Thông báo:
Trong một thời gian dài, mục Hỏi Đáp Phật Pháp của trang web đã nhận được rất nhiều câu hỏi của Phật tử từ khắp nơi gởi đến. Thầy Viên Minh đã trả lời tất cả các câu hỏi liên quan đến vấn đề học Pháp, hành Pháp. Hiện tại mục Hỏi đáp đã có khoảng hơn hai mươi ngàn câu hỏi đáp, trong đó Thầy đã chỉ ra cốt lõi của việc hành đạo, sống Thiền. Do vậy Thầy đã quyết định tạm ngưng mục Hỏi đáp trong một thời gian để có thể chuyên tâm làm các Phật sự cần thiết khác.
Vậy, nếu có nhu cầu, Quý vị có thể sử dụng mục Tìm kiếm bên dưới (gõ từ khoá) hoặc bấm vào các tag đã được gắn theo từng chủ đề để tham khảo các câu Hỏi - Đáp về vấn đề của mình hoặc tương tự.
Sadhu sadhu lành thay!
Ngày gửi: 02-08-2016
Câu hỏi:
Kính thưa thầy. Con cũng thường xuyên vào Trung Tâm Hộ Tông đọc những câu hỏi và các câu trả lời của thầy ạ. Hôm nay con có điều băn khoăn mong muốn hỏi thầy để thầy tháo gỡ giúp con.
Thưa thầy gần đầy con thấy khi con quan sát cảnh và các hiện tượng bên ngoài thấy nó sinh diệt, đồng thời lúc đó con cũng quan sát tâm bên trong thấy tâm không khởi niệm. Khác với trước kia, nếu như con quan sát như vậy càng lâu thì trong tâm con sinh hỉ lạc càng lớn, nhưng giờ con vẫn quan sát như vậy mà tâm bình thường (thấy cảnh là cảnh ở bên ngoài, tâm là tâm - mà tâm này không hề lay động, tâm bình thường). Và con cứ quan sát như vậy thì tâm con không có vọng tưởng nữa. Do có sự hiểu biết nông cạn và sự thực hành còn hạn hẹp nên con chưa rõ lối thực hành của mình đã đúng hay chưa, con xin thầy chỉ dạy cho con. Con kính chúc thầy sức khỏe. Con cảm ơn thầy ạ.
Ngày gửi: 29-07-2016
Câu hỏi:
Thưa Thầy! Thầy cho con hỏi
"CHỈ" (Samatha) có phải là Thiền Định thuộc Chánh Định không ạ? Con đọc sách thấy mấy thầy nói Chỉ là Thiền Định, Quán là Thiền Tuệ. Chỉ không đưa tới giải thoát, Quán đưa tới giải thoát.
Con thấy trong trong Tăng Chi Bộ, Ngài Anan nói có 4 phương pháp đưa đến sự giải thoát trong đó có Quán trước Chỉ sau, Chỉ trước Quán sau, Chỉ đi cùng với Quán,... vài 1 loại không có chỉ và quán thì phải. Vậy thầy có thể cho con biết Thiền Minh Sát thuộc loại nào và phương pháp thầy giảng cho chúng con tu theo thuộc loại nào ạ?
Ngày gửi: 16-07-2016
Câu hỏi:
Thưa Thầy, mong Thầy từ bi chỉ cho con cách quán chiếu cảm thọ vedanā do nghiệp gây ra. Đây là cảm thọ khổ con bị lặp lại liên tục cả ngày lẫn đêm mà con không biết cách nào để thoát ra. Con đã dùng đủ cách là quan sát, theo dõi, bỏ lơ... nhưng vô tác dụng.
Con xin cám ơn Thầy. Mong Thầy luôn an lạc và khoẻ mạnh!
Ngày gửi: 10-07-2016
Câu hỏi:
Con cảm ơn vì lời nhắc nhở quý giá của Thầy.
Trả Kinh lại cho Kinh
Về chiêm ngoạn chính mình
Không tìm cầu mong đợi
Thấy pháp vốn vô sinh.
(Lời của Thầy)
Ngày gửi: 05-07-2016
Câu hỏi:
Thưa Thầy.
Ngày hôm nay tình cờ con phát hiện ra điều này rất thú vị, con xin thưa với Thầy, đó là niềm vui khi ngồi thiền. Làm thế nào có thể nhìn được tâm mình, có thể nhìn được khi ngồi thiền trong lúc rảnh rỗi. Khi tâm thiện lành trong sạch biết là có tâm thiện lành trong sạch, khi tâm an vui biết là có tâm an vui, khi tâm phiền não sân hận biết có tâm phiền não sân hận, có một cái tâm đang nhận biết cái tâm kia. Cái tâm có lúc thiện lành trong sạch phiền não kia là tâm ai và cái tâm đang nhận biết là tâm ai?
Con biết rằng cái tâm đang nhận biết chỉ thấy được sự thật đang diễn ra của cái tâm kia và muốn biết bạn đang như thế nào thì chỉ cần ngồi xuống để nhìn thấy, vui lắm. Cho đến một ngày, khi ngồi xuống, chỉ thuần thấy có một cái tâm hân hoan trong sáng, và gì là sau đó, từng trạng thái tâm lần lượt xuất hiện ngoài sự tưởng tượng của con, lạ lùng lắm, và việc của con bây giờ là chỉ thuần nhận biết thôi, vui lắm.
Con xin thưa với Thầy trạng thái tâm con hôm nay, xin Thầy dạy con thêm!
Ngày gửi: 05-07-2016
Câu hỏi:
Con xin thành kính đảnh lễ Thầy tôn kính.
Thưa thầy như con thấy cuộc đời mỗi người có 3 vị thầy và một người học trò.
1. Vị thầy thứ nhất là cuộc sống mà tâm điểm là luân hồi sinh tử phiền não khổ đau, nhờ có vị thầy này mà mỗi cá nhân trên trái đất này đến một lúc nào đó sẽ nhận ra mình không thể cứ tiếp tục chạy theo cuộc sống tưởng chừng như hạnh phúc mà sự thật lại là vô thường và phiền não khổ đau.
2. Vị thầy thứ 2 là những bật giác ngộ, ví dụ như Thầy chẳng hạn, nhờ có thầy chỉ dẫn nên con đường trở về với sự thật nhanh và chính xác. Nếu không có những vị thầy này thì không biết mỗi người phải mày mò đến bao lâu và không biết đến bao giờ mới hiểu ra được những bài học kỳ diệu mà pháp mang đến.
3. Vị thầy thứ 3 là bản ngã ảo tưởng nơi mỗi người. Tánh biết nhận ra sự thật là nhờ thấy ra bàn ngã ảo tưởng, thấy ra sự lầm lạc của bản ngã, thấy ra bàn ngã 100% là giả, nhờ vậy mà tánh biết nhận ra thế nào là vô ngã.
Người học trò mà con muốn nói chính là tánh biết.
Thầy dạy cho con rất nhiều về việc thấy pháp bằng thái độ vô ngã thông qua các bài giảng ở mục pháp thoại. Con xin trình bày thêm về đề tài “thấy’
Thấy pháp hay thực chứng pháp là điểm khởi đầu cho cuộc sống quay về, một cuộc sống hoàn toàn mới. Tiến trình thấy pháp với con có 2 giai đoạn:
- Giai đoạn 1 là giai đoạn tánh biết thấy pháp nhưng vẫn có bản ngã chen vào, giai đoạn này là giai đoạn mang tính giáo dục bản ngã để bản ngã nhận ra sai lầm và xác định chính xác bản ngã là nguyên nhân gốc rễ của phiền não khổ đau chứ không phải đối cảnh bên ngoài.
- Giai đoạn 2 là giai đoạn tánh biết có thể độc lập thấy vận hành của bản ngã, ở giai đoạn này bản ngã dễ dàng bị phát hiện, bản ngã dần nhỏ nhoi và nhường chỗ cho tánh biết hoạt động. Khi tâm thực sự định tĩnh thì chỉ còn lại là tánh biết thấy các pháp và thấy bản ngã sinh, diệt. Con nhận thấy hoạt động đời sống là hoạt động tự nhiên, bản ngã chỉ chen vào đánh lạc hướng trong một phạm vi nào đó chứ bản ngã không bao trùm hết đời sống của bất kỳ ai, dù người đó không biết tu hay đang phiền não khổ đau. Ví dụ như một người đang đi thì hoạt động đi thực chất là hoạt động vô ngã, bản ngã chỉ chen vào gây ra chút rắc rối, vì vậy cho nên ít ai có thể chánh niệm trên hoạt động đi. Tóm lại khi bản ngã vắng mặt thì mọi hoạt động đời sống không hề thay đổi, chỉ có thái độ thay đổi, cho nên lúc này pháp tự vận hành và không có tôi hoạt động… Chánh niệm không phải là một nỗ lực quan sát thân, thọ, tâm, pháp mà chánh niệm là không có bản ngã chen vào, khi không có bản ngã chen vào thì tất yếu sẽ chánh niệm, tỉnh giác và đương nhiên là chánh niệm tỉnh giác trên thân, thọ, tâm, pháp vì thế giới của mỗi người chỉ có vậy.
Con xin cảm ơn Thầy vì đã đọc trình pháp hơi dài của con. Con chúc Thầy luôn mạnh khỏe.
Ngày gửi: 05-07-2016
Câu hỏi:
Kính Thưa Thầy!
Tối hôm qua, con đọc đi đọc lại câu trả lời của Thầy: “Đó là bí mật của Pháp, có những lúc Pháp vận hành rất kỳ lạ…” rồi chiêm nghiệm lại những sự kỳ lạ xảy ra với con trong nhiều năm nay và thấy như bừng sáng ra một điều gì đó, hiểu ra một số vấn đề gì đó. Con xin trình Thầy để Thầy kiểm tra lại xem con hiểu có đúng không?
Con gặp rất nhiều sự kỳ lạ trong cuộc sống đời thường cũng như trong tu tập. Con nghĩ là có vị Bồ Tát nào đó hay có Tha Lực nào đó đang theo dõi con, trợ duyên cho con trong từng sát na nên dần dần con buông xả mọi thứ dễ hơn. Nhưng sự buông xả này chỉ là do nghĩ rằng “đằng nào cũng có người lo cho mình, hơi đâu mà mình phải nghĩ cho mệt”.
Khi đọc câu trả lời của Thầy, suy ngẫm, chiêm nghiệm lại con hiểu rằng: mỗi Pháp đều có nhân và quả riêng của nó. Có những Pháp rất đơn giản nhưng giá trị của nó to lớn vô cùng, vấn đề là mình có thấy giá trị của nó hay không. Khi thấy được rồi thì cũng sẽ hiểu được rằng ”Vạn Pháp chẳng có Pháp nào liên quan đến ta cả”. Vì vậy mà con sống chung được với bệnh tật, con thấy trạng thái thiền khi giao tiếp, vì vậy mà con thấy mình có hai thân nhưng chẳng có thân nào là con cả. Sự buông xả của con trước đây cũng chỉ là của bản ngã mà thôi.
Con không biết cách diễn tả hết cảm nhận của con, con cũng thấy ngôn từ chẳng nói hết được nhưng con biết Thầy hiểu con đang nói gì.
Kính xin Thầy chỉ cho con biết con hiểu như vậy có đúng không? Nếu đúng thì con làm gì để thấu triệt hoàn toàn vấn đề này.
Con thành kính đảnh lễ Thầy!
Ngày gửi: 04-07-2016
Câu hỏi:
Bạch Thầy.
Thầy cho con hỏi có phải tất cả những bài pháp thoại mà Thầy dạy là về thiền vipassana không ạ, có gì khác không ạ ? Nếu có khác thì pháp Thiền Thầy dạy tên là gì ạ?
Ngày gửi: 04-07-2016
Câu hỏi:
Thưa Thầy!
Trước đây con có một hiểu biết sai lệch về thiền định và thiền tuệ, định hữu vi hữu ngã và định vô vi vô ngã. Sau khi con nghe một bài giảng mà Thầy ví dụ về hình ảnh cái ly nước, mà con phần nào hiểu ra một chút ít về những khái niệm này.
Thầy ví dụ rằng có một ly nước nó đang xao động, nếu mình đứng để cố gắng cầm chặt cái ly nước đó lại thì ly nước sẽ bớt xao động, tuy có lợi trước mắt nhưng về lâu về dài thì người cầm ly sẽ mỏi mệt và nếu không chú ý sẽ làm rớt cái ly, đó là mình họa cho thiền định hữu vi, hữu ngã, luyện tập pháp hành này có thể tạm yên lúc đầu nhưng về lâu về dài sẽ rất nguy hiểm.
Còn cũng cái ly nước đó, nếu ta chỉ cần dùng tay đặt ly nước lên bàn cho nước trở về trạng thái tự nhiên thì nó tự thăng bằng và không dao động, đó là hình ảnh minh họa của thiền định vô vi vô ngã. Lúc đầu tâm ta dao động rất nhiều nên phải dùng một cái đề mục nào đó ví dụ hơi thở, niệm Phật, niệm chú mục đích để bớt vọng tưởng. Nhưng nếu vọng tưởng lắng dần thì ta phải buông luôn đề mục để cho tâm thức trở về bản tính tự nhiên của nó cũng giống như ta buông luôn ly nước vậy.
Và cuối cùng cũng hình ảnh cái ly nước đó, ta chỉ cần đơn giản cầm cái ly nước đặt nó xuống bàn một cách tự nhiên và ly nước nó sẽ tự động lấy lại trạng thái như bản chất vốn có của nó, đó là hình ảnh minh họa cho thiền tuệ, trở về trọn vẹn với thực tại, buông bỏ bản ngã xuống, tâm thức sẽ dần đi vào yên tĩnh như bản chất vốn có của nó.
Với trí tuệ còn hạn chế, con chỉ hiểu tới mức đó, không biết là con hiểu như vậy có đúng với ý Thầy giảng không, nhờ Thầy chỉ dẫn con thêm.
Con cảm ơn Thầy!
Ngày gửi: 03-07-2016
Câu hỏi:
Thưa Thầy.
Con muốn kể cho Thầy nghe về 1 trải nghiệm của con ngày hôm qua khi con nằm nghỉ vào buổi tối. Thường thì khi nghỉ ngơi, con vẫn luôn có "ý thức" về sự nghỉ ngơi của mình. Chẳng hạn như, con sẽ nghĩ "ái chà, mệt rồi, mình nghỉ thôi", hoặc "nằm nghỉ như thế này thật thích quá đi!", hoặc "nghỉ xong rồi chút nữa mình làm gì tiếp đây ta?" Nhưng tối hôm qua một điều gì khác lạ đã xảy ra. Giống như cái đầu óc của con nó đi vắng, con chẳng nghĩ được gì, mà không phải theo nghĩa tiêu cực là "bối rối" hay "kinh hoàng" đâu Thầy. Trái lại, con cảm thấy thật thư giãn, tươi tắn, và sáng sủa. Con không biết diễn ta làm sao nữa. Giống như bình thường con là con ếch nhìn trời qua miệng giếng, con thấy con, con thấy thành giếng, và con thấy "bầu trời" phía trên. Giống như bình thường con sống trong một không gian nhỏ nhỏ tối tối mà ở đó luôn luôn có chủ thể (con) và khách thể (những thứ không phải con). Tối hôm qua thì tự nhiên cái không gian đó nó mất tiêu, tự nhiên cái giếng mất tiêu, và con ếch con cũng mất tiêu. Không chỉ là cái giếng mất tiêu, để lộ bầu trời rộng lớn chói lòa chói lọi, mà là con ếch cũng mất tiêu luôn. Trống lốc! Chỉ một tích tắc thôi! Xong rồi cái giếng trở lại, và con ếch trở lại, mọi chuyện đều trở lại. Con lại bắt đầu suy nghĩ này nọ nọ kia, dù rằng con nghĩ đại khái là "thôi nào, hãy ngừng suy nghĩ". Trong thâm tâm, con biết là dù mình có ngừng suy nghĩ (được chăng nữa) thì cũng vậy thôi, chỉ là bịt miệng con ếch thôi, chứ nó vẫn ở đó. Tình hình 1 con ếch im thin thít trong 1 cái giếng không hề giống với tình hình trống lốc.
Con không biết diễn tả sao cho rõ nữa. Con cảm thấy rất ngạc nhiên và thú vị vì trải nghiệm này. Và bây giở con cũng hơi lo lo nữa, vì con cứ nghĩ tới nó hoài, trong đầu tua tới tua lui giây phút ngắn ngủi ngày hôm qua đó, mà không tập trung vào những chuyện khác đang xảy ra hôm nay. Thầy có lời khuyên gì cho con không ạ?
Con cám ơn Thầy!