im lặng, khi con đi khuất thì chị gọi điện đến cho người này người kia mắng nhiếc chửi bới than phiền về con (con cũng chỉ nghe âm thanh thôi).
Con bị oan những chuyện như thế này nhiều rồi nhưng con luôn im lặng. Vì người ta hiểu nhầm nên mình mới oan, nếu hiểu nhầm thì nói cách nào họ cũng không hiểu, từ từ khi nào họ hiểu ra thì hiểu, quan trọng là tính cách và phẩm hạnh sống của mình.
Nhưng Thầy ơi, trước đây thì còn có vài thông tin liên quan để khơi gợi vu oan. Con cũng cẩn trọng với sự việc này vì biết đây là nghiệp của mình do mình đã từng tạo rồi. Hôm nay thì hoàn toàn, con gặp người này lâu lắm rồi thoáng vài lần khi gia đình họ ghé nhà và đi liền, gặp thì gật đầu chào và hỏi thăm được vài câu. Giờ con cũng chỉ bật cười thôi.
Chưa chắc ngày mai chuyện xấu không đến với con. Nhưng con tin mình bình tâm chấp nhận tất cả, sóng gió, bão bùng quá nhiều rồi. Những chuyện họ đối xử với mình thì họ phải biết rõ hơn mình chứ.
Có điều gì khuyết xin Thầy chỉ dạy thêm cho con. Con được ngày hôm nay là con mang ơn Phật, mang ơn Pháp, mang ơn Chư Thánh Hiền Tăng và mang ơn bạn bè đồng tu nữa.
Con mang ơn Thầy đã luôn sát cánh với bọn học trò như tụi con. Con cảm ơn Thầy!
Ngày gửi: 07-10-2016
Câu hỏi:
Thưa Thầy,
Con xin lỗi vì bài này hơi dài. Nó diễn tả quá trình tâm của con từ lúc bất ổn đến lúc tự động an trong mối quan hệ đã hết nhân duyên với bạn con. Xin Thầy xem con đi có đúng hướng không ạ.
Con và một người bạn từng quý nhau nhiều, nhưng sau có bất hoà. Trước khi đi xa nhau, con đã xin lỗi bạn ấy. Sau đó con có vài lần nhắn tin thăm hỏi, nhưng bạn ấy không trả lời. Con biết là nhân duyên đã hết.
Gần đây, trong một cuộc họp mặt, con có gặp lại bạn ấy. Bạn ấy không hề chủ động quan tâm đến con, con nghĩ bạn ấy đã dứt khoát và tâm bạn ấy không có gì lấn cấn. Con cũng biết mình nên cho mọi việc qua đi cùng cách như thế, nhưng tâm con lúc đó lại rất gượng gạo và hơi xúc động, khiến con không muốn và không dám nhìn về hướng đám bạn có mặt bạn ấy. Con bèn nhắc mình nên chánh niệm, rằng thay vì để tạp niệm, luyến tiếc, ảo vọng chen vào, thì mình nên trọn vẹn với hiện tại, với mọi người. Rồi con nhắc tiếp mình về vô ngã - xem mọi người là bình đẳng, về luật nhân duyên nhân quả tự nhiên, vô thường - cái gì đã qua thì chấp nhận. Nhắc là nhắc thế, chứ tâm con vẫn gượng gạo.
Trong lúc con vẫn đang loay hoay với tâm mình để ứng dụng việc hành trì, hoặc thôi cứ quan sát biết nó đang bị như vậy, thì bất chợt con nhớ đến tứ vô lượng tâm. Con nghĩ đến tâm từ, rằng lý ra con không nên quan trọng hoá cảm xúc buồn của mình, mà nên trải tâm từ âm thầm mong bạn ấy luôn vui và thành công, vì bây giờ chúng con không còn trực tiếp ở bên cạnh giúp gì được cho nhau như xưa nữa. Con nghĩ tiếp, con cũng nên trải tâm hỷ, vì con thấy bạn ấy đang nói chuyện rất vui vẻ với một người bạn khác, mà khi xưa hai người này đã từng có thời gian dài không nói gì đến nhau.
Trong lúc con âm thầm trải tâm từ và tâm hỷ một cách hài hoà, vô tư thì con bỗng dưng thấy tâm mình rất an, có thể nhìn về hướng có bạn ấy một cách từ từ, chung chung mà không còn cảm thấy phải gồng mình chiến đấu với sự dính mắc để mong được bình thường tâm nữa. Khi tâm an một cách tự nhiên tràn đầy tâm từ và hỷ, thì con cũng lờ mờ cảm nhận hình như sự dính mắc, buồn bã chỉ là trò đùa của cái tôi chứ nó cũng chẳng có thật đâu để mà dẹp.
Trên đường về, con tận dụng nghĩ sâu hơn về trải nghiệm này (vì con sợ về đến nhà sẽ quên tuốt mất) thì cảm nghiệm được trong bài giảng nào đó của thầy, có nói về một quy trình mà nếu giải thích trong trường hợp của con sẽ là, ban đầu buồn nhưng không nhận ra do mình đang dính mắc. Kế đó, nhận ra được sự dính mắc của bản ngã, nhưng vẫn chưa hết buồn, vì vẫn còn phải dùng ý chí của bản ngã để chiến đấu với bản ngã. Cuối cùng, nhận ra chính sự dính mắc là trò lừa của bản ngã, vì dính mắc không có thật, nên chỉ cần thấy ra sự không thật đó, thì tâm tự động bình thường. Chưa bao giờ con cảm nhận được lời đó của Thầy (nếu con nhớ đúng) rõ ràng như thế.
Con tự động đi hướng như vậy có ổn không thầy? Hay là cái bản ngã của con nó lại lừa gì con? Con thấy nó gian xảo kinh khủng lắm Thầy.
Con xin cảm ơn Thầy rất nhiều!
Ngày gửi: 04-10-2016
Câu hỏi:
Thầy ơi, dạo gần đây trong cuộc sống con xuất hiện một vấn đề rất lớn, có người cứ quậy con bằng cách chửi bới con trên facebook, từ công khai đến gửi tin nhắn riêng, lặp lại như vậy rất nhiều lần. Dù con biết chỉ cần giữ tâm mình chánh niệm, mọi thứ bên ngoài sẽ tự vận hành nhưng con vẫn cảm thấy rất mệt mỏi và áp lực, cứ lần này đến lần khác khiến con chẳng còn biết làm gì để giải quyết vì mọi phương pháp có thể làm con đã làm đến cả báo công an nhưng cũng bất lực. Con kính xin được sự chỉ điểm của Thầy trong lúc này. Con xin cảm ơn Thầy!
Ngày gửi: 03-10-2016
Câu hỏi:
Thưa Thầy,
Con mới tốt nghiệp đại học và hiện tại chưa đi làm, bản tính con nhút nhát, lại ít va chạm, mọi người thường nhận xét con khờ và không khôn khéo, sức khỏe lại thuộc dạng yếu, con chưa từng đi làm thêm thời sinh viên bao giờ, chỉ trải qua khóa thực tập ngắn thôi nhưng con bị ám ảnh bởi sự áp lực nơi thực tập, ở đó mọi người "ma cũ bắt nạt ma mới" khiến con mệt mỏi vô cùng. Cho tới bây giờ con vẫn chưa đủ can đảm để đi làm trở lại, con sợ tình trạng kia lại xảy ra. Nhưng xung quanh con, các bạn đều hăng hái đi làm, con vừa lo lắng, vừa tự trách mình lại vừa thiếu dũng khí. Con cảm thấy buồn và áp lực quá Thầy ạ. Con mong Thầy cho con lời động viên và lời khuyên giúp con vượt qua thời kỳ khủng hoảng này.
Con cảm ơn Thầy, chúc Thầy sức khỏe dồi dào!
Kính Thầy.
Ngày gửi: 03-10-2016
Câu hỏi:
Kính thưa Thầy con rất vui và biết ơn vì Thầy đã trả lời các câu hỏi của con. Con muốn hỏi Thầy ý nghĩa của câu "Ta cứ trách cuộc đời méo mó, Sao ta không tròn tự trong Tâm?"
Có phải khi gặp bất cứ khó khăn gì thay vì oán trách cuộc đời thì chỉ cần con thay đổi thái độ và cách nhìn vấn đề (chấp nhận khó khăn giữ tinh thần ở trạng thái tích cực, duy trì lòng biết ơn và học cách buông xả) như vậy mọi việc sẽ đều có cách giải quyết tốt đẹp. Con hiểu như vậy có đúng không ạ? Con cảm ơn Thầy. Kính chúc Thầy nhiều sức khỏe ạ!
Ngày gửi: 02-10-2016
Câu hỏi:
Con xin được thành tâm đảnh lễ Thầy!
Thưa Thầy cho con hỏi, làm sao để mình có được sự nghiêm túc và nhiệt thành ạ? Con nhận thấy khi làm việc (có sếp, đồng nghiệp, khách hàng, có thời hạn) thì con tự động làm rất tận tụy, biết chia sẻ từ ái với mọi người, cũng không cần ai phải biết và công nhận công sức của mình. Nhưng khi âm thầm làm việc gì đó lâu dài cho riêng mình, là điều mình thích và thấy sẽ có ích cho mình và xã hội, thì một mặt con tin rằng cứ kiên trì rồi sẽ có kết quả tốt nhất có thể có thuận theo duyên, pháp tự vận hành. Nhưng mặt khác, trong lúc làm thì con có phần giải đãi, "thiếu lửa" (chắc vì do việc riêng nên không ai có thể biết hay đi chung đường để khuyến khích mình), không tự động nghiêm túc và nhiệt thành được như Thầy dạy.
Con cũng quán sát để nhìn, biết mình đang gặp khúc mắc như vậy, nhưng mãi con vẫn chưa thấy ra hướng nên con xin Thầy chỉ dẫn giúp con ạ.
Con xin cảm ơn Thầy và chúc Thầy nhiều sức khỏe.
Ngày gửi: 02-10-2016
Câu hỏi:
Kính thưa Thầy, tình yêu nam nữ trong đạo Phật được hiểu như thế nào ạ? Chuyện là 8 năm trước con gặp và yêu một người khuyết tật (liệt một chân bẩm sinh). Tại thời điểm đó, con nghĩ rằng mọi người đều có quyền được hạnh phúc. Có người nói con có lòng từ bi nhưng không có trí tuệ đã nhầm lẫn giữa tình thương và tình yêu, ngộ nhận rồi làm khổ họ. Và giờ tại thời điểm hiện tại, con tự cảm thấy con không đủ can đảm để vượt qua sự ngăn cản của gia đình (bố mẹ nói sẽ từ con nếu con cứ nhất định lấy họ). Con cũng tự cảm thấy con không còn đủ yêu thương và hy sinh để đến với họ, nhưng con cũng không đủ mạnh mẽ để chia tay.
Con kính mong thầy có thể giảng giải giúp con hiểu. Có phải khi chia tay con làm khổ người khác là con đang tạo nghiệp ác? Nhưng nếu con làm gia đình lo lắng, con có là đứa bất hiếu không ạ? Con nghĩ rằng mọi chuyện đều là do con đã không vượt qua được sự sợ hãi và lo lắng của bản thân. Nhưng con thật sự không biết phải quyết định như thế nào dù đã suy nghĩ rất nhiều. Con chân thành cảm ơn Thầy. Kình chúc Thầy nhiều sức khỏe ạ!
Ngày gửi: 01-10-2016
Câu hỏi:
Con xin được thành tâm đảnh lễ thầy.
Hôm nay con mới chợt nhận thấy rằng sự sáng suốt định tĩnh, thận trọng chú tâm quan sát lúc nào cũng có sẵn trong con thầy ạ, và nó đã có sẵn từ lâu lắm rồi.
Khổ nỗi nó như thế này: khi phần biết của con chủ đạo hơn phần làm, thì con thấy người nhẹ nhàng thoải mái. Nhưng con không thực hiện được việc "thường" hoặc "luôn" thận trọng chú tâm quan sát thầy ạ. Con cứ làm được điều đó 5 phút là con lại quay về thói quen cũ: đọc truyện hoặc lướt web, chỉ khi đó con mới quên đi được sự để ý quan sát mọi sự của thân tâm.
Xin thầy cho con hướng đi tiếp theo ạ.